Công dụng thuốc Zido

Zidovudin là dẫn xuất Thymidin, có tác dụng làm ức chế sự sao chép và nhân lên của các Retrovirus, đặc biệt là HIV. Để biết thêm về công dụng chi tiết và cơ chế hoạt động bạn tham khảo bài viết dưới đây.

Zido là thuốc gì? Thuốc Zido - H 300 có thành phần chính là Zidovudin được bào chế dưới dạng viên nén bao phim. Thuốc được sản xuất bởi nhà sản xuất Hetero Drugs., Ltd và hiện tại lưu hành ở Việt Nam với SĐK VN-5418-10.

Zido - H 300 sử dụng trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh do virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV), bệnh nhân bị AIDS hoặc ở giai đoạn ARC (AIDS related complex),bệnh nhân trưởng thành có và không có những biểu hiện, triệu chứng với số lượng tế bào T4 (T-helper) dưới 500/mm3 và trẻ em bị nhiễm HIV có triệu chứng và mức độ suy giảm miễn dịch đáng kể.

Khi vào cơ thể người bệnh, Zidovudin sẽ được Phosphoryl hoá 3 lần và tạo thành dạng có hoạt tính là Triphosphat. Zidovudin Triphosphat sẽ làm ức chế cạnh tranh với Thymidin triphosphat của RT, tuy nhiên vì trong cấu trúc của Zidovudin Triphosphat thiếu nhóm -OH ở vị trí 3 nên dây nối Phosphodiester ở vị trí 3',5' không được hình thành. Nhờ vậy làm cho quá trình tổng hợp ADN bị kết thúc sớm.

3.1. Cách dùng Zido-H 300

Zido - H 300 có thể sử dụng theo nhiều cách khác nhau như uống, tiêm, dùng ngoài...Đối với thuốc Zido - H 300 dạng uống, sử dụng uống trực tiếp với nước lọc theo liều lượng, thời gian được chỉ định từ bác sĩ hoặc dược sỹ có chuyên môn.

3.2. Liều lượng

• Người lớn: Uống 600mg/ngày, chia thành nhiều lần uống (thường dùng 200mg mỗi 8 giờ hoặc 300mg mỗi 12 giờ).
• Trẻ em: Từ 3 tháng đến 12 tuổi: 180mg/m2 mỗi 6 giờ (720mg/m2/ngày), không nên để vượt quá 200mg mỗi 6 giờ; Từ 12 tuổi trở lên : Liều lượng sử dụng như người lớn;
• Người già: Hiện tại không có sẵn số liệu đặc hiệu, tuy nhiên, nên áp dụng những biện pháp thận trọng thông thường nếu muốn sử dụng cho người già.
• Suy thận: Cần kiểm tra nồng độ Zidovudine trong huyết tương và chất chuyển hóa glucuronide người bệnh, kết hợp với kiểm tra các thông số huyết học để điều chỉnh liều dùng cho phù hợp;
• Suy gan: Sự tích tụ zidovudine trong cơ thể có thể xảy ra trên bệnh nhân suy gan vì giảm sự Glucuronide hóa. Việc điều chỉnh liều dùng là cần thiết.
• Đặc biệt chú ý đối với những dấu hiệu không dung nạp thuốc đồng thời gia tăng khoảng cách giữa các liều cho phù hợp..

Ngoài ra cần lưu ý, việc điều chỉnh liều lượng cho bệnh nhân có độc tính trên máu là cần thiết. Ðối với bệnh nhân có dự trữ tủy kém đặc biệt trên bệnh nhân nhiễm HIV trong giai đoạn tiến triển. Lưu ý về nồng độ Hemoglobin giảm, số lượng bạch cầu trung tính giảm, thì liều dùng hằng ngày có thể giảm cho đến khi có bằng chứng của sự hồi phục tủy. Tăng hoặc giảm liều lượng sau 2-4 tuần, tùy theo khả năng dung nạp của cơ thể người bệnh.

Khi sử dụng Zido - H 300, người dùng có thể gặp một số tác dụng phụ sau:

• Thiếu máu, giảm bạch cầu, giảm bạch cầu đa nhân trung tính: Nếu sử dụng thuốc liều cao (1200-1500mg/ngày), Bệnh nhân có tiền sử bị HIV ( có suy tủy), đặc biệt ở bệnh nhân có lượng CD4+ < 100 tế bào/mm3 ;
• Bệnh nhân có lượng bạch cầu đa nhân trung tính : Tỉ lệ bị giảm bạch cầu đa nhân trung tính tăng, khi khởi đầu trị liệu bằng Zidovudine nồng độ hemoglobin và nồng độ huyết thanh của vitamin B12 thấp hoặc ở những bệnh nhân dùng đồng thời paracetamol
• Các phản ứng phụ thường gặp: buồn nôn, biếng ăn, nhức đầu, nôn, phát ban, đau bụng, mất ngủ , sốt, đau cơ, khó chịu, suy nhược và khó tiêu.
• Các phản ứng phụ khác: buồn ngủ, chóng mặt, khó thở, tiêu chảy, ra mồ hôi, đầy hơi, đau ngực, mất nhạy bén, bồn chồn, tiểu lắt nhắt, đau mỏi toàn thân, ớn lạnh, ho, nổi mề đay, ngứa sần và những triệu chứng giống bệnh cúm.

Khi gặp các phản ứng phụ do sử dụng thuốc, nên ngưng thuốc hoặc liên hệ ngay bác sĩ để được tư vấn, đảm bảo an toàn.

• Đối với phụ nữ mang thai hoặc đang trong thời kì cho con bú cần thận trọng và lưu ý khi sử dụng thuốc vì ảnh hưởng của thuốc có thể gây tác hại xấu trực tiếp đến thai nhi và em bé đang bú sữa mẹ.Nên tham khảo và sử dụng theo chỉ định từ bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
• Cần lưu ý bệnh nhân trị liệu với Zidovudine không có tác dụng làm giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác do tiếp xúc tình dục hay lây nhiễm truyền qua đường máu.

Khi sử dụng thuốc Zidon - H 300 cùng thuốc khác có thể xảy ra tương tác bạn cần lưu ý:

• Khi kết hợp cùng lamivudine: Cmax của Zidovudine tăng 39%
• Kết hợp zidovudine với Rifamicin: giảm sinh khả dụng của Zidovudine từ 4 - 48%
• Khi kết hợp với Paracetamol : tăng tỉ lệ bạch cầu đa nhân trung tính, đặc biệt là trong trường hợp đang điều trị bệnh mãn tính....
• Khi sử dụng với các loại thực phẩm hoặc bia, rượu, thuốc lá... có thể ảnh hưởng gây hiện tượng đối kháng hoặc hiệp đồng với thuốc, nguyên nhân là do trong các loại thực phẩm và đồ uống đó có chứa các hoạt chất khác.

Để không làm ảnh hưởng đến độ ổn định, hàm lượng và công dụng của thuốc, nên bảo quản Zidon - H 300 ở nhiệt độ thích hợp: Nhiệt độ phòng, nơi khô ráo, thoáng mát, tránh nơi ẩm ướt hoặc ánh nắng mặt trời. Để xa tầm tay của trẻ em, và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.