Sau điều trị ung thư vú sức khỏe tim mạch sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Sau điều trị ung thư vú sức khỏe tim mạch sẽ bị ảnh hưởng như thế nào? Ung thư vú, một vấn đề sức khỏe đáng quan ngại tại Việt Nam, đang có xu hướng tăng lên một cách đáng báo động. Ung thư vú để lại một chuỗi hậu quả về sức khỏe, trong đó sức khỏe tim mạch là một trong những vấn đề hàng đầu. Tại Việt Nam, nơi mà hệ thống chăm sóc sức khỏe và nhận thức của bệnh nhân đang không ngừng phát triển, khía cạnh chăm sóc sức khỏe tim mạch sau điều trị ung thư trở nên vô cùng quan trọng.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của bác sĩ Đỗ Nguyễn Thùy Đoan Trang, chuyên ngành Tim mạch, tại Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Central Park

Mối liên hệ giữa các phương pháp điều trị ung thư vú và rủi ro của bệnh mạch vành (BMV) là chủ đề đã thu hút sự chú ý trên toàn cầu. Các phương pháp điều trị ung thư vú, bao gồm hóa trị và xạ trị, được biết đến là có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe tim mạch. Tại Việt Nam, nơi mà nguồn lực y tế thường xuyên bị thiếu hụt, việc hiểu rõ mối liên hệ này là rất cần thiết cho việc chăm sóc sau điều trị hiệu quả.

Các phương pháp điều trị ung thư vú, mặc dù cứu sống được nhiều người, nhưng có thể gây ra những hậu quả không mong muốn đối với sức khỏe tim mạch. Thuật ngữ "độc tính tim mạch" thường được gắn liền với những phương pháp điều trị này, chỉ ra khả năng gây hại cho tim sau điều trị. Điều này bao gồm một loạt các liệu pháp từ hóa trị, đặc biệt là với các loại thuốc như anthracyclines, đến liệu pháp hormone và xạ trị, tất cả đều được cho là làm tăng nguy cơ phát triển bệnh mạch vành.

Một số nghiên cứu cho thấy tác động kết hợp của tình trạng tim mạch kém và việc điều trị gây độc tính tim mạch đã làm tăng đáng kể nguy cơ BMV và tử vong trong số những người sống sót sau ung thư vú. Rủi ro BMV và tử vong cao hơn lần lượt là 75.9% và 39.5% so với tác động độc lập của chúng. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi sức khỏe tim mạch ở những người sống sót sau ung thư vú.

Việc hiểu rõ ảnh hưởng của những phương pháp điều trị này là cần thiết, đặc biệt tại Việt Nam, nơi ung thư vú là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho phụ nữ. Hệ thống y tế đang có những bước tiến trong điều trị ung thư, nhưng cũng cần tập trung vào những ảnh hưởng tim mạch lâu dài của những phương pháp điều trị này. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận hai mặt trong kế hoạch điều trị – vừa chống lại ung thư một cách hiệu quả vừa bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Sự hiểu biết này dẫn đến một sự thay đổi trong quan điểm về chăm sóc sau điều trị, đảm bảo rằng sức khỏe tim mạch là một mối quan tâm hàng đầu. Việc xem xét đến những tác động có thể gây hại cho tim mạch của các phương pháp điều trị ung thư vú rất quan trọng với đội ngũ chuyên gia y tế để triển khai các chiến lược giảm thiểu rủi ro. Điều này có thể bao gồm các kế hoạch điều trị cá nhân, cân nhắc giữa việc tiêu diệt ung thư và an toàn về tim mạch, làm nổi bật tầm quan trọng của cách tiếp cận tích hợp trong điều trị ung thư vú.

Bệnh nhân sau khi điều trị thành công ung thư vú phải đối mặt với thách thức kép: vượt qua ung thư và xử lý các tác động lâu dài của nó, đặc biệt là đối với sức khỏe tim mạch. Một số yếu tố nguy cơ góp phần tăng nguy cơ BMV ở những người này, bao gồm các yếu tố liên quan đến lối sống và các điều kiện do điều trị gây ra. Các yếu tố nguy cơ phổ biến như hút thuốc, chỉ số khối cơ thể (BMI) cao, huyết áp cao, đường huyết cao và mức cholesterol cao đóng vai trò quan trọng.

Một nghiên cứu cho thấy sự phổ biến của các yếu tố nguy cơ này trong số người sống sót sau ung thư vú. Độ tuổi trung bình của bệnh nhân là 58,5 tuổi, với 20% đang sử dụng thuốc hạ cholesterol, và chỉ 3% là người hút thuốc. Những con số này chỉ rõ sự phổ biến của các yếu tố nguy cơ, khi kết hợp với tác động của việc điều trị ung thư, tạo ra rủi ro cao cho BMV.

Tại Việt Nam, nơi mà thói quen ăn uống và lối sống có thể làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh tim mạch, tình hình chăm sóc sau điều trị ung thư vú trở nên phức tạp hơn. Chế độ ăn của người Việt Nam, thường giàu sodium và chất béo không lành mạnh, cùng với lối sống ít vận động ở khu vực đô thị, góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Hơn nữa, căng thẳng liên quan đến việc điều trị và phục hồi sau ung thư có thể làm tăng thêm những rủi ro này.

Do đó, việc cần thiết đối với người sống sót sau ung thư vú là phải cảnh giác với các yếu tố nguy cơ này. Việc theo dõi và quản lý huyết áp, mức cholesterol và đường huyết là cần thiết. Ngoài ra, thay đổi lối sống như áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, tham gia hoạt động thể chất đều đặn và từ bỏ hút thuốc có thể giảm đáng kể nguy cơ BMV.

Việc quản lý sức khỏe tim mạch sau điều trị ung thư vú tại Việt Nam là một khía cạnh then chốt trong quá trình sống sót sau bệnh ung thư. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa diện bao gồm việc theo dõi tim mạch định kỳ, thay đổi lối sống và chế độ ăn uống. Tầm quan trọng của việc quản lý này xuất phát từ nguy cơ tăng BMV do cả bản thân căn bệnh và quá trình điều trị của nó, đặc biệt trong dân số có các yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Việc theo dõi tim mạch nên là một phần không thể thiếu trong chăm sóc sau điều trị cho người sống sót sau ung thư vú. Điều này bao gồm các cuộc kiểm tra định kỳ để theo dõi chức năng tim, huyết áp, cholesterol và mức đường huyết. Phát hiện sớm bất kỳ vấn đề tim mạch nào có thể dẫn đến can thiệp kịp thời, giảm nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng. Hơn nữa, các chuyên gia y tế nên cung cấp lời khuyên cá nhân hóa về việc quản lý những rủi ro này, đồng thời điều chỉnh theo hồ sơ sức khỏe cụ thể của mỗi người bệnh.

Thay đổi lối sống cũng quan trọng không kém trong việc quản lý sức khỏe tim mạch. Điều này bao gồm khuyến khích hoạt động thể chất, không chỉ giúp hỗ trợ quá trình phục hồi sau điều trị ung thư mà còn cải thiện sức khỏe tim mạch. Chế độ ăn cân đối, ít chất béo bão hòa và giàu trái cây và rau quả, được khuyến nghị. Ngoài ra, các phương pháp kiểm soát căng thẳng như thiền và yoga có thể hữu ích, xét đến tác động tâm lý của việc chẩn đoán và điều trị ung thư.

Vai trò của các chuyên gia y tế ở Việt Nam là trung tâm trong bối cảnh này. Họ cung cấp giáo dục toàn diện cho người bệnh về tầm quan trọng của sức khỏe tim mạch và những thay đổi lối sống cần thiết. Điều này bao gồm hướng dẫn về chế độ ăn, tập thể dục, cai thuốc lá và quản lý căng thẳng. Quan trọng là, giáo dục này nên phù hợp với văn hóa và xem xét những thói quen ăn uống và lối sống đặc thù của người Việt Nam.

Tóm lại, việc quản lý sức khỏe tim mạch sau điều trị ung thư vú ở Việt Nam bao gồm sự kết hợp của việc kiểm tra sức khỏe định kỳ, thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, cũng như giáo dục và hỗ trợ liên tục từ các chuyên gia y tế. Cách tiếp cận tích hợp này là cần thiết để đảm bảo rằng người sống sót sau ung thư vú không chỉ vượt qua căn bệnh mà còn duy trì chất lượng cuộc sống tốt sau đó.

Hành trình của người bệnh điều trị ung thư vú tại Việt Nam đầy rẫy thách thức, bởi không chỉ có nguy cơ sau điều trị ung thư vú sức khỏe tim mạch sẽ bị ảnh hưởng mà còn hơn thế nữa. Rõ ràng, một cách tiếp cận chủ động đối với sức khỏe tim mạch là cần thiết, bao gồm việc theo dõi y tế định kỳ, thay đổi lối sống và chế độ ăn uống. Các chuyên gia y tế đóng vai trò then chốt trong việc hướng dẫn người bệnh vượt qua quá trình này, cung cấp lời khuyên cá nhân hóa và hỗ trợ.