Uống cà phê có ngừa sỏi mật được không?

Cafe là một món đồ uống ngon, hấp dẫn và thậm chí còn có tính gây “nghiện” với nhiều người. Uống cafe có một số lợi ích cho sức khoẻ như giúp não bộ tỉnh táo, tăng cường các hoạt động về trí tuệ, mang đến sự sảng khoái tích cực về tâm lý... Bên cạnh đó, uống cà phê mỗi ngày còn đem lại nhiều ích lợi khác nữa, trong đó có ngăn ngừa hình thành sỏi mật.

Bệnh sỏi mật được hình thành trong túi mật hoặc đường mật, gây ra các triệu chứng như:

• Cơn đau nhiều và liên tục kéo dài từ 30 phút đến vài giờ.
• Cơn đau thường xảy ra ở vùng thượng vị hoặc bên phải.
• Tính chất đau: Đau nhiều sau khi ăn hoặc về đêm khiến người bị sỏi mật khó ngủ.

Bệnh sỏi mật có thể gây ra nhiều biến chứng như:

• Sỏi có thể gây tắc nghẽn dịch mật thành nhiều đợt khác nhau.
• Sỏi mật kéo dài sẽ dẫn đến viêm đường mật, túi mật (90% người bệnh nhập viện là do viêm đường mật, túi mật) cấp hoặc mạn tính; viêm tụy cấp và nghiêm trọng hơn là sốc nhiễm trùng do nhiễm trùng đường mật, hoại tử túi mật, viêm phúc mạc và nhiễm khuẩn huyết...

Nếu không xử lý cấp cứu kịp thời và nhanh chóng thậm chí có thể gây đe dọa tính mạng.

Theo những nghiên cứu gần đây thì những người đàn ông uống từ 2 đến 3 tách cafe mỗi ngày có nguy cơ phát triển sỏi mật thấp hơn 4% so với những người không uống cafe thường xuyên. Đối với những người đàn ông uống 4 cốc cafe trở lên mỗi ngày có nguy cơ thấp hơn 45%.

Cafe là loại thức uống chứa caffeine, được biết đến là có tác dụng kích thích các cơn co thắt trong túi mật và giảm nồng độ cholesterol có trong mật (một yếu tố gây bệnh sỏi mật). Nguyên nhân là do sự phát triển của sỏi mật phụ thuộc vào sự cân bằng phần lớn giữa cholesterol và axit mật. Tuy nhiên, tác dụng này không được tìm thấy ở những loại thức uống có chứa caffein khác như trà hay soda.

Mặc dù cafe đã được biết là có một số tác dụng trao đổi chất có thể giải thích việc giảm sự hình thành sỏi mật, các nghiên cứu trước đó về tác dụng của nó đã mang lại nhiều kết quả khác nhau. Các nhà khoa học cho rằng mối liên hệ giữa việc uống cafe và bệnh sỏi mật có thể là do tác động của caffeine.

Trong nghiên cứu, đồ uống cung cấp liều lượng caffeine thấp hơn không có tác dụng có lợi như cafe. Ví dụ, các nhà nghiên cứu không tìm thấy tác dụng tương tự ở những người đàn ông uống trà, cafe đã khử caffeine hoặc nước ngọt có ga.

Theo nhà nghiên cứu của tiến sĩ Michael Leitzmann và các đồng nghiệp tại Trường Y tế Công cộng Harvard cho rằng, cafe là loại thức uống có tác dụng ngăn ngừa sỏi mật. Tuy nhiên, khi đã mắc bệnh thì việc sử dụng cafe thường xuyên không có tác dụng gì trong điều trị bệnh. Mặt khác, theo nghiên cứu của nhà khoa học thì việc uống cafe thường xuyên làm tăng tình trạng đau bụng ở những người mắc bệnh sỏi mật.

Một hướng nghiên cứu khác của tiến sĩ Anthony Bleyer (giáo sư thận học tại Trường Y khoa Wake Forest ở Winston-Salem, N.C) cảnh báo việc tiêu thụ 6 tách cafe là khá nhiều. Nguyên nhân là do hàm lượng caffeine cao có thể gây ra những ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ, trào ngược dạ dày và chứng rối loạn nhịp tim. Những thứ khiến mọi người uống nhiều cafe ngay từ đầu "cũng có thể gây ra những thay đổi khác trong chế độ ăn uống" và rất có thể những thay đổi này cuối cùng lại ảnh hưởng đến nguy cơ sỏi mật.

Tóm lại, không nên dự trữ quá nhiều cafe hay thường xuyên sử dụng cà phê để giảm nguy cơ gây bệnh, bởi những nghiên cứu này chỉ cho thấy một mối liên quan mà không phải là nguyên nhân dẫn đến bệnh sỏi mật.

Nguồn tham khảo: ncbi.nlm.nih.gov, webmd.com