Mục đích của xét nghiệm ADH

Xét nghiệm hormon chống bài niệu (ADH) được dùng để chẩn đoán và xác định nguyên nhân gây ra sự thiếu hụt hay dư thừa hormon chống bài niệu. Tuy nhiên xét nghiệm này thường không phổ biến. Để chẩn đoán những tình trạng này bác sĩ thường dựa vào các triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm khác như độ thẩm thấu máu và thẩm thấu nước tiểu, xét nghiệm điện giải đồ.

ADH còn được gọi là arginine vasopressin. Nó là một loại hormone được tạo ra bởi vùng dưới đồi trong não và được lưu trữ trong tuyến yên sau. Nó cho thận của bạn biết lượng nước cần tiết kiệm.

ADH liên tục điều chỉnh và cân bằng lượng nước trong máu của bạn. Nồng độ nước cao hơn làm tăng thể tích và áp lực của máu. Cảm biến thẩm thấu và cơ quan thụ cảm baroreceptor hoạt động với ADH để duy trì sự trao đổi chất của nước.

Cảm biến thẩm thấu ở vùng dưới đồi phản ứng với nồng độ của các hạt trong máu của bạn. Những hạt này bao gồm các phân tử natri, kali, clorua và carbon dioxide. Khi nồng độ hạt không cân bằng hoặc huyết áp quá thấp, các cảm biến và cơ quan thụ cảm này sẽ thông báo cho thận của bạn lưu trữ hoặc giải phóng nước để duy trì phạm vi lành mạnh của các chất này. Chúng cũng điều chỉnh cảm giác khát của cơ thể bạn

Hormon chống bài niệu (ADH) là một loại hormone giúp thận của bạn quản lý lượng nước trong cơ thể. Xét nghiệm ADH đo lượng ADH trong máu của bạn. Xét nghiệm này thường được kết hợp với các xét nghiệm khác để tìm ra nguyên nhân gây ra quá nhiều hoặc quá ít hormone này trong máu.

• Xét nghiệm ADH được sử dụng trong chẩn đoán xác định, theo dõi và chẩn đoán nguyên nhân của thiếu hoặc thừa ADH.
• Đánh giá bệnh hạ Natri máu
• Chẩn đoán đái tháo nhạt có hai loại rối loạn này: đái tháo nhạt trung ương (central) và đái tháo nhạt do thận (nephrogenic):

+ Đái tháo nhạt trung ương: có liên quan với sự thiếu hụt ADH. Sự thiếu hụt này có thể do vùng dưới đồi hoặc bài tiết từ tuyến yên..., trong đó có thể do sự khiếm khuyết di truyền, chấn thương đầu, u não hay do nhiễm khuẩn gây ra viêm não hoặc viêm màng não.

+ Đái tháo nhạt do thận: có nguồn gốc tại thận và có liên quan với sự thiếu đáp ứng của thận đối với ADH, làm mất khả năng cô đặc nước tiểu. Đái tháo nhạt do thận có thể do di truyền hoặc do một số bệnh thận.

Cả hai loại đái tháo nhạt này đều có thể dẫn đến sự bài xuất một lượng lớn nước tiểu loãng.

4.1. Thiếu ADH

Quá ít ADH trong máu của bạn có thể do ép uống nước hoặc độ thẩm thấu huyết thanh thấp, là nồng độ của các hạt trong máu của bạn.

Một chứng rối loạn chuyển hóa nước hiếm gặp được gọi là đái tháo nhạt trung ương đôi khi là nguyên nhân của sự thiếu hụt ADH. Đái tháo nhạt trung ương được đánh dấu bằng sự giảm sản xuất ADH của vùng dưới đồi của bạn hoặc giải phóng ADH từ tuyến yên của bạn.

Các triệu chứng phổ biến bao gồm đi tiểu nhiều, được gọi là đa niệu, sau đó là khát nước quá mức, được gọi là chứng đa niệu.

Người bệnh đái tháo nhạt trung ương thường vô cùng mệt mỏi vì giấc ngủ của họ thường xuyên bị gián đoạn do phải đi tiểu. Nước tiểu của họ trong, không mùi và có nồng độ các hạt thấp bất thường.

Bệnh đái tháo nhạt trung ương có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng nếu không được điều trị. Cơ thể của bạn sẽ không có đủ nước để hoạt động.

Rối loạn này không liên quan đến bệnh tiểu đường phổ biến hơn, mà ảnh hưởng đến mức độ hormone insulin trong máu của bạn.

4.2. Thừa ADH

Khi có quá nhiều ADH trong máu, hội chứng ADH không thích hợp (SIADH) có thể là nguyên nhân. Nếu tình trạng cấp tính, bạn có thể bị đau đầu, buồn nôn hoặc nôn. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể hôn mê và co giật.

Tăng ADH có liên quan đến: Bệnh bạch cầu, ung thư hạch, ung thư phổi, ung thư tuyến tụy, ung thư bàng quang, ung thư não, ung thư toàn thân tạo ra ADH Hội chứng Guillain Barre bệnh đa xơ cứng động kinh rối loạn chuyển hóa porphyrin cấp tính từng đợt, là một rối loạn di truyền ảnh hưởng đến việc sản xuất heme, một thành phần quan trọng của máu bệnh xơ nang.

Mất nước, chấn thương não và phẫu thuật cũng có thể gây ra ADH dư thừa. Bệnh đái tháo nhạt do thận là một chứng rối loạn rất hiếm gặp khác có thể ảnh hưởng đến mức ADH. Nếu bạn bị tình trạng này, có đủ ADH trong máu của bạn, nhưng thận của bạn không thể đáp ứng với nó, dẫn đến nước tiểu rất loãng.

Các dấu hiệu và triệu chứng tương tự như bệnh đái tháo nhạt trung ương. Chúng bao gồm đi tiểu nhiều, được gọi là đa niệu, sau đó là khát nước quá mức, được gọi là chứng đa niệu. Xét nghiệm chứng rối loạn này có thể sẽ tiết lộ mức ADH bình thường hoặc cao, giúp phân biệt nó với bệnh đái tháo nhạt trung ương. Bệnh đái tháo nhạt do thận không liên quan đến bệnh đái tháo đường phổ biến hơn, mà ảnh hưởng đến mức độ hormone insulin trong máu.

5.1. Mức độ ADH bình thường:

Phạm vi bình thường của ADH là 1-5 picogam trên mililit (pg / mL). Phạm vi bình thường có thể thay đổi một chút. Mức ADH quá thấp hoặc quá cao có thể do một số vấn đề khác nhau gây ra.

Nghiệm pháp chặn ADH (nghiệm pháp uống nước):

+ 65% lượng nước uống vào được bài tiết trong 4 tiếng.

+ 80% lượng nước uống vào được bài tiết trong 5 tiếng.

+ Độ thẩm thấu của nước tiểu (trong giờ thứ 2) ≤100 mmol/kg.

+ Tỉ lệ độ thẩm thấu niệu/huyết thanh >100.

+ Tỷ trọng nước tiểu <1.003.

5.1. Mức độ ADH cao bất thường có thể do:

• Chấn thương não hoặc chấn thương
• Có khối u não
• Nhiễm trùng não
• Nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương hoặc khối u
• Nhiễm trùng phổi
• Ung thư biểu mô tế bào nhỏ ung thư phổi
• Mất cân bằng chất lỏng sau phẫu thuật
• Hội chứng ADH không phù hợp (SIADH)
• Đột quỵ
• Đái tháo nhạt do thận, rất hiếm gặp
• Rối loạn chuyển hóa porphyrin cấp tính, rất hiếm

5.2. Mức độ ADH thấp bất thường có thể gặp trong các bệnh lý sau:

• Tổn thương tuyến yên
• Polydipsia nguyên phát
• Đái tháo nhạt trung ương, hiếm gặp