Cách điều trị thoái hóa cột sống cổ bằng vật lý trị liệu

Bài viết bởi Bác sĩ Trần Thị Ái Vân - Bác sĩ Y Học Cổ Truyền - Trung tâm Y Học Cổ Truyền Vinmec - Sao Phương Đông.

Thoái hóa cột sống là bệnh thường gặp và phổ biến trong nhóm bệnh lý cơ xương khớp. Để khôi phục chức năng cột sống và rút ngắn quá trình điều trị thì vật lý trị liệu là 1 phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả cũng như phù hợp với hầu hết các giai đoạn của thoái hóa cột sống.

Cột sống bị thoái hóa do phải chịu áp lực quá tải lên sụn khớp và đĩa đệm. Tình trạng này lặp đi lặp lại trong nhiều năm dẫn đến sự tổn thương sụn và xương dưới sụn, mất tính đàn hồi của đĩa đệm, xơ cứng dây chằng bao khớp. Quá trình này lâu ngày dẫn đến bào mòn bề mặt khớp và sụn, hình thành các xương mới dọc theo xương hiện tại (hay còn gọi là gai xương). Vì vậy, các triệu chứng thường gặp ở những người thoái hóa cột sống cổ là đau cổ vai gáy dai dẳng không đỡ, các khớp vùng cột sống kêu lục cục khi thực hiện động tác nhanh hoặc đột ngột, nặng hơn có thể xuất hiện tình trạng gai xương chèn ép thần kinh gây tê bì tay, cơn đau lan lên vùng chẩm gáy.

Vật lý trị liệu là phương pháp sử dụng các tác nhân vật lý như nhiệt độ, tia hồng ngoại, dòng điện, sóng âm, sóng điện từ... tác động lên vùng bệnh lý nhằm giảm đau, giãn cơ, tăng tuần hoàn tại chỗ, ngăn ngừa tái phát về sau.

Ưu điểm của phương pháp chữa thoát vị đĩa đệm bằng vật lý trị liệu là các tác động không xâm lấn, hạn chế tác dụng phụ của thuốc, hiệu quả nhanh và có thể kết hợp nhiều phương pháp cùng một lúc.

Các tình trạng có thể điều trị bằng vật lý trị liệu:

• Đau cổ vai gáy mãn tính;
• Đau lan xuống tay, bàn tay;
• Co cứng cơ cạnh cột sống;
• Thất bại trong điều trị bằng các phương pháp khác.

Hạn chế sử dụng vật lý trị liệu trong các trường hợp:

• Viêm, sưng đau tại chỗ;
• Các bệnh lý toàn thân: Sốt, lao tiến triển...

3.1. Chườm nóng chữa thoát vị đĩa đệm

Nhiệt làm giãn mạch tại chỗ, tăng ngưỡng kích thích thần kinh, ngừa thoái hóa sợi cơ cũng như bề mặt khớp, tăng sinh collagen trong tổ chức liên kết và tính đàn hồi của các phần mềm quanh cột sống như cơ, dây chằng, đĩa đệm, từ đó giảm đau và đẩy nhanh quá trình tái tạo trong thoái hóa cột sống cổ.

Vật lý trị liệu thoái hóa đốt sống cổ bằng cách chườm nóng được thực hiện như sau:

• Dùng túi chườm/ parafin có nhiệt độ khoảng 40-50 độ C áp lên vùng cổ và vai gáy sao cho cảm giác dễ chịu, không quá nóng;
• Chườm trong khoảng 15-30 phút, tùy vào thể trạng từng người.

Ngoài ra người bệnh có thể sử dụng các loại chế phẩm túi chườm thảo dược tự nhiên của Y Học Cổ Truyền giúp ôn ấm kinh lạc, hành khí hoạt huyết, khu phong tán hàn để đẩy nhanh quá trình chữa bệnh.

3.2. Siêu âm trị liệu

Phương pháp này là sử dụng sóng âm có tần số 0,7-3 MHz để trị liệu. Sóng âm lan truyền theo chiều dọc gây nên những thay đổi về áp lực (dãn nở hoặc nén ép) trong môi trường vật chất, gây ra hiện tượng “xoa bóp vi thể” làm mềm vùng cơ co cứng, tăng tuần hoàn. Kích thích nhiệt sâu lên các đầu mút thần kinh cũng giúp dịu các cơn đau ở khu vực điều trị.

3.3. Vật lý trị liệu thoái hóa đốt sống cổ bằng điện xung

Điện xung là 1 phương pháp phổ biến trong vật lý trị liệu. Sử dụng dòng điện xung có tần số thấp hoặc trung bình kích thích thần kinh bằng điện qua da. Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ bằng điện xung có tác dụng giảm đau ở những người bị bệnh lâu ngày, chữa nhiều cách khác nhau nhưng không đỡ. Điện xung kích thích theo các tần số nhất định giúp giảm đau dựa trên cơ chế ngăn đường dẫn truyền đau lên não tại tủy sống. Một số dòng xung như TENS còn có thể kích thích cơ thể tiết ra các opioid nội sinh (Endorphin và Enkephalin), các chất này kéo dài tác dụng giảm đau so với các cách thông thường khác.

Vật lý trị liệu là một phương pháp an toàn trong điều trị thoái hóa cột sống cổ. Tuy nhiên, muốn đảm bảo hiệu quả trong điều trị bạn nên tham khảo thêm ý kiến bác sĩ chuyên khoa và kết hợp thay đổi lối sống, tập luyện để có một cơ thể khỏe mạnh.