Hệ miễn dịch có cơ sở là những tế bào tạo kháng thể có khả năng tạo kháng thể với nhiều loại kháng nguyên khác nhau. Khả năng này là có sẵn thậm chí trước khi cá thể được đưa vào những kháng nguyên cụ thể đó. Do đó dựa vào khả năng vốn có này, có thể kích thích không đặc hiệu tế bào B, có thể gây gia tăng đáp ứng kháng thể với kháng nguyên đặc hiệu.

Chẩn đoán huyết thanh đóng vai trò to lớn trong chẩn đoán ở phòng xét nghiệm đôi khi những phương pháp nuôi cấy có những sai lầm nhất định và khi những tác nhân gây bệnh khẩn cấp hoặc chưa xác định.

Chẩn đoán huyết thanh là chọn lựa đầu tiên hoặc là chọn lựa bắt buộc trong chẩn đoán bệnh nhiễm khuẩn. Dưới đây là những mối liên hệ kháng nguyên trong thử nghiệm chẩn đoán huyết thanh

Những kháng nguyên sử dụng cho những thử nghiệm chẩn đoán huyết thanh có nhiều dạng từ vi khuẩn nguyên thể đến những peptide tổng hợp.

Sự biến thiên tự nhiên của đáp ứng miễn dịch; Yếu tố dạng thấp; Xác định độ đặc hiệu; Sự truyền từ mẹ sang thai nhi; Tác động của kháng sinh... là những tình huống phức tạp trong chẩn đoán huyết thanh.

Có nhiều sự so sánh những kỹ thuật huyết thanh học được kể ra trong bài viết, có lẽ nhất là thừa nhận những cái chung có thể làm, nhưng bổ sung bất kỳ kỹ thuật nào thì tùy thuộc rất nhiều vào tác nhân cụ thể và tình huống gây ra bệnh. Nói chung, có xu hướng tiến tới sự chuẩn hóa, thực hiện tự động với số lượng lớn bệnh phẩm và point-of-care testing.

Chẩn đoán huyết thanh có cơ sở chức năng của đáp ứng miễn dịch dịch thể với bệnh nhiễm trùng. Đối với sự cân nhắc quá khứ và hiện tại, có sự ưu tiên hơn sự đo lường đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào đối với nhiễm khuẩn.