Test nhanh dương tính cần làm gì?

Sau khi test nhanh dương tính, người nhiễm Covid-19 cần bình tĩnh, nên đeo khẩu trang ngay, không tiếp xúc với người khác. Sau đó, gọi điện báo kết quả xét nghiệm cho trung tâm y tế nơi cư trú để được tư vấn, hướng dẫn và có phương án xử trí tiếp theo.

Test nhanh kháng nguyên Covid-19 là xét nghiệm nhanh chóng nhằm phát hiện sự hiện diện protein đặc hiệu của vi-rút Covid-19 có trong một mẫu dịch tiết từ đường hô hấp của người bệnh. Qua đó nhằm thực hiện nhanh các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát lây nhiễm, hạn chế lây lan cộng đồng.

Việc thực hiện test nhanh là cần thiết nếu bạn thuộc một trong các trường hợp sau:

• Có triệu chứng: Người có các triệu chứng Covid-19, chẳng hạn như sốt, ho, mệt mỏi hoặc khó thở;
• Không có triệu chứng: Người không có triệu chứng của Covid-19 nhưng tiếp xúc gần với người có kết quả xét nghiệm dương tính;
• Bác sĩ hoặc các cơ quan công tác, công ty đưa ra đề nghị test nhanh Covid-19.

Những người đã được tiêm vắc-xin Covid-19 từ 2 mũi trở lên hoặc có giấy chứng nhận khỏi Covid-19 trong vòng 3 tháng qua thì không cần phải đi xét nghiệm.

Độ nhạy hay độ đặc hiệu của phương pháp test nhanh Covid-19 là khá cao. Tuy nhiên, kết quả này còn phụ thuộc vào các yếu tố như sau:

• Thời gian khởi phát bệnh;
• Nồng độ vi-rút trong bệnh phẩm;
• Chất lượng của mẫu bệnh phẩm người làm xét nghiệm;
• Cách làm test nhanh và thuốc trong que thử.

Do đó, việc test nhanh Covid-19 nên được thực hiện nhiều lần, đặc biệt là trong trường hợp nghi nhiễm. Khoảng cách giữa mỗi lần test phụ thuộc vào chỉ định của bác sĩ hay cơ sở y tế/cơ quan chức năng địa phương.

Hiện nay, có nhiều trường hợp tự thực hiện test nhanh, nhưng kết quả sau mỗi lần không đồng nhất. Có thể buổi sáng cho kết quả âm tính nhưng đến chiều lại dương tính hoặc test nhanh âm tính nhưng PCR dương tính.

Kết quả này còn được gọi là test nhanh dương tính giả, xét nghiệm cho thấy một người bị nhiễm bệnh nhưng trên thực tế họ không nhiễm.

Sự không đồng nhất này có thể do ảnh hưởng một hay nhiều yếu tố, bao gồm:

• Thời gian từ lúc bệnh khởi phát đến khi lấy mẫu;
• Người bệnh có hoặc không triệu chứng và nồng độ virus trong mẫu bệnh phẩm ảnh hưởng đến độ nhạy;
• Vị trí lấy mẫu;
• Cách bảo quản các mẫu bệnh phẩm của những người nghi nhiễm Covid-19.

Theo kết quả một vài nghiên cứu đã cho thấy thời gian lấy mẫu dưới hoặc bằng 7 ngày thì độ nhạy là 86,2% (81,8-89,7) cao hơn thời gian lấy mẫu trên 7 ngày là 70,8% (60,7-79,2). Mặt khác, nếu vào thời điểm lấy mẫu người bệnh có triệu chứng của Covid-19 thì khả năng test dương tính cũng cao hơn so với lúc không có triệu chứng (80,1% với 54,8%).

Một kết quả nghiên cứu khác chứng minh nồng độ virus trong bệnh phẩm cũng là yếu tố quyết định tính chính xác của test nhanh dương tính: Nồng độ virus ≤ 25 thì độ nhạy là 96,4% (94,3-97,7) cao hơn nồng độ virus ≤ 30 có độ nhạy là 89,5% (85,3-92,5) và nồng độ virus >30 thì độ nhạy giảm còn 18,7% (12,9-26,3).

Các yếu tố trên đều có thể là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng test nhanh dương tính giả. Điều này có thể gây nên những ảnh hưởng tiêu cực cho người được lấy mẫu xét nghiệm.

Tuy nhiên, dù kết quả test dương tính giả hay thật thì cũng cần chú ý đến sức khỏe của bản thân, nên tiêm phòng vắc-xin Covid-19 đầy đủ và thực hiện tốt biện pháp 5K. Điều này sẽ giúp bảo vệ cho chính bản thân và những người xung quanh.

Bạn và gia đình, những người thân xung quanh thực hiện test nhanh dương tính Covid-19 đúng kỹ thuật đã góp phần cho quá trình sàng lọc, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc Covid-19. Điều này giúp cơ sở y tế địa phương, chính quyền chủ động thực hiện được các biện pháp phòng bệnh hiệu quả và làm giảm nguy mức độ nguy cơ lây lan trong cộng đồng.

Tuy nhiên, điều đáng quan tâm là những trường hợp khi có kết quả tự thực hiện xét nghiệm bằng test nhanh dương tính tại nhà và xác định là mắc Covid-19 đã đến trực tiếp để thông báo cho cơ sở y tế, cơ quan phụ trách phòng chống dịch tại địa phương, điều này dẫn đến tình trạng tụ tập đông người, gây ra lây nhiễm trên diện rộng, ảnh hưởng đến công tác phòng chống dịch bệnh.

Do đó, tất cả người dân khi thực hiện test nhanh dương tính và có kết quả chính xác nhiễm SARS-CoV-2 thì cần bình tĩnh, thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng bệnh theo thông điệp “5K” để bảo vệ cho những người xung quanh, tránh lây nhiễm chéo bằng cách gọi điện thoại đến đường dây nóng của cơ sở y tế địa phương, thông báo tình hình của mình với cán bộ y tế chuyên phụ trách Covid-19 để được tư vấn, hướng dẫn xử trí kịp thời tại nhà.

Trong một số trường hợp, có kết quả xét nghiệm test nhanh dương tính giả hoặc kết quả âm tính với Covid-19, bạn cũng không nên chủ quan mà tiếp tục thực hiện phòng bệnh theo phương pháp “5K”.

Mặt khác, để giúp nâng cao tính chính xác của việc test nhanh Covid-19 tại nhà thì mọi người dân phải được hướng dẫn và thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm đúng cách; sử dụng các loại test nhanh Covid đã được Bộ Y tế phê duyệt, cho phép sử dụng tại Việt Nam, không nên mua các loại test nhanh không rõ nguồn gốc và chưa được cấp phép lưu hành.

Cuối cùng, các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo rằng trong thời gian chờ được xử lý sau khi có kết quả test nhanh hay xét nghiệm RT-PCR dương tính với Covid-19, bạn và người xung quanh nên bình tĩnh, lắng nghe cơ thể bằng cách đo nhiệt độ cơ thể 2 lần/ngày, đo nồng độ oxy trong máu (SpO2) bằng thiết bị kẹp đầu ngón tay, theo dõi các triệu chứng khác như tức ngực, khó thở... Nếu có bất thường cần báo thông báo ngay cho nhân viên y tế gần nhất để được hướng dẫn và xử trí kịp thời.