"Cô bé khô hạn" tuổi mãn kinh

1. Tình trạng cô bé khô hạn tuổi mãn kinh

1.1 Sơ lược về tình trạng mãn kinh

Mãn kinh (Menopause) là tình trạng không hành kinh vĩnh viễn, không còn khả năng sinh sản tự nhiên, là hiện tượng sinh lý bình thường khi buồng trứng suy giảm, các hormone sinh dục không được chế tiết. Mãn kinh gây ra nhiều biến đổi và rối loạn tạm thời một số chức năng tâm sinh lý ở phụ nữ.

Mãn kinh được xác định nếu người phụ nữ không hành kinh trong 12 tháng trở lên. Đây là một quá trình biến đổi dài, từ tình trạng suy giảm chức năng rụng trứng, buồng trứng ngừng sản xuất các tế bào trứng, thay đổi lượng hormone, rối loạn kinh nguyệt tới dừng hẳn kinh nguyệt, teo cơ quan sinh dục,... Thông thường, mãn kinh bắt đầu từ tuổi 40, kéo dài khoảng 10 - 20 năm.

1.2 Sơ lược về tình trạng cô bé khô hạn - khô âm đạo

Âm hộ, âm đạo, niệu đạo và bàng quang (đường sinh dục dưới) là những cơ quan rất nhạy cảm với sự sụt giảm hormone do mãn kinh (đặc biệt là khi lượng estrogen giảm nhiều tới mức gây ra những thay đổi nhiều về cách thức, cảm giác, chức năng đường sinh dục dưới).

Mãn kinh gây nhiều thay đổi khó chịu cho âm đạo. Thực tế, âm đạo được lót bằng 1 loại mô da đặc biệt gồm 3 lớp, lớp trên cùng rất nhạy với estrogen. Ở thời kỳ sinh sản, nồng độ estrogen bình thường, giúp niêm mạc âm đạo dày, được bôi trơn đầy đủ. Khi bước sang giai đoạn mãn kinh, âm đạo dần teo, khiến thành âm đạo trở nên mỏng và khô, mất tính đàn hồi và khả năng bôi trơn, gây ngứa hoặc đau rát khi sinh hoạt vợ chồng.

Dấu hiệu nhận biết cô bé khô hạn:

• Vùng kín ngứa ngáy, nóng rát kéo dài, làm giảm ham muốn tình dục, dễ dẫn đến nhiều bệnh lý phụ khoa;
• Đau rát khi quan hệ tình dục do chất nhờn âm đạo tiết ra ít. Đặc biệt, cảm giác đau rát còn có thể xảy ra cả trong những hoạt động hằng ngày khi đi bộ, tập thể dục,...;
• Âm đạo bị khô gây ngứa, khó chịu do bị tấn công bởi vi khuẩn, nấm ngứa gây viêm nhiễm.

1.3 Khô hạn tuổi mãn kinh có những ảnh hưởng gì?

Khi bị khô hạn, bản thân người phụ nữ luôn cảm thấy khó chịu, đau rát khi gần gũi bạn đời. Tình trạng này lâu dần dẫn tới suy giảm ham muốn tình dục, thậm chí yếu sinh lý, không muốn sinh hoạt vợ chồng. Điều này dễ ảnh hưởng xấu tới quan hệ tình cảm vợ chồng.

Bên cạnh đó, bản thân người phụ nữ cũng phải đối mặt với nhiều nguy cơ. Đó là bị tăng nguy cơ mắc bệnh phụ khoa, viêm đường tiết niệu, viêm nhiễm vùng kín,... dẫn tới tiểu buốt, tiểu rắt hay tiểu són,... Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới tâm lý và cuộc sống hằng ngày của chị em.

2. Cách giúp cô bé không khô hạn tuổi mãn kinh

Bạn có thể tham khảo các giải pháp dưới đây để giảm bớt triệu chứng của tình trạng “khô hạn” tuổi mãn kinh:

2.1 Sử dụng chất bôi trơn âm đạo hoặc kem dưỡng ẩm âm đạo

Chất bôi trơn âm đạo là lựa chọn tốt nhất nếu bạn bị đau khi quan hệ tình dục, giúp bôi trơn tốt như trước khi mãn kinh. Chất bôi trơn làm giảm ma sát, đau và chấn thương do hoạt động tình dục và có tác dụng ngay, dễ mua, dễ sử dụng.

Tuy nhiên, một số chất bôi trơn gốc nước chứa glycerin có thể gây kích ứng, tăng nguy cơ nhiễm trùng nấm men. Các chất bôi trơn gốc silicon an toàn khi sử dụng với bao cao su latex nhưng lại có thể gây ố vải. Còn chất bôi trơn gốc dầu không an toàn với bao cao su latex (làm cho bao cao su bị hỏng, tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục).

Kem dưỡng ẩm âm đạo được sử dụng để cải thiện một số triệu chứng cô bé khô hạn không liên quan tới tình dục. Các chất dưỡng ẩm có nguyên lý hoạt động là: Giữ độ ẩm trong các mô, giảm các triệu chứng khô hạn. Kem dưỡng ẩm âm đạo thường được bôi hằng ngày nhằm cải thiện tình trạng khô và kích ứng do teo âm hộ. Bên cạnh đó, dầu oliu và dầu dừa cũng được sử dụng để giữ ẩm cho âm đạo.

2.2 Sử dụng thuốc hormone dạng viên hoặc bôi

Khi chất bôi trơn và kem dưỡng ẩm làm dịu triệu chứng khô âm đạo thì các sản phẩm có chứa hormone giúp cải thiện lưu lượng máu, đảm bảo độ dày và độ đàn hồi của âm đạo. Như vậy, với câu hỏi uống gì để cô bé hết khô hạn thì bạn có thể sử dụng thuốc hormone dạng viên. Ngoài ra, các sản phẩm miếng dán hormone và thuốc bôi trực tiếp vào âm đạo cũng có hiệu quả tốt, có thể cải thiện các triệu chứng trong vòng 1 tuần.

Bạn có thể dùng DHEA âm đạo (tiền chất nội tiết tố estrogen) để đặt vào âm đạo hằng ngày, giúp điều trị triệu chứng khô âm đạo. Khi đặt trong âm đạo, hormone DHEA được chuyển đổi thành estrogen rồi được sử dụng trực tiếp bởi các tế bào âm đạo.

2.3 Thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt

Để giải quyết tình trạng cô bé khô hạn ở tuổi mãn kinh, chị em lưu ý:

• Bổ sung vào chế độ ăn những sản phẩm làm từ đậu nành, anh đào, cần tây, các loại hạt,... (thực phẩm có chứa isoflavone - estrogen thực vật tốt cho phụ nữ, giúp giảm khô âm đạo). Bên cạnh đó, bạn nên uống đủ nước (1,5 - 2 lít nước/ngày) để cơ thể tiết dịch nhiều hơn. Ngoài ra, trong chế độ ăn uống, bạn nên tăng cường ăn thêm rau xanh, bổ sung thêm các loại vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B6, B12),... Các loại thực phẩm giàu axit béo như cá hồi, cá ngừ, hạt hướng dương, hạt vừng,... cũng có tác dụng hỗ trợ sản sinh thêm chất bôi trơn ở âm đạo;
• Tránh đồ uống có cồn và caffeine vì chúng gây ảnh hưởng tới sức khỏe tổng quát và làm khô âm đạo. Thay vào đó, bạn có thể uống nước lọc, nước ép hoa quả;
• Nên tập luyện những động tác thể thao nhẹ nhàng để cải thiện khí huyết, giảm tình trạng căng thẳng, mệt mỏi, thư giãn đầu óc để cải thiện tình trạng khô hạn âm đạo;
• Không mặc quần lót quá chật vì sẽ khiến vùng kín bị bí bách, ẩm ướt,... gây viêm nhiễm và khô âm đạo;
• Tránh sử dụng các sản phẩm có nồng độ axit cao (sữa tắm, xà phòng vệ sinh âm đạo, sản phẩm thụt rửa âm đạo,...), không dùng những loại mỹ phẩm hay chất thơm,... thoa vào âm đạo, không lạm dụng các loại dung dịch vệ sinh phụ nữ,... bởi chúng có thể khiến âm đạo bị mất cân bằng pH dẫn tới bị khô, gây viêm nhiễm,... Thay vào đó, bạn có thể chọn sản phẩm dung dịch vệ sinh có thành phần thảo mộc lành tính, không mùi;
• Định kỳ khám phụ khoa 6 tháng/lần để kịp thời phát hiện những vấn đề đang gặp phải và tham khảo ý kiến bác sĩ, có biện pháp khắc phục tình trạng khô hạn âm đạo một cách tốt nhất.

2.4 Trao đổi với bạn đời

Để cải thiện tình trạng khô hạn tuổi mãn kinh, bạn cần phải trao đổi với bạn đời. Bạn và chồng hãy chia sẻ cởi mở để cùng nhau cảm thông, tìm cách khắc phục như: Kéo dài màn dạo đầu để cô bé được bôi trơn đầy đủ, sử dụng một số biện pháp can thiệp khác,...

Tình trạng cô bé khô hạn tuổi mãn kinh có thể kiểm soát, khắc phục bằng nhiều biện pháp như thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt, dùng thuốc,... Trong trường hợp sử dụng liệu pháp hormone, chị em cần làm theo hướng dẫn của bác sĩ (liều lượng tùy theo mức độ khô âm đạo của từng người), không nên tự ý dùng thuốc.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.