Kiểm soát sinh sản bằng nội tiết tố cho các bà mẹ đang cho con bú

Một trong những vấn đề cũng không kém phần thiết thực đối với các bà mẹ đang trong giai đoạn hậu sản và cho con bú là sử dụng phương pháp tránh thai phù hợp. Phương pháp ngừa thai bằng nội tiết được các bác sĩ khuyến cáo dành cho các bà mẹ đang cho con bú vì hầu như không ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh.

Tránh thai nội tiết là phương pháp sử dụng các hormone sinh dục như estrogen và progesterone nhằm ức chế sự rụng trứng và giúp phụ nữ ngừa thai một cách hiệu quả. Bên cạnh đó, một số phương pháp tránh thai nội tiết còn có một số tác dụng khác như làm đặc chất nhầy ở cổ tử cung, làm cho tinh trùng khó gặp được trứng. Lớp nội mạc tử cung mỏng đi khó giữ được trứng đã thụ tinh bám vào nội mạc.

Các phương pháp tránh thai bằng nội tiết có thể kể đến như viên uống tránh thai kết hợp, thuốc tiêm tránh thai, dụng cụ tử cung chứa nội tiết, miếng dán tránh thai, cấy que tránh thai. Đây là các biện pháp được phụ nữ lựa chọn phổ biến và hầu như không ảnh hưởng đến việc cho con bú.

Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin tương thích với việc cho con bú và là một lựa chọn an toàn, nếu bạn không có chống chỉ định về một nguyên nhân y tế nào khiến bạn không thể sử dụng loại hormone này.

Mặt khác, thuốc tránh thai kết hợp - loại chứa cả estrogen và progestin - không phải là lựa chọn tốt cho các bà mẹ đang cho con bú, đặc biệt là trong sáu tháng đầu, vì chúng có thể làm giảm chế tiết sữa. Điều này áp dụng cho tất cả các phương pháp có chứa estrogen và progestin, chẳng hạn như thuốc tránh thai kết hợp, miếng dán (Ortho Evra) và vòng âm đạo (NuvaRing).

Một số lựa chọn tránh thai chỉ chứa progestin dành cho các bà mẹ đang cho con bú bao gồm thuốc viên tránh thai chỉ chứa progestin (còn được gọi là minipill), progestin dạng tiêm, que cấy tránh thai và dụng cụ tử cung chứa nội tiết (IUD).

Vòng âm đạo chỉ chứa progestin cũng có thể tránh thai, nhưng phương pháp này hiện nay ít được sử dụng ở thị trường Việt Nam.

3.1. Thuốc viên tránh thai chỉ chứa progestine ("minipill")

Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin - đôi khi được gọi là minipill vì nó chỉ chứa một liều lượng rất thấp của một loại hormone progestin. Đây là một lựa chọn tránh thai tốt cho một số bà mẹ cho con bú. Các sản phẩm hiện có trên thị trường hoạt động chủ yếu bằng cách làm đặc chất nhầy cổ tử cung để tinh trùng không thể đi qua. Chúng cũng có tác dụng làm mỏng niêm mạc tử cung và đôi khi ức chế sự rụng trứng.

Bởi vì các bà mẹ sẽ ít có khả năng thụ thai hơn khi đang cho con bú, đặc biệt là trong sáu tháng đầu tiên, nếu dùng đúng như hướng dẫn, thuốc minipill có hiệu quả gần 100% khi kết hợp với nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn. (Ở những phụ nữ không cho con bú, tỷ lệ thất bại của minipill được ước tính chỉ là 0,5% với việc tuân thủ cách sử dụng đúng cách: uống thuốc một cách đều đặn và đúng cách). Nếu tính trên mặt bằng chung của dân số, tỷ lệ này cao hơn khoảng 5%.

Để minipill có hiệu quả, bạn phải uống thuốc gần như cùng giờ mỗi ngày. Thực tế, nếu chỉ quên uống thuốc trong ba tiếng, bạn phải sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng hoặc kiêng quan hệ tình dục trong hai ngày tới.

Đối với một số bà mẹ mới sinh con, việc nhớ uống một viên thuốc vào cùng một thời điểm mỗi ngày dường như là một nhiệm vụ bất khả thi. Nếu bạn thuộc đối tượng này, bạn có thể cân nhắc đến việc tiêm progestin, cấy que hoặc đặt dụng cụ tử cung.

Bạn có thể đã được biết về một loại thuốc viên thế hệ mới hơn chỉ chứa progestin, có hiệu quả hơn vì nó ngăn chặn sự rụng trứng trong 99% chu kỳ và có thời gian biểu dùng thuốc linh hoạt hơn. Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng chúng.

3.2. Thuốc tiêm tránh thai chỉ chứa progestin

Thuốc tiêm ngừa thai chỉ chứa progestin, thường được biết đến với tên thương mại là Depo-Provera và depo-subQ provera 104, là một trong những biện pháp thay thế tốt. Phương pháp này ngăn chặn sự rụng trứng và với cách sử dụng đúng (nghĩa là bạn quay lại bác sĩ của mình vào đúng thời điểm để tiêm), thuốc có hiệu quả hơn 99% ở những phụ nữ không cho con bú. Về mặt lý thuyết, nó thậm chí còn hiệu quả hơn ở các bà mẹ đang cho con bú.

Depo-Provera được tiêm vào cơ ở cánh tay hoặc mông. Depo-subQ provera 104 được tiêm vào mô ngay dưới da và chứa liều lượng thấp hơn và cùng loại progestin.

Bạn có thể tiêm ngừa thai vào lần khám sau sinh 6 tuần, nhưng bạn phải quay lại sau mỗi 12 tuần để tiêm một liều khác. Không giống như các các phương pháp ngừa thai bằng progestin khác, phương pháp này không mất tác dụng ngay khi bạn ngừng sử dụng; bạn có thể không có khả năng sinh sản trong một năm hoặc lâu hơn sau khi ngừng tiêm. Bạn nên cân nhắc về vấn đề này nếu có ý định sử dụng chúng.

Một số vấn đề khác cần xem xét: Progestin dạng tiêm có liên quan đến việc giảm mật độ khoáng chất trong xương và mức độ này có thể nhiều hơn nếu bạn sử dụng loại ngừa thai này kéo dài. Cả hai loại thuốc này đều có sự giảm mật độ có thể không thể hồi phục hoàn toàn và phụ nữ không nên sử dụng progestin dạng tiêm lâu hơn hai năm.

Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy bằng chứng về mức độ an rằng mật độ khoáng xương có thể phục hồi sau khi sử dụng progestin dạng tiêm. Nghiên cứu về lĩnh vực này đang được tiến hành.

3.3. Cấy que tránh thai

Cấy que tránh thai là phương pháp sử dụng một thanh chứa nội tiết được đặt dưới da cánh tay của bạn và que cấy sẽ liên tục phóng thích một lượng nhỏ progestin. Cấy ghép có hiệu quả hơn 99% và kéo dài trong vài năm (tùy thuộc vào loại cấy ghép được sử dụng). Khả năng sinh sản của bạn sẽ sớm trở lại sau khi loại bỏ mô cấy.

Hiện tại, các sản phẩm cấy que tránh thai bao gồm có Implanon và Nexplanon, mỗi lựa chọn sử dụng một thanh mềm duy nhất. Sau khi được cấy, que có thể giữ nguyên vị trí đến ba năm và có hiệu quả gần 100%. Hạn chế là bạn có thể có chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc ra máu rỉ rả hoặc nhiều ngày trong tháng.

3.4. Dụng cụ tử cung chứa nội tiết.

Dụng cụ tử cung là một dụng cụ có dạng một que hình chữ T được đưa vào tử cung. Bạn sẽ cần tái khám từ 4 đến 12 tuần sau để bác sĩ có thể đảm bảo rằng dụng cụ tử cung vẫn đúng vị trí.

Không giống như vòng tránh thai bằng đồng, dụng cụ tử cung Mirena giải phóng một lượng nhỏ progestin. Chúng không chỉ có hiệu quả hơn 99% như một phương pháp tránh thai, mà hầu hết phụ nữ sử dụng Mirena cuối cùng đều có lưu lượng kinh nguyệt ít hơn nhiều hoặc một số người sẽ ngừng kinh hoàn toàn. Vòng tránh thai progestin có thể sử dụng đến năm năm. Ngoài ra vòng tránh thai Mirena còn được sử dụng trong một số chỉ định điều trị bệnh lý khác.

Nếu bạn sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết tố chỉ có progestin, chỉ một lượng nhỏ progestin đi vào sữa mẹ. Ví dụ, với minipill, hàm lượng trong sữa mẹ được ước tính là từ 1 đến 6% lượng trong cơ thể mẹ.

Nghiên cứu cho đến nay cho thấy không có tác dụng phụ đối với việc tiết sữa, hoặc tăng cân, sức khỏe hoặc sự phát triển của trẻ sơ sinh. Hầu hết các chuyên gia kế hoạch hóa gia đình và nhiều tổ chức - bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới, Viện Nhi khoa Hoa Kỳ, hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ, Viện Bác sĩ Gia đình Hoa Kỳ khuyến cáo phương pháp ngừa thai chỉ chứa progestin các biện pháp tránh thai tương thích với việc cho con bú.

Các chuyên gia chưa có sự thống nhất về thời điểm tốt nên bắt đầu dùng POC. Một số chuyên gia cho rằng các bà mẹ cho con bú nên đợi 6 tuần sau khi sinh, khi nguồn sữa của bạn đã được thiết lập tốt và con bạn đã trưởng thành hơn một chút.

Những người khác chỉ định những phương pháp này sớm hơn cho những phụ nữ không cho con bú hoàn toàn hoặc không chắc chắn họ sẽ tiếp tục cho con bú trong bao lâu. Nhìn chung, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khuyến cáo rằng phụ nữ không cho con bú hoàn toàn nên bắt đầu tránh thai vào thời điểm ba tuần sau khi sinh.

Nếu bạn đang cho con bú hoàn toàn, không có lý do gì để bắt đầu bổ sung hormone trước lần khám sau sinh 6 tuần. Nhưng nếu bạn không thường xuyên cho con bú, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về khả năng bắt đầu tránh thai bằng nội tiết tố sớm hơn. Nếu bạn quyết định chờ đợi, hãy nhớ sử dụng bao cao su trong khoảng thời gian này.

Mặc dù phương pháp tránh thai chỉ chứa progestin được xem là an toàn để sử dụng trong khi cho con bú, một số phụ nữ (cho dù đang cho con bú hay bú bình) không phải là đối tượng tốt cho bất kỳ phương pháp kiểm soát sinh sản nội tiết tố nào. Một số phụ nữ không thể sử dụng bất kỳ phương pháp nội tiết tố kết hợp nào (vì thành phần estrogen) vẫn có thể sử dụng các phương pháp chỉ chứa progestin một cách an toàn.

Tác dụng phụ phổ biến nhất về POC là chảy máu âm đạo đột ngột, nhưng một số phụ nữ gặp phải các tác dụng phụ khác, bao gồm tăng cân, đau đầu và buồn nôn.

Không giống như bao cao su, các phương pháp ngừa thai bằng nội tiết tố (có hoặc không có estrogen) không có tác dụng bảo vệ chống lại các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục - một điều cần cân nhắc quan trọng nếu bạn không có mối quan hệ chung thủy một vợ một chồng

Trao đổi những ưu và nhược điểm với bác sĩ của bạn để được tư vấn về tiền sử sức khỏe và có thể giúp bạn lựa chọn biện pháp tránh thai an toàn, hiệu quả, phù hợp với bạn.

Trẻ trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi rất dễ gặp phải các vấn đề về hệ hô hấp, các bệnh lý nhiễm trùng hô hấp, bệnh lý về da và nhiễm trùng đường tiêu hóa...cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến việc chăm sóc và cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ.

Nguồn tham khảo: babycenter.com