Vắc-xin Rotateq ngừa Rotavirus: Công dụng, liều dùng, tác dụng phụ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.Đoàn Ngọc Quỳnh - Bác sĩ Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Vắc-xin Rotateq do Mỹ sản xuất là một trong những loại vắc-xin chủng ngừa tiêu chảy do rotavirus hàng đầu hiện nay. Trẻ sơ sinh trên 7,5 tuần tuổi có thể sử dụng vắc-xin Rotateq để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy do virus Rota.

Vắc-xin Rotateq là vắc-xin phòng bệnh tiêu chảy do rotavirus gây ra. Virus Rota là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh tiêu chảy nặng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Virus Rota dễ dàng lây truyền qua đường phân - miệng và tay - miệng, khi tiếp xúc với tã, phân của trẻ bị nhiễm bệnh mà không rửa tay sạch sẽ. Ngoài ra, virus Rota cũng lây truyền qua đường hô hấp, dễ lây chéo trong cộng đồng hoặc bệnh viện.

Do đó, bệnh rất dễ phát sinh thành dịch lớn. Vì vậy, chủng ngừa virus Rota là cách tốt nhất để bảo vệ trẻ khỏi bệnh tiêu chảy do rotavirus gây nên. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất, đặc biệt là vào mùa đông - xuân, khi thời tiết mưa lạnh, ẩm ướt.

Tiêu chảy do virus Rota gây ra có thể ủ bệnh khoảng 2 - 3 ngày và phát bệnh trong khoảng 5 - 7 ngày. Trẻ mắc bệnh có thể nôn mửa kéo dài từ 1 - 3 ngày, tiêu chảy, sốt, mất nước, suy dinh dưỡng. Nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

● Vắc-xin Rotateq chỉ dùng đường uống.

● Tuyệt đối không được tiêm Rotateq trong bất cứ trường hợp nào.

● Vắc-xin Rotateq được chỉ định để phòng các bệnh do virus Rota thuộc tuýp huyết thanh G1, G2, G3, G4, G9 gây ra. Các chủng virus này là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh viêm dạ dày ruột ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

● Vắc-xin Rotateq không có chỉ định ở người lớn, không dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú.

Vắc-xin Rotateq sản xuất tại Mỹ gồm 3 liều, mỗi liều 2ml

● Liều thứ 1: dùng khi trẻ được 7,5 - 12 tuần tuổi

● Liều thứ 2: dùng sau liều thứ 1 tối thiểu 4 tuần

● Liều thứ 3: dùng sau liều thứ 2 tối thiểu 4 tuần

● Cần kết thúc lịch uống vắc-xin Rotateq trước khi trẻ được 32 tuần tuổi.

● Không có hạn chế về ăn uống, bú sữa mẹ của trẻ trước và sau khi sử dụng vắc-xin

● Nếu trẻ nôn, trớ trong và sau khi uống vắc-xin Rotateq thì không cần phải cho trẻ uống liều bổ sung.

● Vắc-xin Rotateq dùng đường uống, tuyệt đối không tiêm.

● Cho trẻ uống vắc-xin Rotateq trực tiếp, không pha loãng với nước, không trộn với bất cứ dung dịch hay loại vắc-xin nào.

● Kiểm tra vắc-xin cẩn thận trước khi cho trẻ sử dụng.

● Chống chỉ định với trẻ mẫn cảm với bất cứ thành phần nào của vắc-xin.

● Trẻ đã có biểu hiện mẫn cảm với vắc-xin khi dùng liều thứ 1 thì không nên sử dụng các liều tiếp theo.

● Chống chỉ định với trẻ bị suy giảm miễn dịch trầm trọng.

● Thận trọng với trẻ bị suy giảm chức năng miễn dịch hoặc đang điều trị ức chế miễn dịch.

● Thận trọng với trẻ bị nhiễm HIV.

● Thận trọng với trẻ mới được truyền máu hoặc sử dụng các sản phẩm từ máu chưa quá 42 ngày.

● Thận trọng với trẻ đang có bệnh dạ dày - đường ruột tiến triển, tiêu chảy mãn tính, chậm phát triển, có tiền sử lồng ruột...

● Tạm ngưng dùng vắc-xin khi sức khỏe của trẻ không ổn định: sốt, tiêu chảy, nôn mửa...

● Nghiên cứu không thấy chủng vắc-xin trong phân của các trẻ mắc bệnh nặng như: xơ nang tụy, ung thư, tim bẩm sinh... Do đó, cần cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ khi sử dụng vắc-xin Rotateq cho các đối tượng này.

● Mức độ bảo vệ khỏi virus Rota của vắc-xin Rotateq không được nghiên cứu khi chỉ sử dụng 1 hoặc 2 liều vắc-xin.

● Cũng giống các loại vắc-xin khác, cần chuẩn bị sẵn sàng tâm lý và các phương tiện y tế đề phòng trường hợp trẻ bị sốc phản vệ sau khi sử dụng vắc-xin.

● Nghiên cứu trên 71.725 trẻ cho thấy vắc-xin Rotateq không làm gia tăng nguy cơ lồng ruột ở trẻ nhỏ (nghiên cứu Rest).

● Tác dụng phụ thường gặp (tỉ lệ ≥ 1/10) sau khi sử dụng vắc-xin Rotateq gồm: tiêu chảy, nôn mửa, sốt.

● Tác dụng phụ không phổ biến (tỉ lệ ≥ 1/1000 và <1/100) sau khi sử dụng vắc-xin Rotateq: viêm mũi họng.

Hiện nay, tại Việt Nam thường dùng vắc-xin Rotateq ngừa Rotavirus của hãng MSD, Mỹ sản xuất. MSD hiện đang hoạt động và cung cấp sản phẩm giải pháp y tế cho hơn 140 quốc gia trên thế giới. Đây là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu thúc đẩy việc phòng ngừa và điều trị các căn bệnh đe dọa đến con người và cộng đồng tại Mỹ.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã và đang triển khai dịch vụ tiêm chủng với nhiều loại vắc-xin đa dạng cho các đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai. Trong đó có vắc-xin Rotateq sản xuất bởi hãng MSD tại Mỹ. Những ưu điểm khi tiêm vắc-xin tại Vinmec bao gồm:

● Trẻ sẽ được các bác sĩ chuyên khoa nhi - vắc-xin thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất cho trẻ.

● Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.

● 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.

● Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp - ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.

● Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.

● Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt nhất để đảm bảo chất lượng.

● Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia.