Đau bụng ở trẻ có phải là viêm tụy là câu hỏi khiến nhiều phụ huynh lo lắng khi con bị đau bụng kéo dài hoặc xuất hiện các triệu chứng bất thường. Viêm tụy ở trẻ em không phổ biến nhưng có thể xảy ra và gây ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, đau bụng ở trẻ còn có thể do nhiều nguyên nhân khác như rối loạn tiêu hóa, nhiễm trùng hoặc các vấn đề liên quan đến đường ruột.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Viêm tuỵ ở trẻ em là gì?
Trước khi biết tình trạng đau bụng ở trẻ có phải là viêm tụy không, phụ huynh cần hiểu rõ viêm tuỵ ở trẻ là gì.
Tuyến tụy là một cơ quan quan trọng nằm ở phần trên của bụng, phía sau dạ dày và có hai chức năng chính:
- Tiết enzyme tiêu hóa để phân giải chất béo, protein và carbohydrate trong thức ăn tại ruột non.
- Điều chỉnh lượng đường trong máu thông qua các hormone như insulin và glucagon.
Thông thường, các enzyme tiêu hóa chỉ hoạt động khi đến ruột non. Tuy nhiên, nếu được kích hoạt ngay trong tuyến tụy, chúng có thể gây tổn thương mô và dẫn đến tình trạng viêm tụy (tuyến tụy bị sưng và viêm).
Viêm tụy ở trẻ em thường chia thành hai dạng:
- Viêm tụy cấp tính: Xảy ra trong thời gian ngắn và phổ biến hơn ở trẻ em. Thông thường, chỉ xuất hiện một lần và ít gây biến chứng nếu được điều trị đúng cách.
- Viêm tụy mạn tính: Có tính chất kéo dài hoặc tái phát nhiều lần. Nếu không điều trị kịp thời, viêm tụy mạn tính có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho tuyến tụy.

2. Nguyên nhân gây viêm tụy ở trẻ em
Viêm tụy ở trẻ em là một bệnh lý phức tạp, hiện tại vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng này. Tuy nhiên, viêm tụy cấp có thể xảy ra do một số yếu tố như:
- Nhiễm virus.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc.
- Chấn thương vùng bụng.
Viêm tụy mạn tính ở trẻ em là một tình trạng hiếm gặp. Tuy nhiên, một số rối loạn di truyền như viêm tụy di truyền hoặc xơ nang, có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng này.

3. Triệu chứng của viêm tuỵ
Để biết liệu đau bụng ở trẻ có phải là viêm tụy không, việc nắm rõ các triệu chứng viêm tuỵ là rất quan trọng.
Viêm tụy ở trẻ em có thể gây ra đau đớn nghiêm trọng nhưng các triệu chứng thường không rõ ràng. Tuy nhiên, có một số triệu chứng điển hình cảnh báo mà phụ huynh cần chú ý, bao gồm:
- Đau bụng dữ dội, xuất hiện đột ngột và kéo dài.
- Buồn nôn và nôn mửa thường xuyên.
- Sốt cao, mất nước hoặc chán ăn.
Việc theo dõi sát sao các triệu chứng của trẻ và liên hệ sớm với bác sĩ khi có bất kỳ nghi ngờ nào là vô cùng quan trọng. Điều này giúp đảm bảo trẻ được phát hiện bệnh kịp thời và điều trị đúng cách, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
4. Đau bụng ở trẻ có phải là viêm tụy không?
Đau bụng ở trẻ em có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau và viêm tụy là một trong số đó, mặc dù hiếm gặp. Theo thông tin từ Banner Health, viêm tụy ở trẻ em ảnh hưởng khoảng 10 trên 100.000 trẻ mỗi năm.
Các triệu chứng của viêm tụy như đau bụng dữ dội xuất hiện đột ngột có thể dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác như viêm ruột thừa. Do đó, nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng trên, đặc biệt là đau bụng nghiêm trọng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
5. Chẩn đoán và điều trị viêm tụy ở trẻ em
Khi các bé có dấu hiệu bị viêm tụy, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm để kiểm tra xem tuyến tụy có hoạt động bình thường không và tình trạng bệnh nghiêm trọng đến mức nào.
Nếu trẻ được chẩn đoán mắc viêm tụy cấp, phương pháp điều trị thường bao gồm:
- Sử dụng thuốc để giảm đau.
- Bù nước đầy đủ cho để cơ thể bé không bị mất nước.
- Cung cấp dinh dưỡng phù hợp để bé nhanh chóng hồi phục.
Cho trẻ nhịn ăn đang được xem là một phương pháp điều trị phổ biến đối với các bệnh lý liên quan đến tuyến tụy. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã mang đến những bằng chứng đáng kể ủng hộ việc duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối. Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc tiếp tục cung cấp dinh dưỡng phù hợp có thể góp phần cải thiện quá trình hồi phục và giảm thiểu các biến chứng so với phương pháp nhịn ăn truyền thống.
Viêm tụy cấp ở trẻ em thường tự khỏi, nhưng sau khi các triệu chứng thuyên giảm, việc xác định nguyên nhân tiềm ẩn như tác dụng phụ của thuốc, sỏi mật hoặc rối loạn lipid máu là điều cần thiết để xác định các yếu tố nguy cơ và đưa ra hướng điều trị phù hợp.
Nếu bác sĩ không tìm ra nguyên nhân rõ ràng gây viêm tụy và trẻ không bị tái phát, thường không cần thực hiện thêm các xét nghiệm. Tuy nhiên, trong trường hợp viêm tụy mạn tính - khi bệnh phức tạp hơn, có thể cần các xét nghiệm chuyên sâu hoặc thậm chí phẫu thuật để xác định nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả.

Mặc dù trẻ nhỏ có thể thức dậy vào ban đêm do các vấn đề tiêu hóa thông thường, phụ huynh không nên lơ là và cần đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo quan trọng. Nếu trẻ xuất hiện tình trạng đau bụng kéo dài hoặc có những triệu chứng bất thường khác, phụ huynh cần nhanh chóng liên hệ với bác sĩ hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.