Cách nhận biết bị u nang buồng trứng hay đa nang buồng trứng phổ biến là sử dụng siêu âm kết hợp với các triệu chứng là phương pháp chính giúp phân biệt chính xác tình trạng bệnh. Dù cả 2 loại bệnh đều ảnh hưởng đến buồng trứng nhưng cách điều trị lại khác nhau. Do đó, việc phân biệt rõ hai loại bệnh này sẽ giúp bác sĩ có hướng điều trị phù hợp và nhanh chóng cải thiện sức khỏe phụ nữ.
Bài viết được tư vấn bởi BSCK I Huỳnh Công Tấn - Phó khoa sản phụ khoa - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng
Em bị u buồng trứng trái, có nang 3x4cm, có phải bị đa nang buồng trứng không?
Lê Thanh Vân (1990)
Để chắc chắn có bị đa nang buồng trứng hay không em cần làm siêu âm lại.
Ngoài ra, để cung cấp thêm thông tin cho người bệnh, dưới đây là phần giải thích về việc làm sao để nhận biết bị u nang buồng trứng hay đa nang buồng trứng.
1. Bệnh u nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng là loại u lành tính, hình thành trong buồng trứng phụ nữ từ tuổi dậy thì. Bên trong khối u là dịch lỏng, được bao bọc bởi lớp vỏ nang ở bên ngoài. Dù thường không gây nguy hiểm nhưng nếu không điều trị sớm, tình trạng này có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và làm giảm khả năng sinh sản.
Thông thường, các triệu chứng u nang buồng trứng thường mờ nhạt hoặc không có. Phần lớn các trường hợp chỉ được phát hiện khi bệnh nhân đi khám hiếm muộn, kiểm tra sức khỏe hoặc thăm khám phụ khoa định kỳ.
Nếu có, một số dấu hiệu u nang buồng trứng thường bao gồm:
- Đau sau khi quan hệ tình dục.
- Đi tiểu thường xuyên.
- Rối loạn kinh nguyệt.
- Đầy hơi, có cảm giác no dù không ăn.
- Đau âm ỉ hoặc dữ dội bụng dưới, buồng trứng trái hoặc phải.
2. Hội chứng buồng trứng đa nang là gì?
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một dạng rối loạn hormone phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.
Ở người bị hội chứng PCOS, trứng không thể trưởng thành và không được giải phóng khỏi buồng trứng. Các trứng này sẽ tạo thành những nang nhỏ li ti bên trong buồng trứng, khiến buồng trứng phình to với các cụm nang chứa dịch ở bên ngoài.
Trong đó, các triệu chứng liên quan đến tăng mức nội tiết tố nam androgen có thể xảy ra nếu người bệnh bị PCOS như:
- Mọc nhiều lông trên cơ thể.
- Tóc mỏng đi.
- Giọng nói trầm hơn.
- Mụn trứng cá.
- Giảm kích thước vú.
Ngoài ra, người bệnh còn có khả năng gặp phải một hoặc nhiều dấu hiệu buồng trứng đa nang sau đây.
- Gàu.
- Huyết áp cao.
- Tăng nồng độ insulin.
- Kỳ kinh nguyệt không đều.
- Vô sinh.
- Cholesterol cao.
- Da dầu.
Tuy nhiên, tình trạng này thường bị bỏ qua và không được chẩn đoán vì các triệu chứng buồng trứng đa nang có sự khác nhau giữa các bệnh nhân và có thể liên quan đến các bệnh lý khác.
3. Cách nhận biết bị u nang buồng trứng hay đa nang buồng trứng
Để phân biệt hai loại bệnh này, siêu âm là công cụ chẩn đoán chủ yếu. Hình ảnh siêu âm cho thấy sự khác biệt giữa khối u nang và những thay đổi trong chức năng buồng trứng, từ đó giúp bác sĩ quyết định phương án điều trị chính xác.
3.1 U nang buồng trứng
- Siêu âm: Nhờ kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, bác sĩ có thể đánh giá hình dạng, kích thước, tính chất dịch chứa bên trong và vị trí của u nang. Đồng thời, phương pháp này giúp phân biệt giữa u nang buồng trứng và những u khác ví dụ như u xơ tử cung hay nang nước cạnh vòi trứng.
- Khi cần, bác sĩ sẽ chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT scan).
3.2 Đa nang buồng trứng
- Tương tự như với u nang buồng trứng, siêu âm giúp cung cấp cái nhìn toàn diện về tình trạng của buồng trứng. Trong trường hợp mắc buồng trứng đa nang, hình ảnh siêu âm sẽ cho thấy sự xuất hiện của nhiều nang với kích thước từ 2 - 9mm, thể tích buồng trứng tăng lên trên 10cm3.
- Xét nghiệm máu cho thấy: LH trên 10, tỷ lệ LH/FSH lớn hơn 2, testosterone (androgen) cao hơn 2,5 nmol/l hoặc 1,5 ng/ml.
Thêm vào đó, siêu âm được coi là “tiêu chuẩn vàng” để chẩn đoán bệnh theo tiêu chuẩn châu Âu. Ở Việt Nam, ngoài sử dụng siêu âm, các bác sĩ còn kết hợp với một hoặc nhiều triệu chứng khác để đưa ra chẩn đoán. Hiện nay, nhằm thống nhất trong việc chẩn đoán và điều trị, các chuyên gia y tế đã dựa vào ESHRE ASRM Rotterdam Consensus 2003.
- Tiêu chuẩn 1: Rối loạn kinh nguyệt (kinh thưa hoặc vô kinh, chu kỳ kinh > 35 ngày, vô kinh > 6 tháng).
- Tiêu chuẩn 2: Cường androgen với biểu hiện là rậm lông, mụn trứng cá.
- Tiêu chuẩn 3: Vào ngày thứ 2 đến thứ 5 của chu kỳ kinh nguyệt hoặc ngày thứ 3 của chu kỳ nhân tạo, siêu âm cho thấy có 12 nang kích thước từ 2 đến 9mm, đồng thời thể tích buồng trứng vượt quá 10cm3 và điều này thể hiện ở ít nhất một trong hai buồng trứng.
Bệnh nhân được chẩn đoán buồng trứng đa nang khi có sự xuất hiện của hai trong ba tiêu chuẩn trên.
Trên đây là tất cả thông tin giải đáp cách nhận biết bị u nang buồng trứng hay đa nang buồng trứng. Tóm lại, việc chẩn đoán chính xác giữa u nang buồng trứng và hội chứng buồng trứng đa nang đòi hỏi sự kết hợp giữa siêu âm và các triệu chứng lâm sàng. Nếu phát hiện sớm, bệnh có thể được điều trị hiệu quả, giúp ngăn ngừa các biến chứng và bảo vệ khả năng sinh sản của phụ nữ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
