Nấm mốc và ung thư phổi là một mối liên hệ tiềm ẩn mà ít người nhận ra trong cuộc sống hàng ngày. Những không gian ẩm thấp, thiếu thông thoáng là nơi nấm mốc dễ phát triển mạnh mẽ và với những người có hệ miễn dịch yếu hoặc tiếp xúc lâu dài, nấm mốc có thể trở thành yếu tố nguy hiểm, góp phần vào quá trình phát triển của bệnh ung thư phổi.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Ung Bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Mối liên hệ giữa nấm mốc và ung thư phổi
Hiện nay, chưa có bất kỳ nghiên cứu cụ thể nào chứng minh rằng nấm mốc và ung thư phổi có liên quan đến nhau. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiếp xúc lâu dài với nấm mốc có thể gây chứng xơ phổi (PF) - một tình trạng viêm mãn tính và là yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư phổi. Mặc dù vậy, mối liên hệ này vẫn chỉ mang tính gián tiếp và cần thêm nghiên cứu để làm rõ.
Ngoài ra, các nghiên cứu về sự ảnh hưởng của nấm mốc đối với sức khỏe vẫn đang trong quá trình tiến hành và cần thêm nhiều nghiên cứu lớn hơn và chi tiết hơn để đưa ra kết luận chính xác về mối liên hệ giữa nấm mốc và ung thư phổi.
2. Nấm mốc là gì?
Nấm mốc là một loại nấm phát triển tốt trong môi trường ấm áp và ẩm ướt, có thể xuất hiện cả trong nhà lẫn ngoài trời. Chúng sinh sản bằng cách tạo ra các bào tử nhỏ li ti, dễ dàng bay trong không khí để tìm nơi mới sinh trưởng.
Nấm mốc có mặt ở khắp mọi nơi, dù không phải lúc nào cũng nhìn thấy bằng mắt thường. Chúng thường phát triển ở những nơi như phòng tắm, tầng hầm hay trên đống lá rụng. Màu sắc của nấm mốc rất đa dạng bao gồm đen, trắng, cam, xanh lá cây, nâu hoặc thậm chí mờ nhạt.
3. Nấm mốc ảnh hưởng đến sức khoẻ
Mặc dù mối liên hệ giữa nấm mốc và ung thư phổi chưa được chứng minh rõ ràng nhưng những vi sinh vật vẫn có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe, từ nhẹ đến trung bình. Dưới đây là những ảnh hưởng sức khỏe thường gặp khi tiếp xúc với nấm mốc.
- Ho.
- Mắt ngứa, khó chịu.
- Hắt xì.
- Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi.
- Khò khè.
Ngoài ra, nấm mốc cũng có thể gây ra cơn hen suyễn hoặc viêm xoang mãn tính. Đặc biệt, đối với những người mắc các bệnh mãn tính hoặc có hệ miễn dịch suy yếu, tác động của nấm mốc có thể nghiêm trọng hơn:
- Aspergillosis: Đây là một bệnh nhiễm nấm do Aspergillus - một loại nấm mốc thường gặp. Bệnh ảnh hưởng đến phổi và gây ra các triệu chứng như đau ngực, khó thở hoặc ho ra máu, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu.
- Viêm phổi: Một số loại nấm mốc có thể gây nhiễm trùng trong phổi, dẫn đến viêm phổi, nhưng điều này thường xảy ra ở những người có hệ miễn dịch suy giảm hoặc mắc bệnh lý nền nghiêm trọng.
- Viêm phổi tác động bởi hệ miễn dịch: Trong một số trường hợp, hệ miễn dịch có thể phản ứng quá mức sau khi tiếp xúc với nấm mốc, dẫn đến tình trạng tấn công các tế bào phổi. Điều này gây ra viêm phổi nghiêm trọng, đặc biệt khi tiếp xúc với nấm mốc kéo dài.
4. Các loại nấm mốc độc hại
Các loại nấm mốc như Stachybotrys và Aspergillus thường được gọi là "nấm mốc độc hại" trong truyền thông, nhưng cụm từ này không phải là thuật ngữ chính thức trong khoa học. Thay vào đó, các nhà khoa học mô tả những loại nấm này dựa trên đặc điểm sinh học và các chất mà chúng sản xuất như mycotoxins.
Stachybotrys hay còn gọi là "nấm mốc đen", thường phát triển trong môi trường ẩm ướt, đặc biệt ở những nơi như phòng tắm. Dù được chú ý rộng rãi, hiện chưa có bằng chứng cụ thể về ảnh hưởng trực tiếp của loại nấm này đến sức khỏe con người, bao gồm ung thư phổi. Các nhà nghiên cứu đang tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ hơn về mối liên quan giữa Stachybotrys, nấm mốc và ung thư phổi cũng như các vấn đề sức khoẻ khác.
Aspergillus một loại nấm mốc phổ biến, có thể sản xuất aflatoxin - một loại độc tố liên quan đến ung thư gan. Tiếp xúc với aflatoxin thường xảy ra qua thực phẩm nhiễm độc như ngô, đậu phộng hoặc hạt cà phê, chứ không phải qua đường hô hấp. Ở các quốc gia như Mỹ, cơ quan quản lý thực phẩm thường kiểm tra và ngăn chặn aflatoxin trong thực phẩm, giúp giảm nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.
5. Cách loại bỏ nấm mốc trong nhà
Tuy nấm mốc và ung thư phổi không có mối liên hệ trực tiếp nhưng nếu sống chung với nấm mốc trong thời gian dài có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, bao gồm viêm phổi ở những người nhạy cảm.
- Loại bỏ hoàn toàn nấm mốc khỏi nhà là một việc khó khăn, nhưng bạn có thể thực hiện các biện pháp sau để giảm thiểu sự phát triển và ngăn chặn nấm mốc:
- Đối với bề mặt cứng như sàn nhà, tường và đồ nội thất, sử dụng dung dịch tẩy rửa như xà phòng, bột giặt hoặc chất tẩy trắng để làm sạch.
- Với các vật dụng có thể tái sử dụng, giặt sạch bằng nước nóng và chất tẩy rửa, sau đó phơi khô hoàn toàn.
Nếu tình trạng nấm mốc nghiêm trọng, hãy thuê chuyên gia có kinh nghiệm để xử lý nấm mốc an toàn và hiệu quả.
Ngoài ra, bạn nên loại bỏ những vật dụng bị nấm mốc nặng như thảm, gạch trần cũ, hoặc các vật dụng không thể giặt sạch hoặc làm sạch hiệu quả. Khi làm sạch nấm mốc, hãy đeo khẩu trang, kính bảo hộ và găng tay để bảo vệ bản thân, tránh hít phải bào tử nấm mốc gây hại.
Nấm mốc và ung thư phổi tuy chưa có mối liên hệ rõ ràng nhưng tác động tiêu cực của nấm mốc đến sức khỏe con người là không thể xem nhẹ. Do đó, việc chủ động kiểm soát môi trường sống, loại bỏ nấm mốc,và duy trì lối sống lành mạnh là những biện pháp thiết thực để bảo vệ sức khỏe. Hiểu rõ mối nguy tiềm ẩn này không chỉ giúp ngăn chặn các bệnh lý liên quan mà còn góp phần nâng cao chất lượng môi trường sống cho mỗi gia đình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
