Nứt hậu môn và trĩ khi mắc bệnh Crohn là hai vấn đề phổ biến. Những tình trạng này không chỉ gây đau đớn mà còn làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về bệnh nhân Crohn bị nứt hậu môn và trĩ để hiểu rõ hơn về hai tình trạng này.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Nứt hậu môn và trĩ là gì?
Nứt hậu môn là những vết rách nhỏ hoặc vết loét xuất hiện trên niêm mạc hậu môn, thường gây đau nhói và chảy máu khi đi ngoài. Tình trạng này khá phổ biến ở những người mắc bệnh Crohn và thậm chí có thể xuất hiện trước bệnh biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào khác.
Trong khi đó, bệnh trĩ là tình trạng sưng tấy ở vùng hậu môn do các mạch máu bị phình to. Người mắc bệnh trĩ có thể cảm thấy ngứa ngáy, đau rát hoặc sưng tấy, chảy máu khi đi ngoài. Nứt hậu môn và trĩ đều gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, vì vậy việc phát hiện và điều trị kịp thời là rất quan trọng.
2. Nguyên nhân bị nứt hậu môn và trĩ khi mắc bệnh Crohn
Thông thường, táo bón là nguyên nhân gây nứt hậu môn ở bệnh nhân, khối phân lớn và cứng có thể làm rách niêm mạc ống hậu môn. Ngoài ra, nứt hậu môn cũng có thể do cơ thắt hậu môn quá chặt. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể bị nhiều vết nứt hậu môn do tình trạng viêm mãn tính của niêm mạc đường tiêu hóa. Các vết nứt thường xuất hiện dọc theo hai bên mông thay vì ở giữa.
Trong khí đó, trĩ thường không liên quan đến tình trạng viêm, nguyên nhân hình thành trĩ là do tiêu chảy hoặc táo bón liên quan đến bệnh Crohn, có thể gây áp lực lên tĩnh mạch hậu môn.
3. Các dấu hiệu nhận biết
Đôi khi, bệnh nhân có thể bị nứt hậu môn mà không hề nhận ra. Tuy nhiên, nếu xuất hiện, triệu chứng sẽ có biểu hiện sau:
- Chảy máu.
- Loét sâu.
- Đau vùng mông, cảm giác đau ngay cả khi nghỉ ngơi nhưng trở nên nghiêm trọng hơn khi đi đại tiện.
Khoảng 40% người mắc bệnh trĩ không xuất hiện triệu chứng. Tuy nhiên, nếu có, các triệu chứng có thể bao gồm:
- Chảy máu đỏ tươi khi đi tiêu, máu có thể dính trên phân hoặc nhỏ giọt vào bồn cầu.
- Khó kiểm soát tiểu tiện hoặc phân.
- Tiết dịch nhầy, ẩm ướt, cảm giác đầy ở vùng hậu môn.
- Ngứa, kích ứng da quanh khe mông.
4. Chẩn đoán nứt hậu môn và trĩ
Bác sĩ sẽ chẩn đoán cả vết nứt hậu môn và bệnh trĩ ở bệnh nhân mắc bệnh Crohn thông qua khám sức khỏe. Nếu vết nứt còn mới sẽ có hình dạng giống như một vết cắt giấy. Ngược lại, nếu đã tồn tại trong thời gian dài, vết nứt sẽ có các cạnh nhô lên, làm lộ các sợi cơ thắt hậu môn bên trong. Ngoài ra, vết nứt thường đi kèm với các vảy da, dễ bị chẩn đoán nhầm với bệnh trĩ.
Để chẩn đoán bệnh trĩ bác sĩ sẽ dựa trên các yếu tố sau:
- Kiểm tra trực quan vùng mông.
- Khám trực tràng bằng ngón tay để kiểm tra trương lực cơ mông và trĩ nội.
- Nội soi hậu môn hoặc soi trực tràng sigma để kiểm tra trĩ nội.
5. Phương pháp điều trị
Vết nứt hậu môn do bệnh Crohn có thể được điều trị tương tự như ở người không mắc bệnh, bao gồm các phương pháp sau:
- Tắm nước ấm: Ngâm trong nước ấm từ 10-20 phút nhiều lần trong ngày, đặc biệt sau khi đi đại tiện.
- Kem gây tê tại chỗ để giảm đau.
- Nifedipine hoặc nitroglycerin tại chỗ: Giảm áp lực cơ mông, giảm đau và hỗ trợ chữa lành. Thoa thuốc xung quanh lỗ hậu môn hai lần mỗi ngày, nhưng phương pháp này có thể gây đau đầu nhẹ và huyết áp thấp. Bệnh nhân cần lưu ý không dùng các loại kem này cùng lúc với thuốc điều trị rối loạn cương dương như sildenafil (Viagra).
Nếu vết nứt hậu môn không cải thiện với các phương pháp điều trị trên, điều này có thể do viêm từ bệnh Crohn. Bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc để kiểm soát tình trạng này.
Đối với trường hợp xuất hiện trĩ ở bệnh nhân Crohn, bác sĩ sẽ điều trị như sau:
- Chế độ ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như trái cây và rau, từ 20 đến 35 gram mỗi ngày. Bệnh nhân cũng có thể dùng bổ sung chất bổ sung chất xơ như mã đề hoặc sử dụng thuốc trị táo bón như methylcellulose và polycarbophil.
- Ngồi trong nước ấm và ngâm mông 10-15 phút, 2-3 lần mỗi ngày. Điều này giúp cải thiện lưu thông máu và thư giãn cơ hậu môn.
- Sử dụng thuốc cầm máu giúp giảm chảy máu và các triệu chứng của bệnh trĩ.
Phẫu thuật thường dùng để điều trị bệnh trĩ nhưng không được khuyến khích cho bệnh nhân Crohn vì có thể gây biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng huyết, rò, són phân và vết thương không lành.
Nứt hậu môn và trĩ khi mắc bệnh Crohn là hai vấn đề thường gặp, có thể gây khó khăn cho người bệnh. Việc nhận diện và điều trị kịp thời là rất quan trọng để giảm bớt đau đớn và ngăn ngừa biến chứng. Đồng thời, bệnh nhân nên theo dõi sức khỏe thường xuyên và tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
