Bị tắc tia sữa phải làm sao để giảm đau, tránh biến chứng và duy trì nguồn sữa cho bé? Đây là vấn đề khiến nhiều mẹ sau sinh lo lắng. Việc xử lý tắc tia sữa đúng cách không chỉ giúp mẹ thoát khỏi cảm giác khó chịu cũng như các biến chứng về sau, mà còn đảm bảo cung cấp đầy đủ dưỡng chất và kháng thể tự nhiên cho bé.
Nội dung video được tư vấn chuyên môn bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thu Hương - Trung tâm bệnh lý Vú - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
1. Tắc tia sữa là gì?
Để biết bị tắc tia sữa phải làm sao, trước tiên chúng ta cần tìm hiểu tắc tia sữa là gì.
Tắc tia sữa, hay còn gọi là tắc tuyến sữa hoặc tắc ống dẫn sữa, là tình trạng khi sữa mẹ bị ứ đọng trong các ống dẫn sữa ở bầu ngực mà không thể thoát ra ngoài, gây khó khăn khi cho con bú và khiến mẹ cảm thấy đau đớn. Tình trạng này thường xảy ra ở các bà mẹ trong khoảng 6-8 tuần sau sinh, nhưng cũng có thể xuất hiện ở bất kỳ thời điểm nào trong giai đoạn nuôi con bằng sữa mẹ.
Sữa mẹ được sản xuất từ các nang sữa và được dẫn qua các ống sữa về xoang chứa sữa ở phía sau quầng vú. Khi bé bú, sự kích thích từ việc mút sữa giúp sữa chảy ra ngoài. Tuy nhiên, nếu ống dẫn sữa bị tắc nghẽn, sữa không thể thoát ra, gây hiện tượng vón cục do sữa đông lại. Trong khi đó, sữa mới vẫn tiếp tục được tạo ra, làm cho vùng tắc càng lúc càng căng lên, khiến tình trạng tắc tia sữa trở nên nghiêm trọng hơn.
Theo Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thu Hương từ Trung tâm Bệnh lý Vú - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City, tắc tia sữa là vấn đề khá phổ biến ở những bà mẹ sinh con lần đầu mà chưa có nhiều kinh nghiệm.
2. Dấu hiệu tắc tia sữa
Mặc dù tình trạng này không đe dọa đến tính mạng, nhưng nếu không được xử lý kịp thời, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như viêm vú, áp xe vú, nhiễm trùng huyết và ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ. Đặc biệt, nếu tình trạng tắc tia sữa kéo dài, có thể làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa, thậm chí dẫn đến mất sữa.
Vì vậy, mẹ bỉm cần nhận diện sớm các dấu hiệu tắc tia sữa và áp dụng những biện pháp thông tắc sữa tại nhà để cải thiện tình trạng nhanh chóng và hiệu quả. Một trong những dấu hiệu đầu tiên của tắc tia sữa là khi mẹ sờ vào bầu ngực, cảm nhận được một hoặc nhiều vùng cứng. Ngực sẽ căng và lớn hơn bình thường, kèm theo cảm giác đau nhức. Mẹ bỉm cũng có thể gặp phải triệu chứng sốt và sữa sẽ không tiết hoặc chỉ chảy ra rất ít.
Các dấu hiệu tiếp theo có thể bao gồm sự xuất hiện của các cục cứng, có kích thước khác nhau trên bầu ngực, khi chạm vào sẽ cảm thấy đau. Mẹ cũng có thể gặp các triệu chứng đi kèm như sốt, các nốt sần quanh bầu ngực, cảm giác nóng bất thường, đau đầu, mệt mỏi…Vậy mẹ bỉm bị tắc tia sữa phải làm sao để xử lý hiệu quả và an toàn?
3. Bị tắc tia sữa phải làm sao?
Khi gặp tình trạng tắc tia sữa, cách xử lý sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng. Nếu tắc nhẹ, mẹ có thể tự thông tia sữa tại nhà bằng cách vắt sữa bằng tay hoặc sử dụng máy hút sữa. Khi tia sữa được thông, triệu chứng sốt sẽ giảm, tránh nguy cơ viêm hoặc hình thành áp-xe mà không cần dùng kháng sinh. Tuy nhiên, nếu các biện pháp trên không hiệu quả sau 24 giờ, mẹ nên đến bệnh viện để được bác sĩ khám và điều trị kịp thời.
Tại bệnh viện, các bác sĩ có thể sử dụng phương pháp vật lý trị liệu như massage, chườm ấm, xoa bóp và day ngực đúng kỹ thuật để điều trị tắc tia sữa hiệu quả. Theo bác sĩ Hằng, các mẹ cũng có thể áp dụng các cách thông tắc tia sữa tại nhà với các phương pháp phù hợp để cải thiện tình trạng này. Dưới đây là một số cách trị tắc tia sữa tại nhà mà mẹ bỉm có thể thử qua:
- Trước khi cho bé bú, mẹ nên dùng khăn ấm chườm lên bầu ngực để giúp kích thích dòng sữa. Kết hợp với đó, hãy nhẹ nhàng massage bầu ngực theo hướng từ trên xuống dưới và từ ngoài vào trong để cải thiện sự lưu thông sữa.
- Để khơi thông tia sữa, mẹ có thể xoa bóp đầu ti nhẹ nhàng theo chuyển động tròn. Khi cho bé bú, nên bắt đầu từ bên ngực đang bị tắc để giúp thông sữa hiệu quả hơn, sau đó chuyển sang bên ngực còn lại.
- Sau khi bé bú xong, mẹ cần vắt hoặc hút hết lượng sữa còn dư bằng tay hoặc máy hút sữa để tránh tình trạng ứ đọng gây tắc sữa. Ngoài ra, hãy lựa chọn áo ngực thoải mái hoặc không mặc áo ngực khi cần thiết để bầu ngực được thoáng hơn, giúp dòng sữa lưu thông tốt hơn.
Tuy nhiên, bác sĩ Hằng khuyến cáo các mẹ không nên sử dụng dịch vụ thông tắc tia sữa, vì những phương pháp này có thể tiềm ẩn rủi ro, gây hại nhiều hơn lợi nếu không được thực hiện đúng cách.
4. Cách phòng ngừa tắc ống sữa sau sinh
Tắc tia sữa sau sinh không chỉ gây đau đớn và mệt mỏi cho mẹ mà còn làm tăng nguy cơ trầm cảm sau sinh, ảnh hưởng đến việc cung cấp đủ dưỡng chất và kháng thể tự nhiên cho bé. Để tránh tình trạng này, mẹ nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa như sau:
- Hút sữa thường xuyên: Sau khi bé bú no, mẹ nên hút sữa còn dư để tránh ứ đọng, đồng thời kích thích sữa mới được sản xuất. Cho bé bú đều đặn và đúng cữ cũng rất quan trọng để duy trì dòng sữa thông suốt.
- Duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh: Xây dựng thói quen ăn uống đủ chất, bổ sung đầy đủ các nhóm dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý và giữ tinh thần thoải mái để đảm bảo cơ thể sản xuất sữa tốt.
- Uống đủ nước: Đảm bảo uống đủ lượng nước mỗi ngày giúp mẹ không chỉ giữ cơ thể khỏe mạnh mà còn hỗ trợ quá trình tạo sữa hiệu quả hơn.
- Tránh tác động mạnh lên bầu ngực: Mẹ không nên mặc áo ngực quá chật, tránh nằm sấp hoặc gây áp lực lên bầu ngực để không làm cản trở quá trình tiết sữa.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập nhẹ như yoga, đi bộ hoặc bài tập kegel không chỉ giúp cải thiện vóc dáng mà còn hỗ trợ sản xuất sữa và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mẹ sau sinh.
Như vậy, bài viết trên cũng đã giải đáp thắc mắc về vấn đề 'bị tắc tia sữa phải làm sao’ cũng như các thông tin về tình trạng trên. Tắc tia sữa không chỉ gây đau nhức cho mẹ mà còn ảnh hưởng đến nguồn sữa quý giá. Để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé, các mẹ cần trang bị kiến thức về cách phòng ngừa và xử lý tình trạng này.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
