Thực đơn cho người viêm gan B xây dựng như thế nào?

☰ Mục lục

Thực đơn cho người viêm gan B đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình điều trị và cải thiện sức khỏe gan. Bệnh nhân cần xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, giàu dinh dưỡng, ưu tiên các loại thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo, súp, thịt nạc, cá. Đồng thời, hạn chế tối đa các chất kích thích, đồ ăn cay nóng, dầu mỡ, thức ăn chế biến sẵn để giảm gánh nặng cho gan.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.

1. Viêm gan B là bệnh gì?

Viêm gan B là một bệnh do virus HBV gây ra, làm tổn thương gan. Theo Hepatitis B Foundation, khoảng 2 tỷ người trên thế giới đã nhiễm virus này, trong đó có 257 triệu người mắc viêm gan B mạn tính.  

Hiện tại, chưa có phương pháp chữa khỏi bệnh hoàn toàn nhưng vẫn có thể phòng ngừa bằng vaccine. Mặc dù trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm từ mẹ, viêm gan B không được coi là bệnh di truyền. Virus này chủ yếu lây qua máu, quan hệ tình dục hoặc từ mẹ sang con. 

Dù viêm gan B có thể dẫn đến các bệnh gan mạn tính, người bệnh vẫn có thể cải thiện sức khỏe bằng cách xây dựng thực đơn cho người viêm gan B.

2. Viêm gan B nên ăn gì và kiêng ăn gì?

Thực phẩm nên tiêu thụ trong thực đơn cho người viêm gan B:

• Nhóm protein dễ chuyển hóa: Các loại đạm dễ hấp thụ như cá, thịt nạc, đậu hũ, trứng và sữa giúp tái tạo tế bào gan, chống ngộ độc. Hạn chế đạm với bệnh nhân viêm gan nặng có biến chứng não gan.
• Nhóm tinh bột và đường: Thực phẩm chứa tinh bột, đường như gạo, bánh mì, trái cây và mật ong bổ sung glycogen cho gan, giúp duy trì năng lượng mà không gây áp lực lớn lên gan. Ưu tiên đường tự nhiên từ trái cây để hỗ trợ sức khỏe gan.
• Nhóm vitamin và khoáng chất: Vitamin (A, B1, B6, B12) và khoáng chất như canxi, kali giúp gan thải độc, phục hồi tổn thương, chống oxy hóa. Rau củ quả giàu chất xơ như cà rốt, bắp cải, củ dền hỗ trợ tiêu hóa và giảm nhiệt gan.
• Nhóm các loại đậu: Các loại đậu giúp giảm mỡ trong gan và duy trì mức đường huyết ổn định. Sữa hạt là lựa chọn lý tưởng để cải thiện sức khỏe gan.

Để thực đơn cho người viêm gan B được tối ưu, người bệnh viêm gan B nên tránh ăn:

• Nội tạng động vật: Cholesterol cao trong nội tạng tác động tiêu cực đến quá trình thải độc và bài tiết mật của gan khiến gan bị quá tải.
• Thịt dê: Chất béo trong thịt dê nhiều, làm cản trở chức năng thải độc và tạo áp lực cho gan.
• Tôm: Tôm chứa nhiều đạm và cholesterol làm gan bị quá tải khi tiêu hóa, ảnh hưởng đến sức khỏe gan.
• Măng: Măng chứa cyanide, một chất có thể chuyển hóa thành axit hydrocyanic (HCN) – một loại độc tố có khả năng gây hại cho gan.
• Nhân sâm: Với tính tăng nhiệt sẵn có, nhân sâm không phù hợp với cơ thể người viêm gan B, dễ gây xuất huyết nội.
• Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ: Thực phẩm này chứa chất béo có hại, góp phần gây gan nhiễm mỡ và làm suy giảm chức năng gan.
• Đồ ăn cay nóng: Đồ ăn cay nóng như ớt, tiêu, sa tế làm chậm quá trình hồi phục và tăng tổn thương cho gan.
• Thức ăn chế biến sẵn: Đồ đóng hộp chứa nhiều chất bảo quản, đường, muối, khiến gan phải hoạt động nhiều hơn để chuyển hóa các chất này.
• Bia rượu: Ethanol trong bia rượu chuyển hóa thành chất độc cho gan, làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan.
• Chất kích thích (thuốc lá): Chất kích thích gây tổn hại gan nặng nề và ảnh hưởng xấu đến các cơ quan khác, mọi người cần tránh xa các chất kích thích để bảo vệ sức khỏe gan.

3. Thực đơn cho người viêm gan B

Viêm gan B là bệnh gan phổ biến và chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị. Việc tuân thủ các nguyên tắc dinh dưỡng phù hợp không chỉ giúp cải thiện chức năng gan mà còn duy trì sức khỏe tổng thể. Dưới đây là các nguyên tắc cơ bản trong thực đơn cho người viêm gan B:

• Đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng: Người mắc viêm gan B cần chú trọng đến việc cung cấp đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng như đạm, tinh bột, đường, chất béo, vitamin và khoáng chất trong mỗi bữa ăn. Một chế độ ăn đủ chất sẽ giúp cơ thể duy trì năng lượng cần thiết và ngăn chặn biến chứng nguy hiểm.
• Chia nhỏ bữa ăn: Việc chia nhỏ các bữa ăn trong ngày giúp giảm áp lực lên gan, đồng thời hỗ trợ cơ thể hấp thụ và tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn. Bằng cách kiểm soát tốt lượng dinh dưỡng cùng calories trong từng bữa ăn, người bệnh có thể ổn định đường huyết và tăng cường trao đổi chất hiệu quả.
• Lựa chọn cách chế biến và sử dụng gia vị hợp lý: Việc sử dụng ít gia vị khi chế biến, đặc biệt là giảm muối, đường, dầu mỡ sẽ giúp giảm nguy cơ tổn thương gan. Chế độ ăn hạn chế đồ chiên rán, đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ cũng như các thức uống có cồn như rượu bia là rất cần thiết. Những thay đổi nhỏ này có thể ngăn ngừa bệnh tiến triển thành viêm gan mãn tính hoặc suy gan.
• Xây dựng thực đơn cho người viêm gan B khoa học và phù hợp: Hướng dẫn từ các chuyên gia y tế cho thấy rằng người mắc viêm gan B nên tập trung vào các loại thực phẩm lành mạnh như thịt nạc, cá, các loại rau họ cải, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt. Đây là những nguồn dinh dưỡng tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện chức năng gan. Ngoài ra, người bệnh cần tránh các thực phẩm chứa nhiều đường, chất béo bão hòa như mỡ động vật và đồ chiên.  
• Lưu ý về các chất cần hạn chế: Một số dưỡng chất khi tiêu thụ quá mức có thể làm gia tăng gánh nặng cho gan. Người bệnh cần kiểm soát lượng sắt (có trong nội tạng động vật, bông cải xanh), vitamin A, B3, C và D.  

4. Viêm gan B nên ăn hoa quả gì?

Dưới đây là những loại hoa quả được khuyến khích cho người bệnh viêm gan B, giúp cải thiện chức năng gan và thải độc hiệu quả.

• Táo: Táo chứa nhiều chất xơ pectin, giúp đào thải kim loại nặng và độc tố tích tụ trong cơ thể. Ngoài ra, táo còn hỗ trợ làm sạch gan, giúp gan loại bỏ các chất có hại hiệu quả hơn.
• Cam: Khi gan bị tổn thương và tích tụ độc tố từ thực phẩm hay thói quen sinh hoạt không lành mạnh, cam giúp kích thích quá trình thải độc, loại bỏ các ký sinh trùng và chất độc ra khỏi cơ thể, từ đó hỗ trợ gan phục hồi.
• Nho: Nho là loại quả rất phù hợp cho người bệnh viêm gan B nhờ khả năng thúc đẩy quá trình phục hồi chức năng gan. Chúng chứa resveratrol - một hợp chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào gan. Nho còn cung cấp vitamin K, giúp duy trì sức khỏe của xương và hỗ trợ nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể.
• Chuối: Theo nghiên cứu, chuối có thể giúp sản xuất vaccine HBV, một phương pháp phòng ngừa viêm gan B. Đồng thời, chuối giúp cải thiện sức khỏe tiêu hóa và dễ dàng tìm thấy ở nhiều nơi, mang lại sự tiện lợi cho người bệnh.
• Bơ: Bơ là loại quả giàu chất béo lành mạnh và vitamin B, C, E - tất cả đều rất tốt cho gan. Các chất dinh dưỡng này giúp tăng cường quá trình phục hồi tổn thương gan và cải thiện chức năng gan. Bơ cũng sản xuất glutathione - một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp làm sạch gan và bảo vệ gan khỏi các tổn thương.
• Bưởi: Bưởi là một loại trái cây tuyệt vời cho người viêm gan B nhờ chứa hàm lượng lớn vitamin C. Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch và thải độc gan hiệu quả bằng cách kích thích các enzyme trong gan. Ngoài ra, bưởi còn giúp tái tạo các tế bào gan, hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng.
• Chanh: Dù chưa có chứng minh khoa học cụ thể về khả năng thải độc của chanh nhưng với thành phần vitamin C và acid citric sẵn có, nước chanh có thể giúp kích thích sản xuất mật trong gan, từ đó hỗ trợ quá trình bài tiết chất độc, duy trì sức khỏe gan.

Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp là rất quan trọng trong việc xây dựng một thực đơn cho người viêm gan B. Ví dụ, các loại trái cây như táo, cam, nho, bơ, bưởi và chanh không chỉ cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết mà còn có tác dụng chống oxy hóa, giúp bảo vệ gan. Ngoài ra, việc uống đủ nước, đặc biệt là nước lọc và các loại nước ép trái cây tươi cũng rất có lợi.

5. Viêm gan B nên uống nước gì?

Trong số các gợi ý được đưa ra cho câu hỏi “Viêm gan B nên uống nước gì?”, cà phê là một lựa chọn khá phổ biến và được nhiều bác sĩ khuyến khích. Hạt cà phê chứa các chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào gan khỏi những tác động tiêu cực của các gốc tự do. Theo tiến sĩ Melissa Palmer và tổ chức Hepatitis B Foundation, cà phê không chỉ giúp cải thiện chức năng gan mà còn có thể ngăn ngừa xơ gan và ung thư gan. 

Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo bệnh nhân viêm gan B nên uống khoảng ba tách cà phê mỗi ngày. Lượng cà phê này được cho là sẽ giúp tối ưu hóa quá trình điều trị, tăng cường hiệu quả điều trị và làm giảm nguy cơ biến chứng do bệnh gây ra.

Thực đơn cho người viêm gan B cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản. Đầu tiên là ăn chín uống sôi để tránh nhiễm khuẩn. Thứ hai là chia nhỏ bữa ăn trong ngày để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa. Thứ ba là hạn chế đồ uống có cồn, nước ngọt có ga, cà phê vì có thể làm tổn thương gan. Cuối cùng, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng một thực đơn phù hợp với sức khỏe của bản thân. 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.