Ung thư phổi di căn não là một tình trạng phổ biến và rất nguy hiểm đến tính mạng vì một khi đã di căn thì thời gian sống chỉ còn dưới một năm. Do đó, việc tìm hiểu các cách phòng ngừa là điều quan trọng để kiểm soát tình trạng bệnh và ngăn chặn ung thư phổi di căn lên não. Ngoài ra, phát hiện ung thư phổi giai đoạn sớm giúp khả năng điều trị tăng cao hơn.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Ung bướu Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Ung thư phổi di căn là gì?
Trước khi tìm hiểu các biện pháp phòng ngừa ung thư phổi di căn não, điều quan trọng là mọi người cần hiểu rõ ung thư phổi di căn và đặc biệt là ung thư phổi di căn đến não là gì. Phổi là một thành phần quan trọng của hệ hô hấp. Ung thư phổi xảy ra khi các tế bào bất thường hình thành trong một hoặc cả hai phổi.
Các tế bào bất thường này phát triển một cách không kiểm soát và tạo thành các khối u ác tính, làm suy giảm chức năng của phổi.
Theo báo cáo từ Globocan – Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (International Agence on Cancer Research - IACR) thuộc Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO), ung thư phổi là loại ung thư phổ biến nhất, chiếm 11.6% trong tổng số các ca ung thư và có tỷ lệ tử vong cao nhất, đạt 18.4%. Tại Việt Nam, theo số liệu năm 2020, mỗi năm ghi nhận 23,667 ca mắc mới và hơn 20,000 ca tử vong, chỉ đứng sau ung thư gan.
Ung thư phổi di căn xảy ra khi các tế bào ung thư từ phổi lan rộng đến các bộ phận khác của cơ thể. Di căn có thể xảy ra ngay tại thời điểm chẩn đoán hoặc sau khi người bệnh đã trải qua điều trị mà không có kết quả khả quan. Ung thư phổi thường di căn đến các bộ phận sau:
- Não;
- Xương;
- Hạch bạch huyết;
- Gan;
- Tuyến thượng thận;
- Tuyến tụy;
- Dạ dày;
- Trực tràng...
2. Ung thư phổi di căn não nguy hiểm như thế nào?
Ung thư phổi di căn não là một tình trạng nguy hiểm, tế bào ung thư từ phổi sẽ di căn đến não. Trong khoảng 60% - 70% trường hợp ung thư di căn não là do ung thư phổi. Thông thường, ung thư phổi có thể di căn đến não hoặc các bộ phận khác theo hai con đường chính:
- Lây lan trực tiếp qua các mô lân cận.
- Tế bào tách rời khỏi khối u chính và di chuyển qua đường máu, hệ bạch huyết đến các cơ quan khác.
Tình trạng di căn này rất nghiêm trọng, thường có thời gian sống sót ngắn (dưới một năm). Tuy nhiên, việc phát hiện sớm và tầm soát kịp thời có thể giúp điều trị đạt hiệu quả tích cực hơn.
3. Triệu chứng ung thư phổi đã di căn đến não
Triệu chứng của ung thư phổi di căn phụ thuộc vào bộ phận bị ảnh hưởng. Trong các trường hợp ung thư phổi di căn đến não, các ca ung thư phổi không phải tế bào nhỏ di căn đến não chiếm khoảng 20-35%. Các biểu hiện thường gặp bao gồm:
- Mệt mỏi;
- Đau đầu;
- Ho dai dẳng;
- Thay đổi giọng nói hoặc tính cách;
- Rối loạn hành vi;
- Giảm ý thức;
- Mất trí nhớ;
- Co giật;
- Buồn nôn/nôn;
- Động kinh;
- Đột quỵ.
Các triệu chứng của ung thư phổi di căn đến não có thể thay đổi tùy thuộc vào loại ung thư phổi và vị trí của khối u trong não. Một số biểu hiện thường liên quan đến tình trạng khối u chèn ép và gây áp lực lên mô não hoặc hộp sọ. Tình trạng này có thể nặng hơn vào buổi sáng khi bệnh nhân thức dậy.
4. Chẩn đoán ung thư phổi di căn não
Thông thường, ung thư phổi di căn não không thể chữa khỏi và tỷ lệ sống sót ước tính khoảng 1 năm. Vì vậy, nếu nghi ngờ ung thư phổi đã di căn đến não, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm để xác nhận chẩn đoán. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:
- Chụp X-quang;
- Chụp CT;
- Chụp MRI;
- Quét xương;
- Xét nghiệm máu.
Dựa vào kết quả chẩn đoán ung thư phổi di căn, bác sĩ sẽ đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp nhằm giảm thiểu triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Các biện pháp điều trị phụ thuộc vào các yếu tố sau:
- Vị trí của khối u;
- Kích thước của khối u;
- Số lượng khối u;
- Mức độ lan rộng của bệnh ngoài não;
- Tình trạng sức khỏe tổng quát của bệnh nhân.
5. Các phương pháp điều trị
Các phương pháp thường được áp dụng gồm:
5.1. Ổn định tinh thần
Khi được chẩn đoán mắc ung thư phổi đã di căn não, bệnh nhân thường cảm thấy lo lắng và suy sụp tinh thần. Vì vậy, để giảm bớt áp lực và an ủi bệnh nhân, bác sĩ và người thân nên dành thời gian trò chuyện và chia sẻ cùng bệnh nhân. Bên cạnh đó, các hoạt động thư giãn như nghe nhạc, đọc sách hoặc xem phim cũng có thể giúp bệnh nhân thư giãn.
5.2. Lựa chọn phương pháp điều trị theo tư vấn
Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Phẫu thuật: Được áp dụng khi bệnh nhân có 1-2 di căn não có thể dễ dàng tiếp cận và loại bỏ.
- Bức xạ: Sử dụng tia X hoặc chùm năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư.
- Liệu pháp toàn thân cũng được sử dụng, bao gồm các phương pháp kết hợp như hóa trị, liệu pháp mục tiêu và liệu pháp miễn dịch.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
