Viêm khớp dạng thấp thiếu niên ảnh hưởng đến mắt là một tình trạng hiếm gặp nhưng có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh viêm khớp dạng thấp thiếu niên không chỉ tác động đến khớp mà còn có thể gây viêm trong mắt, dẫn đến các vấn đề về thị lực. Bài viết này sẽ giúp hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu và các phương pháp điều trị để cha mẹ và người chăm sóc có được thông tin cần thiết, bảo vệ sức khỏe mắt của trẻ thêm hiệu quả.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Tại sao viêm khớp dạng thấp thiếu niên ảnh hưởng đến mắt?
Bệnh viêm khớp dạng thấp thiếu niên (JIA) có thể gây ra các vấn đề về mắt, đặc biệt là viêm màng bồ đào (JIA-U). Các vấn đề về mắt có thể xuất phát từ chính bệnh viêm khớp hoặc do tác dụng phụ của các loại thuốc mà trẻ đang sử dụng để điều trị bệnh.
Viêm màng bồ đào là tình trạng viêm ở lớp giữa của mắt, bao gồm mống mắt và các phần khác của mắt. Bệnh có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai mắt và nếu không được điều trị kịp thời, có thể để lại sẹo ở mắt và gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:
- Bệnh tăng nhãn áp - một tình trạng tăng áp lực trong mắt.
- Bệnh đục thủy tinh thể là tình trạng thủy tinh thể của mắt trở nên mờ đục, gây suy giảm thị lực.
- Tổn thương thị lực vĩnh viễn, bao gồm mù lòa.
Thời điểm xuất hiện viêm màng bồ đào rất khác nhau ở mỗi trẻ. Bệnh có thể xảy ra trước khi viêm khớp được chẩn đoán, trong quá trình điều trị hoặc thậm chí nhiều năm sau khi viêm khớp đã thuyên giảm. Điều này có nghĩa là ngay cả khi viêm khớp đã được kiểm soát, viêm màng bồ đào vẫn có thể tái phát.
2. Dấu hiệu nhận biết mắt bị viêm khớp
Viêm khớp dạng thấp thiếu niên ảnh hưởng đến mắt có thể không gây đau đớn và thường không đỏ như viêm kết mạc nên khó nhận biết các triệu chứng ở trẻ trước khi được chẩn đoán.
Trong một số trường hợp hiếm, trẻ có thể mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng hoặc mắt đỏ và đục thủy tinh thể. Những triệu chứng này có thể xuất hiện từ từ - trước khi trẻ nhận ra rằng thị lực của mình đang gặp vấn đề. Để phát hiện sớm và ngăn ngừa tổn thương do viêm khớp dạng thấp thiếu niên, bác sĩ thường lên lịch kiểm tra mắt định kỳ cho trẻ.
3. Kiểm tra và đánh giá tình trạng bệnh
Khi khám mắt, bác sĩ sẽ nhỏ thuốc làm giãn đồng tử để kiểm tra bên trong mắt. Thuốc nhỏ có thể gây cảm giác xót nhẹ, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Bác sĩ nhãn khoa sẽ sử dụng kính hiển vi đặc biệt để chiếu ánh sáng mỏng vào mắt, giúp nhìn rõ hơn bên trong mắt.
Bác sĩ cũng có thể kiểm tra tầm nhìn ngoại vi của trẻ để xem có sự thay đổi thị lực hay không. Bệnh nhân nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và không bỏ lỡ các cuộc hẹn tái khám với bác sĩ chuyên khoa khớp cũng như bác sĩ nhãn khoa.
4. Tần suất khám mắt cho trẻ
Tần suất khám mắt cho trẻ bị viêm khớp vị thành niên phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại viêm khớp, thời gian mắc bệnh và loại thuốc điều trị. Trẻ mắc dạng viêm khớp như "biến thể khớp nối" (khi chỉ một số khớp bị ảnh hưởng) có nguy cơ cao bị viêm màng bồ đào, vì vậy cần kiểm tra mắt thường xuyên hơn (khoảng 3 đến 4 tháng một lần). Trẻ bị viêm đa khớp có thể cần khám mắt khoảng 6 tháng một lần. Trẻ bị viêm khớp thiếu niên toàn thân thường được khuyến nghị khám mắt mỗi 12 tháng.
Ngay cả khi viêm khớp vị thành niên đã thuyên giảm, việc tiếp tục theo dõi mắt của trẻ vẫn rất quan trọng. Phụ huynh nên kiểm tra mắt của trẻ thường xuyên nếu có bất kỳ vấn đề nào. Để có lịch trình khám mắt phù hợp, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa thấp khớp.
5. Điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp ở mắt hiệu quả
Điều trị viêm khớp dạng thấp ở mắt, đặc biệt là viêm màng bồ đào, thường cần sự phối hợp giữa bác sĩ thấp khớp và bác sĩ nhãn khoa.
- Thuốc nhỏ mắt: Đây là phương pháp điều trị đầu tiên được sử dụng. Thuốc nhỏ mắt có thể giúp giãn đồng tử để ngăn ngừa sẹo. Thuốc nhỏ mắt corticosteroid như cortisone cũng có thể được dùng để giảm viêm và sưng. Tuy nhiên, sử dụng corticosteroid kéo dài có thể gây tác dụng phụ như tăng nhãn áp và đục thủy tinh thể.
- Thuốc chống viêm: Nếu thuốc nhỏ mắt không kiểm soát được viêm, bác sĩ có thể kê thêm thuốc chống viêm. Để tránh tác dụng phụ của corticosteroid, thuốc như methotrexate có thể được dùng qua đường uống hoặc tiêm.
- Thuốc đặc trị: Trong trường hợp viêm màng bồ đào nặng, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc đặc trị khác để kiểm soát hệ thống miễn dịch và tình trạng viêm.
6. Cách phòng ngừa bệnh viêm khớp dạng thấp
Ngoài ra, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa là quan trọng để ngăn chặn tái phát bệnh viêm khớp dạng thấp thiếu niên ảnh hưởng đến mắt, gồm:
- Bảo vệ mắt khỏi ánh sáng mạnh: Trẻ có thể sử dụng kính râm chống UV hoặc dùng nón/ mũ để giảm tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
- Thực hiện kiểm tra định kỳ sức khỏe mắt: Điều trị sớm các vấn đề mắt cũng như thực hiện kiểm tra mắt định kỳ theo đề xuất bởi bác sĩ.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Giữ chế độ ăn uống cân đối, giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin A, C, E và zinc. Thực hiện các hoạt động thể dục đều đặn để cải thiện sức khỏe tổng thể và hỗ trợ hệ thống miễn dịch.
- Tránh tiếp xúc với bệnh nhiễm trùng: Tránh tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm trùng cũng như rửa tay thường xuyên để giảm rủi ro lây nhiễm.
- Thực hiện điều trị sớm đối với các bệnh lý liên quan: Điều trị kịp thời các bệnh lý liên quan như bệnh tiểu đường, viêm khớp và các bệnh tự miễn (autoimmunity) để giảm nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp ở mắt.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
