Viêm khớp tự phát ở trẻ em là một nhóm bệnh rối loạn viêm khớp mãn tính thường xảy ra với trẻ dưới 16 tuổi và được xác định bằng các triệu chứng đau nhức, phát ban kéo dài từ 6 tuần trở lên. Bệnh không có nguyên nhân cụ thể và hay bị nhầm với viêm khớp dạng thấp ở trẻ em, do đó cha mẹ cần nắm rõ các thông tin liên quan đến tình trạng này để có biện pháp điều trị thích hợp cho trẻ.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Tình trạng viêm khớp không rõ nguyên nhân ở trẻ em
Trẻ em thỉnh thoảng bị đau nhức là điều khá phổ biến. Tình trạng này thường do chấn thương, vận động quá mức hoặc các bệnh lý cụ thể như nhiễm trùng gây ra. Tuy nhiên, có những trường hợp trẻ đau mà không tìm ra nguyên nhân rõ ràng. Nếu tình trạng này kéo dài ít nhất 6 tuần và không liên quan đến chấn thương hay bệnh lý khác, trẻ có thể được chẩn đoán mắc viêm khớp tự phát ở trẻ em (JIA) - một bệnh lý viêm mạn tính liên quan đến hệ miễn dịch.
Đây là một nhóm bệnh viêm khớp ở trẻ em tương đối phổ biến, có thể gây ra các cơn đau khớp và viêm ở tay, đầu gối, mắt cá chân, khuỷu tay và/hoặc cổ tay hay các bộ phận khác trên cơ thể. Bài viết sau sẽ nói rõ hơn về những điều cần biết liên quan đến tình trạng này.
2. Chẩn đoán và phân loại các bệnh viêm khớp xảy ra ở trẻ em
Hiện nay, viêm khớp tự phát ở trẻ em (JIA) được chẩn đoán dựa trên phương pháp loại trừ, nghĩa là bác sĩ cần loại bỏ các nguyên nhân khác như nhiễm trùng hoặc bệnh lý ác tính trước khi xác định. Bệnh thường xảy ra ở trẻ dưới 16 tuổi và triệu chứng kéo dài ít nhất 6 tuần.
Có tổng cộng 6 phân nhóm chính của bệnh viêm khớp tự phát ở trẻ em và thanh thiếu niên:
- Viêm khớp toàn thân: Ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, thường đi kèm với phát ban và sốt.
- Viêm ít khớp: Dạng phổ biến nhất của JIA, tác động đến 2-4 khớp, thường ở đầu gối hoặc cổ tay.
- Viêm đa khớp: Gây đau và viêm ở 5 khớp trở lên, có thể bao gồm viêm đa khớp dạng thấp.
- Viêm khớp liên quan đến điểm bám gân: Ảnh hưởng đến nơi gân bám vào xương, thường ở chân hoặc cột sống.
- Viêm khớp vảy nến: Kèm theo phát ban vảy nến trên da, thường ở da đầu, khuỷu tay hoặc đầu gối.
- Viêm khớp không xác định: Áp dụng khi trẻ có triệu chứng không rõ ràng hoặc thuộc nhiều phân nhóm.
3. Nguyên nhân gây ra viêm khớp tự phát ở trẻ em và những hiểu lầm với viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp tự phát ở trẻ em là một nhóm bệnh viêm khớp mãn tính chưa rõ nguyên nhân. Các yếu tố di truyền và môi trường được cho là có vai trò trong sự phát triển của bệnh nhưng cơ chế chính xác vẫn chưa được xác định. Đây là một nhóm bệnh đa dạng, bao gồm nhiều phân nhóm với các cơ chế bệnh lý và triệu chứng khác nhau. Điều này hoàn toàn khác biệt với viêm khớp dạng thấp - một bệnh lý xảy ra chủ yếu ở người trưởng thành.
Mặc dù một số trẻ em mắc viêm khớp tự phát ở trẻ em có thể mang các đặc điểm giống viêm khớp dạng thấp, đặc biệt ở dạng viêm đa khớp có yếu tố thấp (RF dương tính), nhưng viêm khớp dạng thấp thực sự là tình trạng rất hiếm ở trẻ em. JIA là một nhóm bệnh đa dạng với các phân nhóm và cơ chế riêng, trong khi viêm khớp dạng thấp là một bệnh duy nhất với cơ chế tự miễn phức tạp.
Thông thường, trẻ dưới 10 tuổi rất ít khi biểu hiện các đặc điểm liên quan đến viêm khớp dạng thấp và các triệu chứng của viêm khớp tự phát ở trẻ em thường là đau, sưng và cứng khớp kéo dài không rõ nguyên nhân.
4. Viêm khớp tự phát có thể chữa khỏi hoàn toàn không?
Viêm khớp tự phát ở trẻ em là một nhóm bệnh mãn tính, hiện chưa có cách chữa trị dứt điểm hoàn toàn. Tuy nhiên, với phương pháp điều trị phù hợp, trẻ có thể đạt được trạng thái thuyên giảm, tức là các triệu chứng không tái phát trong một thời gian dài. Ở một số trường hợp, triệu chứng có thể biến mất trong vài tháng, vài năm hoặc thậm chí vĩnh viễn.
Khả năng thuyên giảm và kiểm soát bệnh phụ thuộc vào loại viêm khớp mà trẻ mắc phải và mức độ đáp ứng với điều trị. Việc chẩn đoán và điều trị sớm đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như giảm nguy cơ tổn thương khớp lâu dài.
5. Hoạt động thể chất rất quan trọng với trẻ mắc bệnh viêm khớp tự phát
Trẻ em bị viêm khớp tự phát vẫn có thể tham gia các hoạt động thể chất nếu triệu chứng được kiểm soát tốt. Nhờ sự tiến bộ của y học hiện đại, có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả giúp cải thiện khả năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống cho trẻ.
Bên cạnh đó, tập thể dục và vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự linh hoạt, sức mạnh cơ bắp và cải thiện khả năng thăng bằng. Những liệu pháp này có thể được thực hiện tại các cơ sở y tế với sự hướng dẫn từ chuyên gia y tế và bác sĩ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
