Chẩn đoán tình trạng xơ hóa gan ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ nội tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Gan nhiễm mỡ không do rượu là bệnh lý về gan do việc tích tụ một lượng mỡ khá lớn, xảy ra ở người uống ít hoặc không uống rượu. Bệnh tuy không nguy hiểm nhưng nếu để lâu dài thì sẽ xuất hiện nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan.

Với bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cần phải đánh giá tình trạng gan nhiễm mỡ, đánh giá mức độ viêm gan và xơ hóa gan do tình trạng trên gây ra. Vậy cần phải làm những xét nghiệm gan nhiễm mỡ gì để có thể đánh giá được các tình trạng trên?

Tình trạng gan nhiễm mỡ cần được xác định bằng siêu âm bụng. Siêu âm là phương pháp xét nghiệm cận lâm sàng có sẵn ở hầu hết các cơ sở y tế. Ngoài ra, thông qua siêu âm còn có thể phát hiện thêm nhiều thông tin khác về gan mật. Chính vì vậy, siêu âm gan là chẩn đoán hình ảnh phải thực hiện trên bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.

Kỹ thuật Controlled Attenuation Parameter (CAP) là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác được sử dụng để chẩn đoán gan nhiễm mỡ. Phương pháp này cho phép xác định mức độ nhiễm mỡ của gan.

Ngoài ra còn có các chỉ số khác được sử dụng để đánh giá tình trạng gan nhiễm mỡ tốt như:

• Chỉ số FLI (Fatty liver index)
• Steato Test
• NAFLD liver fat score

Những bệnh nhân mắc bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu có nguy cơ tiến triển xơ hóa gan, xơ gan và thậm chí có thể dẫn tới ung thư gan. Do đó họ cần được theo dõi sát sao và điều trị tích cực hơn những bệnh nhân khác.

Tuy nhiên các dấu hiệu lâm sàng, các xét nghiệm sinh hóa cũng như chẩn đoán hình ảnh không thể phân biệt được viêm gan nhiễm mỡ không do rượu và gan nhiễm mỡ đơn thuần. Để chẩn đoán xác định tình trạng này cần phải làm sinh thiết gan.

Mức độ xơ hóa gan là một trong các yếu tố tiên lượng quan trọng đối với bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ không do rượu. Tình trạng này có mối tương quan với dự hậu và tỉ lệ tử vong của bệnh nhân mắc bệnh gan. Vì vậy cần phải theo dõi sát tiến triển xơ hóa gan trên bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ không do rượu.

Có nhiều thang điểm được sử dụng để đánh giá mức độ xơ hóa gan như: NFS: NAFLD fibrosis score, FIP-4 (Fibrosis 4), ELF (Enhanced Liver Fibrosis) và FibroTest. Chỉ số NFS có thể phân biệt được có hay không có xơ hóa gan nặng.

Kỹ thuật đo độ đàn hồi gan là một kỹ thuật không xâm lấn được sử dụng để đánh giá xơ hóa gan. Kỹ thuật này giúp xác định các trường hợp nguy cơ thấp bị xơ hóa gan nặng và xơ gan.

Việc phối hợp các dấu ấn sinh học cùng với các chỉ số đánh giá xơ hóa gan và đo độ đàn hồi gan giúp làm tăng độ chính xác cho việc chẩn đoán bệnh. Đồng thời tránh được việc làm sinh thiết gan. Đây cũng là cách được sử dụng trên lâm sàng để theo dõi tiến triển xơ hóa gan đối với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.

Như vậy để chẩn đoán tình trạng xơ hóa gan ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu cần làm một số xét nghiệm cận lâm sàng như xét nghiệm máu, chẩn đoán hình ảnh, sinh thiết gan. Trong đó, kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô gan là kỹ thuật hiện đại được ứng dụng nhiều hiện nay nhờ ưu điểm không xâm lấn, cho phép đánh giá chính xác độ xơ gan.