Những câu hỏi thường gặp khi siêu âm cơ xương khớp

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Lưu Thị Bích Ngọc - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh và Y học hạt nhân - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Bác sĩ có 06 năm kinh nghiệm làm trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh.

Siêu âm cơ khớp là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được sử dụng phổ biến, có nhiều tác dụng trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp. Những câu hỏi thường gặp khi siêu âm cơ xương khớp như: siêu âm cơ xương khớp là gì? Được chỉ định khi nào? Có tác dụng đối với những bệnh lý nào?,...

Siêu âm cơ xương khớp là phương pháp cận lâm sàng có khả năng chẩn đoán bằng hình ảnh và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp bằng sóng siêu âm. Quá trình siêu âm sử dụng sóng âm thanh tần số cao, quét hình ảnh trong thời gian thực để đánh giá điều kiện tĩnh và động của cấu trúc xương.

Siêu âm cơ xương khớp là một kỹ thuật lý tưởng để chụp ảnh cấu trúc cơ xương bề mặt bởi nó có khả năng tạo ra hình ảnh động, chi phí thấp, nhanh chóng và không liên quan đến bức xạ ion hóa nên tương đối an toàn. Hơn nữa siêu âm có khả năng đạt độ phân giải cực cao nên sẽ cho chẩn đoán tương đối chính xác.

Để tạo điều kiện cho việc truyền sóng âm từ đầu dò vào cơ thể người ta cũng sẽ bôi gel siêu âm trực tiếp lên da. Hình ảnh của vùng đích được tạo ra ở máy siêu âm là kết quả của các sóng âm thanh bị dội ngược trở lại từ mô.

Siêu âm cơ xương khớp được chỉ định đối với những trường hợp sau:

• Rối loạn hoặc đau chức năng xương khớp
• Chấn thương xương hoặc mô mềm
• Khoang khớp có vật thể lạ
• Các bệnh lý lắng đọng tinh thể, viêm bao hoạt dịch, viêm khớp, tràn dịch khớp
• Chấn thương, có khối u, sau khớp, chèn ép hoặc các bệnh lý tại dây thần kinh
• Đánh giá và phát hiện tụ dịch, phù nề, khối u trong mô mềm
• Có vấn đề về phát triển hoặc dị tật bẩm sinh
• Đánh giá sau khi phẫu thuật
• Khảo sát dây chằng.

Siêu âm cơ xương khớp có thể giúp chẩn đoán một số bệnh lý như:

• Đánh giá tình trạng chấn thương, viêm và thoái hóa cấu trúc cơ xương
• Chẩn đoán rách gân và viêm gân tại vai và gân Achilles
• Phát hiện các vết rách hoặc tình trạng bong gân cơ, dây chằng
• Phát hiện sự xuất hiện của các khối mô mềm
• Chẩn đoán khối u mô mềm lành tính hoặc ác tính, các u nang hạch, thoát vị đem lại hình ảnh có chất lượng cao.
• Theo dõi những thay đổi bệnh lý có liên quan đến một số bệnh như hội chứng ống cổ tay, viêm khớp dạng thấp.
• Phát hiện tình trạng trật khớp, tích tụ chất lỏng tại cơ cổ hoặc khớp hông, khối mô mềm
• Phát hiện lưu lượng máu tăng cao trong mô mềm, từ đó có thể chẩn đoán các ổ viêm dựa vào siêu âm sử dụng hình ảnh Doppler màu hoặc hình ảnh dòng chảy màu.
• Phát hiện tình trạng tích tụ chất lỏng gây tràn dịch khớp trong mô mềm, gây tổn thương thần kinh ngoại biên viêm màng hoạt dịch.

Phương pháp siêu âm cơ xương khớp có thể được dùng để điều trị đau khớp, hút dịch từ một vùng cụ thể bằng cách hướng kim trong khi tiêm vào các khớp hoặc mô mềm lân cận. Ngoài ra, siêu âm là biện pháp hỗ trợ tích cực cho việc hướng dẫn chọc hút sinh thiết và theo dõi diễn tiến bệnh.

Siêu âm cơ xương khớp là một biện pháp hiệu quả và đơn giản, dễ thực hiện và có giá trị kinh tế cao đối với việc chẩn đoán các bệnh lý. Tuy nhiên, siêu âm cơ xương khớp không thể phát hiện các khối quá lớn hoặc quá sâu, những vùng có cấu trúc xương che khuất, cấu trúc khảo sát nhỏ hay không được sử dụng để tìm ra nguyên nhân gây đau cục bộ.

Tóm lại, siêu âm cơ xương khớp là phương pháp cận lâm sàng có khả năng chẩn đoán bằng hình ảnh và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp bằng sóng siêu âm. Được chỉ định chẩn đoán trong các trường hợp như tràn dịch khớp, viêm khớp, các bệnh lý phần mềm quanh khớp,... Siêu âm là biện pháp an toàn, không xâm lấn, dễ thực hiện và có kết quả chẩn đoán chính xác.