Uống canxi bao lâu là đủ? Thừa canxi gây hại thế nào?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Mỹ - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Canxi là một khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể, cung cấp đầy đủ canxi hỗ trợ cơ thể khỏe mạnh, giúp người trưởng thành phòng tránh được các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là khi tuổi đã cao. Tuy nhiên, nếu bổ sung canxi bị dư thừa hoặc không đúng cách thì sẽ không phát huy tối đa được tác dụng và có thể gây hại cho sức khỏe.

Mỗi độ tuổi sẽ cần bổ sung lượng canxi cần thiết cho cơ thể (theo tổ chức Y tế Thế giới WHO) theo tiêu chí dưới đây:

• Trẻ em 0 - 1 tuổi: Cần 400mg – 600mg /ngày.
• Trẻ em 1 - 10 tuổi: Cần 800 mg /ngày.
• Người lớn 11 - 24 tuổi: Cần 1200 mg /ngày.
• Người lớn 24 – 50 tuổi: Cần 800mg – 1000mg /ngày.
• Phụ nữ có thai, người cao tuổi: Cần 1200 mg – 1500 mg /ngày.

Thông thường, canxi sẽ được cung cấp qua các loại thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày. Nếu trong khẩu phần ăn uống không đủ canxi thì việc bổ sung ngoài là cần thiết. Tuy nhiên, cần lưu ý bổ sung đúng với nhu cầu, không thiếu thì không cần bổ sung, nếu bổ sung quá mức có thể sẽ gây hại tới cơ thể.

Theo một số nghiên cứu, liều thường dùng của canxi là từ 500 - 600mg mỗi lần và từ một đến hai lần mỗi ngày, tùy nhu cầu của cơ thể người sử dụng mà thầy thuốc sẽ có chỉ định.

Những người bị suy thận, sỏi thận, phụ nữ có thai hay đang cho con bú, người già yếu, người có nhiều bệnh lý kết hợp, người có rối loạn nhịp tim,... tuyệt đối phải tuân thủ theo sự chỉ dẫn của bác sĩ trong việc sử dụng canxi. Mặt khác, trong quá trình sử dụng canxi để bổ sung cho cơ thể, cần chú ý những điểm sau:

• Đối người bị thiếu canxi thì khi bổ sung nên chia thành nhiều lần uống trong ngày để cơ thể có thể dễ hấp thu và tránh khả năng gây độc.
• Để bổ sung canxi hiệu quả, an toàn, khi dùng thực phẩm giàu canxi hoặc thuốc canxi cần hạn chế ăn chung với rau củ quả có vị chát, ngũ cốc nguyên vỏ bởi đó sẽ là nguyên nhân làm hạn chế khả năng hấp thu canxi và nên tiếp xúc với ánh nắng buổi sáng để giúp cơ thể hấp thu canxi hiệu quả hơn.
• Bổ sung canxi chỉ thật sự phát huy tác dụng khi uống vào buổi sáng hoặc trưa, đặc biệt không nên uống vào buổi chiều, tối vì sẽ gây khó ngủ.
• Nên uống sau bữa ăn khoảng một giờ và không nên dùng chung canxi với tất cả các loại sữa và chế phẩm của sữa.

Tình trạng thừa canxi có thể gây ức chế việc hấp thu các chất khác như sắt và kẽm, từ đó sẽ làm cho cơ thể có nguy cơ thiếu hai chất này. Mặt khác, thừa canxi còn gây ra tình trạng quá tải cho thận, nếu vẫn tiếp tục bổ sung quá so với nhu cầu cơ thể trong thời gian dài thì sẽ làm tăng nguy cơ sỏi niệu quản, sỏi thận.

Dùng canxi liều cao có thể sẽ làm ảnh hưởng đến nồng độ canxi trong máu, gây rối loạn canxi máu và rối loạn nhịp tim. Thừa canxi gây ra tình trạng sỏi thận mãn tính, vôi hóa khớp vai, canxi hóa động mạch,...

Trên thực tế có một số người khi bị loãng xương, còi xương hay có thai đã tự ý dùng thuốc bổ sung canxi mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ nên dẫn đến quá liều.

Khi uống quá liều, cơ thể sẽ xuất hiện những biểu hiện như khát nước, đi tiểu nhiều, buồn nôn, rối loạn nhịp tim,... Khi có các biểu hiện trên, phải ngừng tất cả các nguồn cung cấp canxi, vitamin D và phải đến gặp bác sĩ ngay để được xử trí.

Trong cơ thể, lượng canxi trong máu luôn được được điều hòa. Vì vậy, rất ít có biến đổi dù là thừa hay thiếu cho nên nếu muốn biết có bị thừa hay thiếu canxi thì nên thử nước tiểu để định lượng canxi trong vòng 24 giờ. Nếu lượng canxi trong nước tiểu trên 300mg/24 giờ (7,5mmol/24 giờ) thì cần phải ngưng sử dụng ngay.

Canxi là khoáng chất có vai trò vô cùng quan trọng trong cơ thể nhưng không phải vì điều đấy mà chúng ta lại lạm dụng sử dụng chúng quá nhiều. Bạn nên có sự tư vấn từ bác sĩ nếu có nhu cầu muốn bổ sung canxi hợp lý cho cơ thể.

Thạc sĩ. Bác sĩ Mỹ có kinh nghiệm trên 6 năm làm bác sĩ Nội khoa tại các Bệnh viện Trung Ương huế, Bệnh viện Đại học Y dược Huế; Bệnh viện Tâm Trí Đà nẵng; Bệnh viện Đà Nẵng. Hiện là Bác sĩ Nội Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.