Nhiễm vi khuẩn Serratia marcescens ở bà mẹ mới sinh

Vi khuẩn Serratia marcescens là một loại vi khuẩn làm sữa mẹ chuyển màu hồng và gây nên một số bệnh như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, viêm não... có thể dẫn đến tử vong. Khi thấy sữa mẹ bị đổi màu thì nên dừng việc cho trẻ bú lại.

Vi khuẩn S. marcescens có thể được phân lập từ nhiều các mẫu bệnh phẩm khác nhau (ví dụ: máu, dịch khí quản, nước tiểu) khi bị nhiễm trùng. Ngoài ra, vi khuẩn S. marcescens phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, bao gồm các dung dịch tiêm tĩnh mạch, ống thông tĩnh mạch, xà phòng và thuốc khử trùng.

Phương thức lây truyền của vi khuẩn này là lây trực tiếp hoặc qua ống thông do đó những bệnh nhân có nguy cơ cao nhất là những người bị rối loạn suy nhược hoặc suy giảm miễn dịch, những bệnh nhân được điều trị bằng kháng sinh phổ rộng và bệnh nhân ở khoa điều trị tích cực có sử dụng các trang thiết bị xâm lấn như ống thông tiểu, bệnh nhân đặt nội khí quản, đặt catheter tĩnh mạch.

Nhiễm serratia marcescens có thể gây ra các bệnh như:

• Viêm phổi
• Nhiễm trùng đường hô hấp dưới
• Nhiễm trùng đường tiết niệu
• Nhiễm trùng máu
• Nhiễm trùng vết thương
• Viêm màng não
• Viêm giác mạc liên quan đến kính áp tròng
• Viêm nội tâm mạc.

Nhiễm khuẩn Serratia có tỷ lệ tử vong cao, với tỷ lệ tử vong 6 tháng là 37%, do đó nhiễm khuẩn Serratia trong thai kỳ là một rối loạn hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong cho cả mẹ và bé. Đã có một số trường hợp thai phụ nhiễm khuẩn Serratia được báo cáo như sau:

• Trường hợp 1

Một phụ nữ mang thai 26 tuổi có tình trạng thiếu hụt yếu tố antithrombin III đã bị nhiễm trùng máu tái phát với Serratia marcescens. Mặc dù sản phụ này đã được sử dụng kháng sinh nhưng sốt cao vẫn không hạ. Sau đó, cô biểu hiện đau bụng dưới và sảy thai tự nhiên. Bác sĩ phát hiện màng ối bị đục và khi soi nhau thai dưới kính hiển vi cho thấy tình trạng xuất huyết và thâm nhiễm bạch cầu trung tính, gợi ý viêm màng ối. Chụp X-quang hệ tiết niệu bằng đường tĩnh mạch (Intravenous Urography, IVU) cho thấy cô có niệu quản đôi, do đó bác sĩ đã nghĩ sự bất thường của đường tiết niệu đã gây ra nhiễm trùng S. marcescens và mầm bệnh lây lan đến màng đệm thông qua đường máu. Đây là báo cáo đầu tiên về bệnh viêm màng ối do S.marcescens gây ra ở người không bị suy giảm miễn dịch.

• Trường hợp 2

Một phụ nữ 29 mang thai lần đầu và đã sinh thường một bé gái khỏe mạnh nặng 2,7Kg ở tuổi thai 37,5 tuần. Cả mẹ và em bé đều được xuất viện về nhà. Một tuần sau khi sinh, trẻ cần điều trị quang trị liệu hay còn gọi là liệu pháp ánh sáng (phototherapy). Năm tuần sau sinh, bà mẹ có phát hiện có vệt màu hồng của khăn vải mà hay được sử dụng để lau sữa khi bà mẹ cho con bú. Bà mẹ không có sốt, viêm vú, chấn thương núm vú hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác. Tuy nhiên, mặc dù trẻ vẫn bú mẹ bình thường, người mẹ lại ăn uống kém. Sau đó, bà mẹ này được điều trị bằng ciprofloxacin và nuôi cấy vi khuẩn từ sữa của bà mẹ này cho thấy một số khuẩn lạc của vi khuẩn S. marcescens. Phân và nước tiểu nuôi cấy cho kết quả âm tính. Sau đó, bà mẹ này được khuyên thường xuyên hút và bỏ sữa, không cho trẻ bú sữa mẹ trong thời gian sử dụng thuốc kháng sinh. Sau khi đã điều trị, bà mẹ được cấy lại vi khuẩn và cho kết quả âm tính, trẻ được tiếp tục bú sữa mẹ mà không có sự cố nào xảy ra.

Cách tốt nhất là trước khi quyết định có thai, mẹ nên được kiểm tra sức khoẻ một cách toàn diện. Việc này giúp cho cơ thể mẹ khoẻ mạnh, sẵn sàng mang thai từ đó sẽ giảm được tối đa nguy cơ lây nhiễm từ mẹ sang con, cho bé có cuộc sống khỏe mạnh không lo bệnh tật.

Nguồn tham khảo: Antimicrobe.org, Ncbi.nlm.nih.gov