U diệp thể tuyến vú hình thành thế nào và có nguy hiểm không?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Trần Thị Mai Hương - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

U diệp thể vú là một loại u vú hiếm gặp, đây có thể là u lành tính, ác tính hoặc ranh giới giữa lành tính và ác tính. Tái phát tại chỗ là một biến chứng thường gặp của u diệp thể, dù là u lành hay u ác.

Khối u diệp thể vú (phyllodes tumor) là một loại u vú hiếm gặp. Mô hình các tế bào của chúng giống như những chiếc lá và cái tên "phyllodes" xuất phát từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là "giống như chiếc lá".

U diệp thể vú là một khối u giới hạn rõ, bao gồm thành phần là mô liên kết và biểu mô, tương tự u xơ tuyến, nhưng có thành phần mô liên kết nhiều hơn. U diệp thể vú thường diễn tiến chậm, đa số lành tính dù kích thước thường lớn, ít gặp, chiếm tỷ lệ 0.5-1% các khối u ở tuyến vú.

Không giống như ung thư vú, các khối u diệp thể bắt đầu bên ngoài các ống dẫn sữa và thùy và phát triển trong mô liên kết của vú. Các mô đệm bao gồm các mô mỡ và dây chằng bao quanh các ống dẫn, thùy, máu và các mạch bạch huyết ở vú.

Mặc dù hầu hết các khối u diệp thể vú là lành tính (không phải ung thư), nhưng có một số là ác tính (ung thư) và một số là ranh giới (ở giữa không ung thư và ung thư). Bác sĩ thường yêu cầu phẫu thuật để giảm nguy cơ khối u diệp thể trở lại trong vú (tái phát cục bộ).

Khối u diệp thể vú có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, phần lớn xảy ra ở phụ nữ độ tuổi trên 42-45. Các khối u diệp thể lành tính thường được chẩn đoán ở độ tuổi trẻ hơn các khối u diệp thể ác tính. Khối u diệp thể vú là cực kỳ hiếm ở nam giới.

• Dấu hiệu phổ biến nhất của khối u diệp thể vú là khối u vú rất dễ cảm nhận. Những khối u này thường hình thành ở góc phần tư phía trên của vú.
• Khối u diệp thể vú có xu hướng phát triển nhanh chóng. Trong một vài tuần hoặc vài tháng, một khối u có thể đạt ít nhất 2-3 cm. Kích thước trung bình khoảng 4cm, nhưng chúng có thể lớn hơn nhiều lần. Khoảng 20% ​​khối u phyllodes có đường kính vượt quá 10 cm.
• Loại khối u này thường không gây đau đớn. Bệnh nhân có thể sờ thấy khi ấn vào da của vú, và khối u có thể mở rộng lên các tĩnh mạch dưới da, làm cho khu vực đó của vú xuất hiện màu xanh.
• Khối u diệp thể có thể gây loét hình thành trên da vú, nhưng điều này rất hiếm. Loét có thể hình thành cho dù khối u là lành tính hoặc ác tính.
• Khối u phyllodes có thể hình thành ở cả hai vú, nhưng điều này rất hiếm.

Khối u phyllodes rất hiếm - chúng chiếm 0,3% 0,5% khối u vú ở phụ nữ. Do đó, các bác sĩ ít gặp phải chúng, điều này có thể khiến cho việc chẩn đoán khó khăn hơn. Ngoài ra, một khối u phyllodes có thể trông giống như một loại phát triển vú rắn gọi là u xơ tuyến. U xơ là một khối u lành tính, phát triển của các tế bào vú thông thường. U xơ tuyến vú là loại khối vú phổ biến nhất, và chúng thường phát triển ở phụ nữ trẻ. Có hai sự khác biệt chính giữa các loại khối u.

Đầu tiên, khối u diệp thể vú có xu hướng phát triển nhanh hơn so với u xơ. Thứ hai, khối u phyllodes có xu hướng phát triển khoảng 10 năm sau, khi mọi người ở độ tuổi 40. U xơ tuyến vú có xu hướng xuất hiện khi mọi người ở độ tuổi 20 và 30. Những khác biệt này có thể giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác.

Cũng như các khối u khác, chẩn đoán khối u diệp thể có thể bao gồm các xét nghiệm sau:

• Chụp X quang tuyến vú: Kết quả sẽ cho thấy một khối tròn với các cạnh được xác định rõ. Trong một số trường hợp, thùy tròn có thể xuất hiện trong khối u.
• Chụp MRI hoặc siêu âm: Những xét nghiệm hình ảnh này có thể cung cấp chi tiết hơn.
• Sinh thiết lấy mẫu khối u để kiểm tra dưới kính hiển vi: Đây là cách duy nhất để biết sự tăng trưởng này có phải là khối u diệp thể hay không. Sinh thiết có 2 loại: Sinh thiết kim lõi: sử dụng một kim rỗng đặc biệt để lấy mẫu của khối u qua da và sinh thiết cắt bỏ: loại bỏ toàn bộ khối u. Ngoài việc xác nhận loại khối u, sinh thiết có thể giúp xác định xem khối u là lành tính, ác tính hay ranh giới giữa lành tính và ác tính.

Cách duy nhất để điều trị khối u diệp thể vú là loại bỏ hoàn toàn khối u. Điều này có thể giúp ngăn ngừa các khối u khác hình thành và ngăn chặn khối u hiện tại gây ra các biến chứng, cho dù đó là lành tính hay ung thư. Bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ khối u và ít nhất 1 cm mô xung quanh để giảm khả năng khối u phát triển trở lại. Nếu khối u là ung thư, bác sĩ phẫu thuật có thể loại bỏ nhiều mô xung quanh.

Nếu khối u phyllodes ung thư tái phát, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ vú, phẫu thuật để cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ vú. Họ cũng có thể đề nghị xạ trị, hóa trị hoặc cả hai. Mặc dù các khối u phyllodes lành tính có thể không lan ra ngoài vú, nhưng chúng cần được điều trị để ngăn chúng phát triển lớn hơn. Nếu không, khối u có thể nhìn thấy và phá vỡ các lớp da, gây đau đớn và khó chịu cho bệnh nhân.

Sau khi loại bỏ một khối u diệp thể vú, người bệnh có thể cảm thấy đau tại nơi phẫu thuật, nhưng các biến chứng tiếp theo là rất hiếm. Các khối u diệp thể vú lành tính ít có khả năng tái phát hơn các khối u diệp thể ác tính. Bác sĩ sẽ theo dõi tái phát, thường trong vòng 1-2 năm sau khi loại bỏ.

Tuy nhiên, nếu không điều trị, ngay cả các khối u diệp thể lành tính cũng có thể gây ra các biến chứng. Do đó, bất cứ ai nhận thấy bất kỳ thay đổi liên quan đến vú nên đến khám tại bệnh viện có chuyên khoa nhũ học càng sớm càng tốt.

Để giúp khách hàng phát hiện và điều trị sớm ung thư vú - phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có Gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú - phụ khoa, giúp khách hàng phát hiện bệnh sớm các bệnh lý và điều trị dễ dàng, ngay cả khi chưa có triệu chứng.