U nang nhầy buồng trứng có hay gặp?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Đinh Thanh Hà - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

U nang buồng trứng là căn bệnh khá phổ biến trong các loại khối u ở buồng trứng nói chung (chiếm tỉ lệ khoảng 80%), bệnh rất hay gặp ở phụ nữ trong lứa tuổi sinh đẻ. Đại đa số u nang buồng trứng là u lành tính, chỉ có một tỉ lệ nhỏ u nang buồng trứng tiến triển ung thư hóa.

U nang buồng trứng được phân thành nhiều loại khác nhau:

• U nang cơ năng;
• Nang hoàng tuyến;
• U nang thực thể;
• Lạc nội mạc tử cung dạng u nang.

Trong đó, u nang thực thể là những khối u có sự biến đổi về tổ chức học của buồng trứng, vì vậy đây dạng u nang có nguy cơ ung thư hóa. U nang thực thể được chia thành nhiều dạng u khác nhau:

• U nang nước buồng trứng;
• U nang nhầy buồng trứng;
• U nang bì buồng trứng.

Theo đó, u nang nhầy buồng trứng là một dạng u nang thực thể ở buồng trứng. Đây là một khối u nhỏ, bên ngoài khối u là tổ chức xơ được bao bọc bởi một lớp vỏ, lớp vỏ của u nang nhầy buồng trứng dày hơn so với u nang nước nhưng vẫn có thể nhìn thấy được các mạch máu bên trong.

Lớp vỏ ngoài của khối u nang nhầy buồng trứng có màu trắng, dịch bên trong có màu vàng.

Kích thước của khối u nang nhầy buồng trứng có thể từ dao động từ vài milimet đến vài chục centimet, nặng từ vài gam đến vài kilogram. Kích thước và cân nặng của khối u nang nhầy buồng trứng ở mỗi người là khác nhau, tuy nhiên nếu chúng phát triển với khối lượng lớn sẽ gây ra những hệ lụy nguy hiểm cho phụ nữ mắc căn bệnh này.

Khi chưa có biến chứng xảy ra, các khối u nang buồng trứng nói chung thường có triệu chứng nhận biết rất mơ hồ. Đối với u nang nhầy buồng trứng, ở mỗi người phụ nữ lại có những biểu hiện khác nhau, tuy nhiên phần lớn thường xuất hiện những triệu chứng như sau:

• Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt: tắc kinh, rong kinh, ra huyết trắng có mùi hôi, xuất hiện tình trạng máu vón cục và có màu thâm đen khi hành kinh;
• Đau khi quan hệ;
• Đau bụng: tần suất ngày càng nhiều và kéo dài khi các u nang nhầy buồng trứng phát triển với kích thước lớn;
• Đau xương chậu kèm theo đau mỏi lưng dưới;
• Khó tiểu, tiểu buốt: khi kích thước của các u nang nhầy buồng trứng còn nhỏ, dấu hiệu này thường không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với bệnh lý khác.

U nang nhầy buồng trứng thường chiếm khoảng 20% các khối u xuất hiện ở buồng trứng (20% khối u buồng trứng là u nhầy). U nang nhầy buồng trứng có đặc điểm là khối u thường to (có thể đến vài chục kilogam), rất dễ dính vào các tổ chức xung quanh.

U nang nhầy buồng trứng được chia thành:

• U tuyến bọc nhầy lành tính (chiếm tỉ lệ 80%);
• U có tiềm năng ác tính thấp;
• Carcinôm (có mô học ác tính).

U nang nhầy buồng trứng thường thấy ở độ tuổi 40-60, có thể xuất hiện u nang nhầy buồng trứng trái hoặc u nang nhầy buồng trứng phải, với cấu trúc vi thể quan sát được có sự xuất hiện của các tế bào tiết dịch nhầy.

XEM THÊM: U nang buồng trứng có vách ngăn là gì? Có nguy hiểm không?

Có thể thấy phần lớn các u nhầy buồng trứng là lành tính (80%). Tuy nhiên, những biến chứng của bệnh lý này có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng như: u phát triển nhanh gây xoắn nang, vỡ nang từ đó gây ảnh hưởng đến các tạng (gây nhiễm trùng hoặc hoại tử buồng trứng), thậm chí có thể gây ra tình trạng vô sinh hiếm muộn.

Trên thực tế lâm sàng của bệnh lý u nang buồng trứng, đối với các u nang thực thể, khi được phát hiện cần phẫu thuật càng sớm càng tốt để tránh biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Tùy theo kích thước, tình trạng khối u và nguyện vọng sinh sản của bệnh nhân, bác sĩ sẽ lựa chọn phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ khối u và cả buồng trứng bên bị bệnh (u nang nhầy buồng trứng trái hoặc u nang nhầy buồng trứng phải) hay chỉ bóc tách khối u và để lại phần buồng trứng lành. Tuy nhiên việc bóc tách khối u có thể sẽ làm gia tăng nguy cơ tái phát u nang buồng trứng.

Cụ thể hơn, qua quá trình thăm khám u nang nhầy buồng trứng, bác sĩ sẽ xác định kích thước và tính trạng khối u, nếu kích thước nhỏ người bệnh chỉ cần nội soi để loại bỏ khối u, nếu u có kích thước lớn, bác sĩ sẽ khuyên bệnh nhân phẫu thuật.

Đối với các thai phụ mắc u nang nhầy buồng trứng khi đang mang thai ở tháng thứ 3 đến tháng thứ 6 sẽ được chỉ định phẫu thuật lấy u, nếu u xuất hiện sau thời gian trên thì khối u sẽ được lấy cùng thời điểm thai nhi ra đời.

Đối với trường hợp u nhầy buồng trứng phát triển thành ác tính có thể phải cắt bỏ 1 hoặc cả 2 bên buồng trứng. U nang nhầy buồng trứng vẫn có thể tỉ lệ bị tái phát sau khi điều trị.