U xơ tử cung: Nên và không nên

Đôi khi, cách duy nhất để điều trị u xơ tử cung là dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Nhưng một số người có thể cải thiện các triệu chứng của họ chỉ đơn giản bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, tập thể dục và thói quen quản lý căng thẳng. Ngay cả khi bạn cần các can thiệp y tế, các phương pháp tự nhiên như châm cứu, thay đổi lối sống và bổ sung chất dinh dưỡng cũng có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn. Bằng cách hiểu tất cả các lựa chọn của mình trước khi bắt tay thực hiện, bạn có thể giảm hoặc thậm chí loại bỏ cơn đau và các triệu chứng khác mà bạn có do u xơ tử cung.

Nhiều phụ nữ bị u xơ tử cung không có bất kỳ triệu chứng nào. Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng của u xơ tử cung có thể bị ảnh hưởng bởi vị trí, kích thước và số lượng của các khối u xơ.

Ở phụ nữ xuất hiện các triệu chứng, các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến nhất của u xơ tử cung bao gồm:

• Chảy máu kinh nguyệt nhiều
• Kinh nguyệt kéo dài hơn một tuần
• Áp lực hoặc đau vùng chậu
• Đi tiểu thường xuyên
• Khó làm rỗng bàng quang
• Táo bón
• Đau lưng hoặc đau chân

Hiếm khi người bệnh có thể gặp phải cơn đau cấp tính, trừ khi u xơ tử cung phát triển nhanh quá mức nguồn cung cấp máu và bắt đầu hoại tử.

U xơ thường được phân loại theo vị trí của chúng. U xơ trong cơ phát triển trong thành cơ tử cung. Khối u xơ dưới niêm mạc phình to vào lòng tử cung. Các u xơ tử cung dưới thanh mạc thường phát triển ra bên ngoài tử cung.

Hãy đến gặp bác sĩ ngay khi gặp phải các vấn đề sau:

• Đau vùng chậu dai dẳng không biến mất
• Mất máu nhiều, kéo dài hoặc đau đớn trong khi hành kinh
• Ra máu rỉ rả giữa các chu kỳ kinh
• Khó làm trống bàng quang của bạn
• Số lượng hồng cầu thấp (thiếu máu) không giải thích được

Đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc gọi điện thoại cho cấp cứu nếu bạn bị chảy máu âm đạo nghiêm trọng hoặc đau buốt vùng chậu đột ngột.

Các bác sĩ không biết nguyên nhân cụ thể của u xơ tử cung, nhưng nghiên cứu và kinh nghiệm lâm sàng chỉ ra những yếu tố sau:

• Thay đổi gen. Nhiều u xơ có chứa những thay đổi trong gen khác với những thay đổi trong tế bào cơ tử cung bình thường.
• Nội tiết tố. Estrogen và progesterone, hai hóc môn kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt để chuẩn bị mang thai, xuất hiện để thúc đẩy sự phát triển của u xơ tử cung. U xơ chứa nhiều thụ thể estrogen và progesterone hơn các tế bào cơ tử cung bình thường. Các khối u xơ có xu hướng nhỏ lại sau khi mãn kinh do sự giảm sản xuất hóc môn.
• Các yếu tố tăng trưởng khác. Các chất giúp cơ thể duy trì các mô, chẳng hạn như yếu tố tăng trưởng giống insulin, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của khối u xơ.
• Chất nền ngoại bào (ECM). ECM là vật liệu làm cho các tế bào kết dính với nhau, giống như vữa giữa các viên gạch. ECM tăng lên trong các khối u xơ và làm cho chúng bị xơ hóa. ECM cũng lưu trữ các yếu tố tăng trưởng và gây ra những thay đổi sinh học trong chính tế bào. Các bác sĩ tin rằng u xơ tử cung phát triển từ một tế bào gốc trong mô cơ trơn của tử cung. Một tế bào đơn lẻ phân chia nhiều lần, cuối cùng tạo ra một khối cao su cứng khác biệt với các mô lân cận.

Các mô hình phát triển của u xơ tử cung thay đổi. U xơ tử cung phát triển nhanh hoặc chậm, hoặc chúng có thể giữ nguyên kích thước. Một số khối u xơ trải qua giai đoạn tăng trưởng và một số khối u có thể tự co lại. Nhiều khối u xơ xuất hiện trong thời kỳ mang thai sẽ co lại hoặc biến mất sau khi mang thai, do tử cung trở lại kích thước bình thường.

Có rất ít yếu tố nguy cơ được biết đến của u xơ tử cung, ngoài việc phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Các yếu tố có thể có tác động đến sự phát triển của khối u xơ bao gồm:

• Chủng tộc. Mặc dù bất kỳ phụ nữ nào trong độ tuổi sinh sản đều có thể bị u xơ tử cung, nhưng phụ nữ da đen có nhiều khả năng bị u xơ hơn phụ nữ thuộc các nhóm chủng tộc khác. Ngoài ra, phụ nữ da đen có u xơ tử cung ở độ tuổi trẻ hơn và họ cũng có khả năng bị u xơ nhiều hơn hoặc lớn hơn, cùng với các triệu chứng nghiêm trọng hơn.
• Di truyền. Nếu mẹ hoặc chị gái của bạn bị u xơ tử cung, bạn sẽ có nhiều nguy cơ gặp phải chúng hơn.
• Những yếu tố khác. Bắt đầu hành kinh khi còn nhỏ; béo phì; thiếu vitamin D; có chế độ ăn nhiều thịt đỏ và ít rau xanh, trái cây và sữa; và uống rượu, kể cả bia, dường như làm tăng nguy cơ phát triển u xơ tử cung.

Mặc dù u xơ tử cung thường không nguy hiểm nhưng chúng có thể gây khó chịu và có thể dẫn đến các biến chứng như giảm hồng cầu (thiếu máu), gây mệt mỏi, mất máu nhiều. Tuy nhiên, u xơ tử cung hiếm khi cần truyền máu do mất máu.

Mang thai và u xơ tử cung

U xơ thường không cản trở việc mang thai. Tuy nhiên, có thể u xơ tử cung - đặc biệt là u xơ tử cung dưới niêm mạc - có thể gây vô sinh hoặc sảy thai. U xơ cũng có thể làm tăng nguy cơ biến chứng thai kỳ nhất định, chẳng hạn như nhau bong non, hạn chế sự phát triển của thai nhi và sinh non.

Ăn nhiều trái cây tươi và rau quả.

Một nghiên cứu gần đây cho thấy thói quen ăn nhiều trái cây như táo và cà chua, và các loại rau họ cải như bông cải xanh và bắp cải, có thể làm giảm nguy cơ phát triển u xơ tử cung. Và, ăn những thức ăn lành mạnh hơn như trái cây và rau hữu cơ, thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bạn.

Theo dõi huyết áp của bạn một cách thường xuyên

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa u xơ tử cung và tình trạng huyết áp cao. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về cách quản lý huyết áp thông qua việc thay đổi chế độ ăn uống, lối sống hoặc cách sử dụng thuốc.

Quản lý mức độ căng thẳng của bạn.

Trong khi các nhà nghiên cứu vẫn đang xem xét tác động của căng thẳng lên sự phát triển của u xơ tử cung, một số nghiên cứu cho thấy hai yếu tố này có thể có mối liên hệ với nhau. Hãy thử các kỹ thuật thư giãn như yoga, massage và thái cực quyền để giúp kiểm soát căng thẳng của bạn. Một số phụ nữ nhận thấy rằng các liệu pháp thay thế như châm cứu cũng có thể giúp giảm đau bụng kinh.

Làm cho bản thân bạn thấy thoải mái.

Nếu bạn đang bị đau bụng kinh do u xơ tử cung, hãy thử nằm xuống và kê cao chân bằng một chiếc gối. Hoặc nằm nghiêng và đưa đầu gối vào ngực để giảm áp lực lên lưng.

Nói chuyện với bác sĩ của bạn trước khi thử bất kỳ thực phẩm bổ sung nào.

Có một số nghiên cứu cho thấy các chất bổ sung như vitamin D có thể hữu ích trong việc giảm nguy cơ mắc u xơ tử cung. Mặc dù một số bác sĩ có thể khuyên dùng các chất bổ sung như trà lá mâm xôi để hỗ trợ mang thai và điều trị các vấn đề như hội chứng tiền kinh nguyệt, nhưng nó không được khuyến khích đối với u xơ tử cung. Đó là bởi vì trà có thể có tác động giống như estrogen đối với cơ thể và làm cho các triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn. Đó là lý do tại sao việc thảo luận về tất cả các loại thuốc và chất bổ sung - ngay cả khi chúng có nguồn gốc tự nhiên - luôn quan trọng với bác sĩ của bạn. Chúng có thể có các tác dụng phụ mà bạn không biết.

Không nên ăn chế độ ăn có nhiều thực phẩm chế biến sẵn, thịt đỏ và sữa giàu chất béo.

Các nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ những loại thực phẩm này có thể làm cho bệnh u xơ tử cung của bạn trở nên tồi tệ hơn. Tương tự đối với rượu và cafein.

Đừng bỏ qua việc luyện tập thể lực của bạn.

Một nghiên cứu cho thấy những phụ nữ tập thể dục nhiều nhất (khoảng 7 giờ mỗi tuần trong các hoạt động như chạy, khiêu vũ hoặc đi bộ) có nguy cơ phát triển u xơ tử cung thấp nhất. Tập thể dục cũng có thể giúp giảm huyết áp.

Đừng lạm dụng sử dụng đường.

Một nghiên cứu cho thấy rằng ăn một chế độ ăn nhiều đường có thể dẫn đến nguy cơ mắc u xơ tử cung cao hơn.

Đừng hút thuốc.

Các chuyên gia tin rằng hút thuốc có thể làm triệu chứng đau bụng trong kỳ kinh nguyệt vì nó làm giảm lượng oxy đến vùng khung chậu của bạn.

Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào liên quan đến chủ đề dinh dưỡng cho cơ thể cần bác sĩ tư vấn, bạn có thể để lại câu hỏi ở mục HỎI BÁC SĨ VINMEC trực tiếp trên website bệnh viện. Câu hỏi của bạn sẽ được gửi đến bác sĩ và bạn sẽ nhận được tư vấn trong thời gian sớm nhất!

Nguồn tham khảo: webmd.com