Các biểu hiện của bệnh gút bạn cần chú ý

Bệnh gút (Gout) là một bệnh lý viêm khớp phổ biến liên quan đến rối loạn chuyển hóa Acid uric máu. Những biểu hiện của bệnh gút thường xuất hiện đột ngột và có thể gây ra những biến chứng nặng nền trên xương khớp. Vậy biểu hiện của bệnh gút như thế nào và có những phương pháp nào để điều trị bệnh lý này ?

Bệnh gút (Gout) là một bệnh lý rối loạn chuyển hóa Purine gây tăng Acid Uric máu và lắng đọng các tinh thể Urate ở một số mô, đặc biệt là ở màng hoạt dịch của khớp, từ đó gây ra các cơn đau khớp cấp, thường gặp ở ngón chân cái, các ngón chân, mắt cá chân, bàn tay, cổ tay... Nếu không được điều trị đầy đủ, bệnh có thể dẫn đến viêm đa khớp mạn tính kèm nổi hạt Tophi nhiều nơi, sỏi thận và những biến chứng khác.

Trên 90% các trường hợp bệnh gút nằm ở nam giới, 40 % ở lứa tuổi trên 40 (đa số khởi phát ở độ tuổi trung niên từ 35- 50 tuổi) và 75% trong độ tuổi lao động. Một số phụ nữ sau giai đoạn mãn kinh vẫn có thể bị bệnh gút.

Nguyên nhân của bệnh lý này như:

• Nguyên nhân tiên phát : Thường gặp ở 90% trường hợp bệnh gút, do tăng tổng hợp Acid Uric hoặc thường gặp hơn là do giảm đào thải Acid uric ở thận, thường liên quan đến yếu tố di truyền, cơ địa hoặc do bẩm sinh. Khởi phát bệnh ở người nam có thói quen sinh hoặc hoặc ăn uống không lành mạnh ví dụ như lười vận động, béo phì, thói quen sử dụng rượu bia, thịt đỏ...

Nguyên nhân thứ phát : Gặp ở 10% trường hợp, chủ yếu là do giảm đào thải Acid uric ở thận do các bệnh cảnh như suy thận, sử dụng thuốc Aspirin, lợi tiểu, do rượu, do tăng tạo Acid uric trong một số bệnh máu ác tính, bệnh vảy nến...

Triệu chứng bệnh gút thường khác nhau ở từng bệnh nhân, tuy nhiên các triệu chứng dưới đây thường gặp trên lâm sàng :

• Vùng khớp, thường là ở ngón chân cái, các ngón chân, mắt cá chân, bàn tay, cổ tay... bị đau và khó chịu kéo dài. Các triệu chứng đau nhói thường xuất hiện vào ban đêm khiến bệnh nhân bị thức giấc. Bệnh nhân thường cảm thấy đau nghiêm trọng trong 4 – 12 giờ đầu, sau đó có thể giảm từ từ nhưng vẫn âm ĩ kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Triệu chứng đau có thể tiến triển nặng trong vòng 12 – 24 giờ kể từ lúc khởi phát cơn đau. Ban đầu, triệu chứng đau chỉ xuất hiện ở một khớp, sau đó có thể ảnh hưởng trên nhiều khớp hơn.
• Vùng khớp bị viêm, nóng và sưng đỏ : Các triệu chứng này có thể xuất hiện kèm hoặc sau triệu chứng đau. Biểu hiện chính là các khớp bị viêm, sưng to, mật độ mềm, nóng ấm và tấy đỏ. Vùng da bọc khớp có thể căng, sáng bóng hoặc bị bong tróc.
• Xuất hiện các hạt hay nốt Tophi : Bệnh nhân bị gút có thể phát hiện các nốt u sần, mật độ cứng, sưng ở quanh khớp, đây là các nốt Tophi do các tinh thể Urate bị lắng đọng và tích tụ quanh khớp. Các nốt Tophi này thường không gây đau, nhưng một số trường hợp bị vỡ ra và tiết chất lỏng giống mủ có chứa chất màu trắng đục. Về sau, nếu không được điều trị đúng cách, các nốt Tophi có thể gây biến dạng khớp vĩnh viễn.
• Bệnh nhân có thể bị sốt, lạnh run, mệt mỏi... trong đợt gút cấp.
• Hạn chế vận động các khớp vì cứng hoặc đau nhức.

Việc điều trị bệnh gút cần có sự phối hợp bởi nhiều phương pháp khác nhau.

3.1. Điều trị không thuốc

• Giảm cân, giữ cân nặng ở mức phù hợp.
• Luyện tập thể dục thường xuyên có thể ngăn nguy cơ bệnh gút.
• Bổ sung đủ nước để hỗ trợ thận loại bỏ Acid uric dư thừa tốt hơn.
• Tránh sử dụng rượu bia, đồ uống có cồn khác.
• Không hút thuốc lá.
• Thay đổi chế độ ăn : Giảm hoặc không sử dụng các thực phẩm như thịt đỏ, nội tạng, hải sản, một số loại cá... Bổ sung thêm các thực phẩm chứa Vitamin C, sữa tươi...

3.2. Điều trị dùng thuốc

• Điều trị cơn gút cấp : Sử dụng các thuốc như kháng viêm không Steroid, Corticosteroid, Colchicine.
• Điều trị giảm Acid uric máu :
• Thuốc ức chế men Xanthine Oxidase (XOI) như Allopurinol hay Febuxostat.
• Thuốc tăng thải Acid uric như Probenecid.
• Thuốc phân hủy Acid uric như Pegloticase.
• Dự phòng cơn gút cấp: Sử dụng thuốc Colchicine liều thấp trong 3 – 6 tháng kèm với các thuốc giảm Acid uric máu. Bệnh nhân có suy thận có thể phải dùng Corticosteroid kéo dài.

3.3. Điều trị ngoại khoa

Đối với những nốt Tophi nhỏ có thể làm giảm hoặc tiêu bằng thuốc hạ Acid uric máu. Tuy nhiên, với những nốt Tophi lớn, ảnh hưởng đến thẩm mỹ, việc vận động, sinh hoạt hoặc có nguy cơ vỡ có thể được xem xét chỉ định cắt bỏ.

Bệnh gút là một tình trạng viêm ở khớp thường gặp trên lâm sàng, với những biểu hiện và triệu chứng cấp tính, gây khó chịu và ảnh hưởng đến tinh thần và hoạt động sinh hoạt hằng ngày của bệnh nhân. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh gút, đồng thời đưa ra được những chỉ định điều trị kịp thời có thể hạn chế được những biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân.