Các bước thực hiện siêu âm chẩn đoán bệnh lý lách

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thục Vỹ - Bác sĩ Chẩn Đoán Hình Ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Có rất nhiều bệnh lý về lá lách có thể được xác định thông qua quá trình siêu âm. Quá trình siêu âm lá lách diễn ra đơn giản, nhanh chóng và không hề gây đau đớn

Lách là một bộ phận nội tạng thuộc khoang bụng của cơ thể, khi quan sát bộ phận này thông qua các phương tiện chẩn đoán hình ảnh thì vị trí của lá lách sẽ nằm ở góc trái. Kích thước của lá lách chỉ xấp xỉ khoảng 150 - 200g đối với một người trưởng thành bình thường. Cấu tạo của lá lách bao gồm một lớp vỏ và phần nhu mô lách.

Lá lách có chức năng lọc máu cho cơ thể, thông qua quá trình lọc máu để tiến hành loại bỏ tất cả các tế bào hồng cầu bị khiếm khuyết, bị già hoặc đã kém chức năng. Bên cạnh đó, lá lách còn có hệ thống tủy trắng, giúp tạo ra các kháng thể để bảo vệ cơ thể.

Sau đây là một số bệnh lý về lá lách có thể xác định được thông qua siêu âm.

Cường lách là hiện tượng lá lách không tiến hành lọc mà lại phá hủy tất cả hồng cầu đi qua hoặc thường xuyên bất ngờ hủy bỏ số lượng máu lớn của cơ thể.

Cường giáp thường xảy ra trên bệnh nhân bị ung thư máu, mắc bệnh gan hay bị nhiễm trùng cơ thể do một loại vi khuẩn nào đó.

Một số trường hợp dẫn đến cường giáp là do bộ phận này phải làm việc một cách quá tải gây suy giảm chức năng vốn có.

Bệnh lý này có thể dễ dàng phát hiện thông qua siêu âm lá lách. Nguyên nhân của vỡ lá lách là do tai nạn mạnh, do vi khuẩn sốt rét làm sưng lá lách khiến bục lớp vỏ bao lách bảo vệ bên ngoài.

Nhiễm trùng lá lách cũng có thế dễ dàng kiểm tra thông qua siêu âm. Hiện nay nhiễm trùng lá lách được ghi nhận nhiều nhất gồm có hai loại nhiễm trùng là áp xe lách do vi khuẩn và áp xe lách do nấm.

Ung thư lá lách thường gặp sẽ có hai loại là ung thư lá lách sơ cấp và ung thư lá lách thứ phát. Các trường hợp ung thư lá lách khá hiếm gặp và khi tiến hành siêu âm có thể phát hiện ra các u phát triển tại vùng này. Một số trường hợp ung thư lá lách được ghi nhận không xuất hiện khối u mà chỉ thấy lá lách to hơn bình thường khi tiến hành siêu âm.

Lá lách mặc dù là một bộ phận tương đối nhỏ so với kích thước của cơ thể nhưng lại chiếm một vai trò quan trọng và nằm trong hệ miễn dịch của con người. Tuy nhiên, vì có kích thước khá nhỏ và mỏng mạnh nên nó rất dễ bị dập nếu gặp va chạm mạnh với cơ thể hoặc bị vỡ tự nhiên vì sự xuất hiện của các bệnh lý tàn phá cơ thể.

Vì vậy, ngoài những trường hợp có dấu hiệu rõ rệt và được chỉ định thì cũng cần phải tiến hành siêu âm lá lách định kỳ để kiểm tra tình trạng phát được những bất thường của cơ quan này

Để phát hiện được những bệnh lý về lá lách kể trên thì bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm cho các trường hợp sau đây:

• Kiểm chứng lách to và theo dõi diễn biến của lách qua điều trị.
• Phát hiện lách to có hồi âm đồng dạng, lan tỏa hay có thay đổi hồi âm từng vùng, từ đó suy ra bệnh lý của lách.
• Phát hiện máu tụ hay vỡ lách sau chấn thương.

Với hình thức siêu âm lá lách người bệnh sẽ được yêu cầu nhịn đói để các hình ảnh thu được rõ ràng hơn. Đồng thời không được dùng Baryte để chụp ống tiêu hóa và không được nội soi ổ bụng.

Hình thức siêu âm lá lách sẽ sử dụng đầu dò 3,5MHz hay 2,25MHz (ở bệnh nhân mập). Trong quá trình siêu âm bệnh nhân sẽ tiến hành thở ra và nín thở, khi cần thiết có thể cho bệnh nhân uống nước để tách lách với thùy (T) gan.

Quá trình siêu âm lá lách sẽ diễn ra tương đối nhanh gọn và không gây đau đớn. Khi bước vào quá trình siêu âm, bệnh nhân sẽ được bác sĩ yêu cầu nằm ngửa hoặc nghiêng sang phải tùy theo vị trí đau hay tình trạng bệnh. Một số trường hợp đặc biệt có thể sẽ phải chuyển sang tư thế ngồi.

Trong khi siêu âm, bác sỹ có thể sẽ chỉ định bệnh nhân làm một số xét nghiệm kiểm tra khác ở vị trí khoang bụng. Bước thăm khám tổng quát này sẽ giúp bác sĩ đánh giá chính xác hơn sức khỏe cụ thể của mỗi người bệnh và đưa ra được phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả hơn.

Tiến hành siêu âm lá lách có thể xác định được chính xác các bệnh lý về bộ phận này. Mặc dù có kích thước rất nhỏ nhưng lại có vai trò cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe của con người. Vì vậy, siêu âm lá lách định kỳ được các bác sỹ kiến nghị để xác định tình trạng của lá lách và phát hiện sớm được các bệnh lý nếu có.