Chăm sóc người bệnh có dẫn lưu bể thận qua da

Tắc nghẽn đường bài xuất hệ niệu là tình trạng khá thường gặp trong thực tế lâm sàng do các nguyên nhân khác nhau gây ra. Việc tắc nghẽn này sẽ khiến cho nước tiểu ứ đọng lại trong thận, dẫn đến tăng áp lực bể thận và hệ thống ống góp. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ khiến thận bị giãn ra, nhu mô thận mỏng và nước tiểu trào ngược vào hệ tuần hoàn chung, thậm chí gây suy thận cấp tính, viêm thận- bể thận hoặc thận ứ mủ. Dẫn lưu bể thận qua da được coi là biện pháp giải quyết tạm thời nguyên nhân gây tắc nghẽn hiệu quả cho đến khi giải quyết được các nguyên nhân gây tắc nghẽn.

Có thể chỉ định dẫn lưu bể thận qua da trong tắc nghẽn đường bài xuất hệ tiết niệu do các nguyên nhân như:

• Ung thư cổ tử cung, ung thư tiền liệt tuyến, ung thư di căn sau phúc mạc,...
• Sỏi thận, sỏi niệu quản, viêm thận- bể thận có ứ mủ, viêm xơ hóa co thắt niệu quản
• Chít hẹp niệu quản sau phẫu thuật
• Tổn thương bàng quang, niệu quản sau chấn thương, dò bàng quang hoặc viêm bàng quang chảy máu
• Chuẩn bị cho các can thiệp, thăm dò đường bài xuất như đặt stent bể thận- niệu quản xuôi dòng qua da, sinh thiết niệu quản qua da, lấy sỏi thận, niệu quản qua da hoặc lấy dị vật hệ tiết niệu qua da

Bên cạnh đó, dẫn lưu bể thận qua da sẽ chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Rối loạn đông máu nặng
• Bệnh nhân đang được điều trị chống đông với Aspirin, Warfarin, Heparin
• Bệnh nhân tăng huyết áp không kiểm soát được
• Bệnh nhân tăng Kali máu nặng (trên 7 mEq/L)

Người bệnh sau khi được can thiệp dẫn lưu qua da cần được nằm nghỉ tại giường và theo dõi sát trong 4-6 giờ đầu nhằm phát hiện kịp thời các biến chứng có thể xảy ra, các vấn đề cần theo dõi gồm có:

• Tình trạng sinh hiệu: mạch, nhiệt, huyết áp, nhịp thở
• Kiểm soát đau
• Theo dõi lượng dịch, tính chất và màu sắc qua sonde dẫn lưu

Sử dụng kháng sinh dự phòng 3-5 ngày tùy theo tình trạng lâm sàng của bệnh nhân. Ở giai đoạn sau, cần theo dõi và chăm sóc bệnh nhân bị thận có dẫn lưu bể thận qua da như sau:

• Chân dẫn lưu phải được thay bằng, vệ sinh hàng ngày
• Dây dẫn nước tiểu qua ống dẫn lưu được theo dõi hàng ngày về thể tích, màu sắc và tình trạng chảy máu

Thực tế tỷ lệ thành công của kỹ thuật dẫn lưu bể thận qua da thường đạt 95-98% với tỷ lệ biến chứng thấp, biến chứng thường gặp nhất là đau thắt lưng, đái máu vi thể, ngoài ra còn có một số biến chứng hiếm gặp như:

• Tụ máu trong thận và sau phúc mạc
• Chảy máu tiến triển cần truyền máu, hút mạch hoặc phẫu thuật
• Nhiễm trùng tại chỗ hoặc nhiễm khuẩn huyết
• Tràn khí khoang màng phổi
• Tụ nước tiểu quanh thận
• Dính ống thông vào tổ chức xung quanh
• Tụt ống dẫn lưu trong tháng đầu tiên