Hoại tử mỡ mô vú: Một số đặc điểm hình ảnh

Bài viết được viết bởi ThS, BS. Nguyễn Lê Thảo Trâm, Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang

Hoại tử mỡ mô vú là một diễn tiến lành tính, thường gặp ở những bệnh nhân sau sinh thiết vú, sau phẫu thuật tái tạo vú, lấy túi ngực ra. Hiện tượng này không cần phải điều trị can thiệp sâu, trong một số trường hợp hoại tử mỡ tạo thành khối lớn, bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp tùy vào tình trạng bệnh.

Hoại tử mỡ trong nhu mô vú là một diễn tiến bệnh lý trong đó một vùng mỡ khu trú thay đổi trở nên mềm loãng hơn. Đây là một diễn tiến lành tính và thường gặp ở những phụ nữ được can thiệp phẫu thuật bảo tồn vú hoặc có can thiệp các thủ thuật trên mô vú.

Nguy cơ cao nhất thường gặp ở phụ nữ tuổi trung niên mô vú lỏng lẻo. Khởi phát hoại tử mỡ thường khá muộn, trung bình khoảng 10 năm sau phẫu thuật.

Nguyên nhân thường gặp có thể do chấn thương trực tiếp ví dụ như do dây an toàn tác động, sau sinh thiết vú, lấy túi ngực ra, hoặc sau những phẫu thuật tái tạo vú. Thực tế lâm sàng cho thấy chấn thương và phẫu thuật là hai nguyên nhân thường gặp nhất. Ngoài ra hoại tử mỡ mô vú còn có thể gặp trong một số bệnh lý khác. Vị trí thường gặp là bên dưới quầng vú hoặc xung quanh quầng vú.

Hoại tử mỡ đôi khi có thể gây đau. Ngoài ra còn có một số dấu hiệu đỏ da hoặc vùng da chuyển màu như vết bầm tại chỗ, vùng da xung quanh khối có thể dày hơn da vị trí bình thường, có thể có co rút núm vú kèm theo.

2.1. Nhũ ảnh

Hình ảnh hoại tử mỡ khá thay đổi. Ban đầu có thẻ biểu hiện như là một vùng dạng khối, bờ không đều dạng tua gai, giới hạn không rõ và dễ nhầm lẫn với tổn thương ác tính như ung thư ống tuyến tại chỗ. Vôi hóa trong hoại tử mỡ điển hình nằm ở vùng ngoại vi, có thể biểu hiện thành từng đốm tròn như bong bóng "bubble" trong nhu mô vú với vùng thấu quang trung tâm.

Về sau, vùng hoại tử mỡ thay đổi trở thành khối giới hạn rõ, bờ đều hơn gọi là "nang dầu" (oil cyst). “Nang dầu” có thể có viền vôi hóa rất rõ ở ngoại vi và trung tâm trở nên đồng nhất hơn với đậm độ dạng mỡ.

2.2. Siêu âm

Hoại tử mỡ thường biểu hiện trên siêu âm là khối echo kém (giảm hồi âm) với bờ viền rõ, có thể tăng cường âm sau hoặc có bóng lưng sau. Đối với "nang dầu", hồi âm khá thay đổi, trong đó mức mỡ - dịch là một trong những đặc điểm thường gặp, có kèm viền vôi hóa ngoại vi. Dịch chọc hút trong nang dầu điển hình là chất béo nhũ hóa như sữa.

Việc chẩn đoán hoại tử mỡ cần kết hợp với khai thác tiền sử can thiệp hoặc chấn thương nhu mô vú. Điều này giúp cho các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh có cái nhìn khách quan hơn và phân biệt tổn thương hoại tử mỡ với ung thư trong ống tuyến.

Biểu hiện phổ biến nhất của hoại tử mỡ trên hình ảnh cộng hưởng từ là một khối hình tròn hoặc bầu dục, với tín hiệu tương tự mô mỡ và có tín hiệu dạng “lỗ đen” (black hole) trên một số xung bão hòa mỡ. Sau tiêm thuốc, vùng hoại tử mỡ có thể bắt thuốc khu trú hoặc lan tỏa đồng nhất hoặc không đồng nhất. Một dạng bắt thuốc khác là dạng viền, dạng bắt thuốc này có thể khó phân biệt với tổn thương ác tính vì viền bắt thuốc có thể dày, không đều và tua gai, cũng là một trong những đặc điểm của ung thư.

Như đã đề cập ở trên, vùng hoại tử mỡ khu trú có thể trở thành "nang dầu", là một khối mỡ được bao bọc bởi một bao xơ xung quanh, lúc này "nang dầu" sẽ khó phân biệt với nang bọc sữa, u mỡ trong vú, và đặc biệt là nang thanh dịch nếu chỉ dựa vào một mình hình ảnh siêu âm.

Hầu như hoại tử mỡ mô vú ít cần phải điều trị can thiệp sâu, thậm chí chọc hút dịch nang hoặc sinh thiết cũng không phải là khuyến cáo thường được đưa ra do diễn tiến lành tính của hoại tử mỡ. Tuy nhiên nếu trong trường hợp hoại tử mỡ tạo thành khối lớn, có thể các bác sĩ sẽ can thiệp phẫu thuật.

Để bảo vệ sức khỏe, bạn nên đến cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở y tế chất lượng cao tại Việt Nam với đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản, chuyên sâu trong nước và nước ngoài, giàu kinh nghiệm.

Hệ thống thiết bị y tế hiện đại, tối tân, sở hữu nhiều máy móc tốt nhất trên thế giới giúp phát hiện ra nhiều căn bệnh khó, nguy hiểm trong thời gian ngắn, hỗ trợ việc chẩn đoán, điều trị của bác sĩ hiệu quả nhất. Không gian bệnh viện được thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn 5 sao, mang đến cho người bệnh sự thoải mái, thân thiện, yên tâm.

Tài liệu tham khảo: medicalnewstoday.com, radiopaedia.org, hindawi.com