Mắt bị bong dịch kính có nguy hiểm?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ mắt - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Bệnh bong dịch kính (pha lê thể) hay còn gọi là tình trạng thoái hóa của dịch kính có thể gây ra hiện tượng thấy bóng mờ, chớp sáng hoặc các vệt trôi nổi bồng bềnh trong mắt.

Dịch kính nằm bên trong lòng mắt dưới dạng chất gel trong suốt lấp đầy khoảng trống giữa thủy tinh thể và võng mạc mắt, giúp mắt giữ được hình thể giải phẫu.

Dịch kính gồm 2 thành phần là:

• Phần có cấu tạo sợi gồm các phân tử albumin kết dính với nhau, khá nhạy cảm với ánh sáng.
• Phần dịch (98% là nước).

Dịch kính gắn kết chặt với võng mạc tại các vị trí đáy mắt (quanh mạch máu, hoàng điểm, gai thị). Khi phần này bị co kéo và tách khỏi võng mạc gọi là hiện tượng bong dịch kính.

Ở một số người bị bệnh lý về mắt hoặc người cao tuổi thì dịch kính dần thay đổi: hóa lỏng, teo lại hoăc bám quá chắc vào võng mạc gây rách võng mạc, từ đó phần dịch của dịch kính xâm nhập qua chỗ rách khiến võng mạc bị tách khỏi đáy mắt, dẫn đến chứng bong võng mạc. Như vậy, một tỷ lệ nhỏ mắt bị bong dịch kính có thể dẫn tới biến chứng bong võng mạc gây mất thị lực một phần hoặc hoàn toàn (tùy thuộc vào diện tích võng mạc bị bong ), còn lại trong hầu hết các trường hợp, bong dịch kính là diễn tiến tự nhiên khá lành tính, không đe dọa thị lực nghiêm trọng và không cần điều trị.

Nguyên nhân dẫn tới bệnh bong dịch kính thường liên quan nhiều đến tuổi tác. Khi có tuổi, dịch kính theo tự nhiên sẽ trở nên nhiều nước, giảm chất giống gel nên khó giữ được hình dạng thông thường, sau đó sẽ dần chuyển từ khỏi võng mạc (vốn ở phía sau mắt) đi dần về phía trung tâm mắt gây nên hiện tượng bong dịch kính. Ước tính hơn 75% người trên 65 tuổi hình thành bong dịch kính nên đây là tình trạng tự nhiên, không phản ánh vấn đề sức khỏe nào nghiêm trọng.

Những người trên 50 tuổi, đặc biệt những người trên 80 tuổi và người mắc tật khúc xạ thường có nguy cơ cao bị bong dịch kính, người bệnh có thể bị bong dịch kính ở một mắt hoặc cả hai mắt.

Khi bong dịch kính dẫn tới biến chứng rách võng mạc hoặc xuất huyết dịch kính, bệnh nhân sẽ thấy gia tăng ít nhưng đột ngột những tia chớp sáng, ruồi bay, dấu kéo rèm, bóng mờ trôi nổi bồng bềnh trong tầm nhìn. Sự gia tăng này trong một số ít trường hợp có thể dẫn tới các biến chứng phức tạp hơn như: bong võng mạc hoặc màng trước võng mạc, co kéo hoàng điểm, tạo lỗ hoàng điểm... gây đe dọa đến thị giác (thị lực - thị trường) nên cần được chú ý thăm khám và điều trị sớm.

Thường bệnh nhân sẽ không nhận ra mình bị bong dịch kính hoặc chỉ cảm thấy phiền hà nhẹ bởi sự xuất hiện của các bóng mờ gây cản trở khả năng nhìn.

Những người gặp phải sự gia tăng đột ngột bóng mờ nổi bồng bềnh hoặc tia chớp sáng trong tầm nhìn ngoại vi thì nên chủ động đến chuyên khoa mắt để khám, kiểm tra và đánh giá tình trạng mắt càng sớm càng tốt. Do sự hóa lỏng dịch kính là quá trình lão hóa tự nhiên nên hiện chưa có phương pháp phòng tránh triệt để. Vì thế, trong chế độ ăn uống hàng ngày nên tăng cường và bổ sung chất chống oxy hóa, các loại vitamin tốt cho mắt có thể giúp bảo vệ sự toàn vẹn của dịch kính.