Nấm phổi căn bệnh nguy hiểm

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Đặng Huy Toàn - Bác sĩ Nhi - Sơ Sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Theo nghiên cứu thì tỷ lệ mắc nấm phổi rất thấp chỉ khoảng 0,02%. Tuy nhiên, do bệnh có những dấu hiệu không đặc hiệu và thường dễ bị nhầm lẫn với nhiễm vi khuẩn, do đó khó chẩn đoán sớm. Bệnh nấm phổi rất nguy hiểm nếu không phát hiện và điều trị sớm có thể gây ra nhiều biến chứng với tỷ lệ tử vong cao.

Nấm phổi là tình trạng nhiễm khuẩn do nấm gây ra tổn thương tại phổi. Có thể gây hại cho cơ thể và có nguy cơ lan tràn tới các cơ quan khác trong cơ thể.

Bệnh nấm phổi thường gây ra do các vi nấm đây là hậu quả của một tình trạng suy giảm miễn dịch tự nhiên hay mắc phải như nhiễm HIV, sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch như hóa chất điều trị ung thư, sử dụng corticoid kéo dài, thuốc chống thải ghép, sử dụng kháng sinh dài ngày... hoặc có khi nấm phát triển trên nền của một tổn thương phổi có trước như hang lao, giãn phế quản...

Nguyên nhân gây bệnh nấm phổi là do nấm, có 3 loại nấm gây bệnh ở phổi thường gặp nhất gồm:

• Nấm candida: Là loại nấm men gây bệnh cơ hội, có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan khác nhau như đường hô hấp, đường tiêu hoá, sinh dục.
• Nấm Aspergillus: Đây là loại nấm hay gặp gây ra bệnh nhất. Trong đó hay gặp nhất là các loại như A. fumigatus, A. flavus, A. niger...
• Nấm Cryptococcus: Gây bệnh tại phổi do hít phải bào tử nấm, loại nấm Cryptococcus có ái lực với tế bào thần kinh, nên khi gây bệnh không được điều trị sớm gây nguy hiểm cho cơ thể.

Các yếu tố thuận lợi gây bệnh: Ở người khoẻ mạnh nguy cơ nhiễm nấm phổi rất thấp, nấm phổi thường được coi là bệnh cơ hội trên những đối tượng có nguy cơ cao như:

• Người suy giảm miễn dịch hay những người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch trong điều trị bệnh.
• Người cao tuổi.
• Người mắc bệnh mạn tính.

Dấu hiệu nhận biết tình trạng nấm phổi tương đối giống với một số bệnh phổi do các vi sinh vật khác gây ra, nên đôi khi phát hiện bệnh gặp khó khăn. Một số dấu hiệu điển hình bệnh nấm phổi gồm:

• Sốt kéo dài không tìm được nguyên nhân gây bệnh.
• Sụt cân, người mệt mỏi kéo dài.
• Ho khan hoặc ho có đờm, ho ra máu là dấu hiệu thường gặp nhất là căn nguyên do Aspergillus gây ra. Có thể ho ra máu tái phát nhiều lần hay ho ra máu nặng.
• Đau ngực, xuất hiện đau sau xương ức, khó thở và thở rít có thể xuất hiện.
• Có thể xuất hiện khàn tiếng.
• Trường hợp nguyên nhân do nấm candida tại niêm mạc hầu họng có thể thấy một lớp màu trắng phủ lên toàn bộ mặt lưỡi, người bệnh khó nuốt và có thể có các ổ loét kèm theo giả mạc trắng trên niêm mạc miệng.
• Với căn nguyên do nấm Cryptococcus có ái lực cao với tế bào thần kinh, người bệnh có thể xuất hiện các rối loạn ở thần kinh trung ương như kích thích, đau đầu, rối loạn ý thức, co giật, liệt dây thần kinh sọ não, liệt vận động hay thậm chí có thể hôn mê.
• Có các dấu hiệu của viêm phổi nhưng điều trị bằng kháng sinh kéo dài không cải thiện tình trạng bệnh, thậm chí diễn biến nặng thêm.
• Các dấu hiệu khi khám phổi nghe thấy ran phổi, có thể thấy ran rít, ran ngáy. Nhưng các dấu hiệu khám trên lâm sàng thường ít, không rõ chẩn đoán.

Để xác định chẩn đoán bệnh khi có các dấu hiệu nghi ngờ cần tiến hành nhuộm soi để tìm căn nguyên nấm gây bệnh và nuôi cấy mô bệnh phẩm.

Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh rất nhỏ và hiếm gặp ở người khỏe mạnh. Tuy nhiên khi mắc bệnh nấm phổi rất nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn tới nguy cơ tử vong cao. Những lý do khiến cho bệnh nấm phổi trở lên nguy hiểm gồm:

• Trường hợp bệnh nấm phổi nếu kéo dài không được điều trị, nguy cơ các bào t‌ử nấm sẽ lan tràn và gây bệnh cơ quan khác bao gồm nấm não và màng não, tổn thương trên da, viêm cơ, viêm nội nhãn... thậm chí nguy cơ là nhiễm nấm huyết. Bệnh nhân có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm trên các cơ quan, thậm chí tử vong.
• Theo nghiên cứu thì nguy cơ tử vong ở những người mắc bệnh nấm phổi lên đến 50-70%, tỷ lệ rất cao và người bệnh thường chết do suy kiệt cơ thể, ho ra máu ồ ạt kéo dài...

• Các dấu hiệu bệnh nấm phổi không đặc hiệu và thường dễ bị nhầm lẫn với bệnh phổi khác cho nên việc chẩn đoán gặp khó khăn, thường bị chẩn đoán muộn nên nguy cơ biến chứng cao hơn.
• Bệnh nấm phổi thường xảy ra trên những cơ địa có hệ miễn dịch suy kém, khi có sự tấn công của nấm cơ thể không có khả năng tiêu diệt được tác nhân gây bệnh, chính vì vậy khả năng chống lại bệnh tật kém hơn. Ngoài ra, việc điều trị nấm thường dai dẳng, nếu trên cơ thể sức đề kháng kém thường sẽ lâu hơn.

Nấm phổi là bệnh rất nguy hiểm, có thể tử vong nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Khi có các dấu hiệu nghi ngờ cần tới bệnh viện để kiểm tra và có hướng can thiệp kịp thời.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một địa chỉ chăm sóc y tế chất lượng cao với đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, có nhiều năm kinh nghiệm được đào tạo chuyên sâu tại môi trường trong và ngoài nước. Để chẩn đoán nấm phổi bệnh nhân sẽ được thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa kết hợp cả tiền sử, triệu chứng lâm sàng, hình ảnh học và xét nghiệm để đưa ra những đánh giá chính xác, từ đó tư vấn cho bệnh nhân tình trạng sức khỏe hiện tại và hướng điều trị phù hợp. Do đó, khách hàng hoàn toàn có thể tin tưởng về chất lượng y tế tại bệnh viện Vinmec.