Trẻ chậm mọc răng có phải thiếu canxi?

Mọc răng chậm là tình trạng khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng về sức khỏe răng miệng của con mình. Nhiều người thường băn khoăn rằng trẻ chậm mọc răng có phải thiếu canxi và việc thiếu canxi có ảnh hưởng đến răng.

Khi trẻ sơ sinh mới chào đời sẽ không có bất kỳ chiếc răng nào trong miệng cho đến khi được 6 tháng tuổi sẽ mọc lên chiếc răng sữa đầu tiên. Vào tháng 12 sẽ có khoảng 6 răng và khi tròn 24 tháng sẽ có đầy đủ bộ răng sữa gồm có 20 chiếc răng, trong đó có 10 răng ở hàm trên và 10 răng ở hàm dưới.

Thời gian mọc răng có thể khác nhau tùy thuộc vào sự phát triển thể chất của mỗi bé. Có những bé khi được 4 - 5 tháng đã mọc răng, nhưng cũng có một số trường hợp đến khi khoảng 1 tuổi mới bắt đầu xuất hiện chiếc răng đầu tiên trên cung hàm. Tuy nhiên, nếu quá trình mọc răng bắt đầu xảy ra trong vòng 1 năm đầu đời thì vẫn được coi là phát triển bình thường. Cụ thể thời gian mọc răng diễn ra như sau:

• 4 răng cửa giữa của hàm trên và hàm dưới: 5 - 8 tháng.
• 4 răng cửa bên: 7 - 10 tháng.
• 4 răng hàm đầu tiên: 12 - 16 tháng.
• 4 răng nanh: 14 - 20 tháng.
• 4 răng hàm thứ 2: 20 - 32 tháng.

Trẻ sẽ xuất hiện những dấu hiệu sau đây khi mọc răng:

• Chảy nước dãi do quá trình mọc răng kích thích làm cho nước dãi chảy nhiều hơn bình thường.
• Nổi mẩn ở cằm do nước dãi chảy quá nhiều và tiếp xúc với da mặt, miệng và đôi khi là cả cổ gây ra nổi mẩn.
• Có xu hướng thích nhai hoặc cắn đồ vật: Nguyên nhân của hiện tượng này là do áp lực khi mầm răng bắt đầu mọc xuyên qua lợi sẽ khiến trẻ thấy khó chịu nên có xu hướng muốn gặm bất cứ cái gì chúng có trong tay.

Quá trình mọc răng theo thời gian như ở trên chỉ mang tính phổ biến. Thực tế thì thời điểm mọc răng ở mỗi bé là không giống nhau. Có những trẻ mọc chiếc răng đầu tiên rất sớm nhưng cũng có những trẻ mọc răng rất muộn và mọc chậm. Hiện tượng chậm mọc răng là khi đủ 13 tháng tuổi mà trẻ vẫn chưa mọc chiếc răng nào trên cung hàm.

Trong quá trình mọc răng thì canxi là một dưỡng chất đặc biệt quan trọng và có tác động trực tiếp tới việc mọc răng ở trẻ. Nếu thiếu hụt dưỡng chất này thì các mầm răng sẽ trở nên yếu đi, kém phát triển và không phát triển hoàn chỉnh theo cấu trúc giải phẫu được và gây ra tình trạng chậm mọc răng.

Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân làm cho răng không mọc đúng theo thời gian thông thường như:

• Nhóm nguyên nhân chủ quan:
  • Do yếu tố di truyền: Mọc răng chậm cũng là một tình trạng có khả năng di truyền mang tính chất gia đình. Nếu cha mẹ hoặc trong gia đình có người gặp vấn đề về mọc răng chậm thì khả năng rất cao bé cũng sẽ gặp phải tình trạng này.
  • Do phát triển trong quá trình mang thai và sinh nở: Các nghiên cứu đã ghi nhận những trẻ có xuất hiện như bất thường như sinh non, thiếu cân,... sẽ gặp phải tình trạng mọc răng chậm cao hơn ở những trẻ chào đời bình thường. Do đó, nếu trẻ gặp phải một trong những bất thường trên thì phụ huynh cần chú ý bổ sung chất dinh dưỡng cho trẻ ngay từ khi mới sinh để góp phần có quá trình mọc răng bình thường.
  • Do tình trạng nhiễm khuẩn ở khoang miệng: Nguyên nhân của quá trình nhiễm khuẩn này là do các loại vi khuẩn gây hại và nấm tích tụ và tấn công làm cho viêm nướu và tổn thương. Điều này làm cho răng của trẻ sẽ không mọc lên được và trì hoãn quá trình mọc răng. Tình trạng viêm này xảy ra làm cho miệng trẻ sẽ có mùi hôi, hay tỏ ra đau đớn, khó chịu, quấy khóc.
  • Do bẩm sinh: Yếu tố bẩm sinh cũng có thể là nguyên nhân gây ra mọc răng chậm mà không hẳn bắt nguồn từ yếu tố dinh dưỡng.
• Nguyên nhân khách quan:
  • Do trẻ bị suy giáp: Đây là bệnh lý có thể dẫn đến mọc răng chậm. Trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế uy tín để bác sĩ chuyên khoa tư vấn vì có thể dẫn đến nhiều hậu quả khác như chậm nói, chậm đi hoặc thừa cân ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
  • Do thiếu hụt vitamin D: Đây là loại vitamin góp phần quan trọng trong quá trình hình thành phát triển của xương và răng. Thiếu hụt vitamin D sẽ khiến cho canxi không được sử dụng để xây dựng các cấu trúc xương cho răng dẫn đến răng mọc chậm. Đặc biệt đối với trẻ sinh non thường gặp phải tình trạng này, do đó phụ huynh cần tăng cường vitamin D cho trẻ giúp hỗ trợ cho quá trình mọc răng. Một số thực phẩm giàu vitamin D có thể sử dụng trong bữa ăn hàng ngày như cá, nấm, trứng, sữa tươi nguyên kem, phomai, yến mạch, gan bò, tôm, nước cam ép,... Mặc khác, ánh nắng mặt trời là một nguồn cung cấp vitamin D rất hiệu quả.
  • Do thiếu hụt MK7: Đây là một loại vitamin K2 với chức năng chính là đưa canxi trong máu đến xương và răng để góp phần có một hàm răng đều đẹp và khỏe mạnh. Trong một số trường hợp, nếu bé chỉ được cung cấp đủ vitamin D và canxi nhưng thiếu hụt MK7 thì hiệu quả cũng chỉ đạt khoảng 30% và dẫn đến việc mọc răng chậm.
  • Do cơ thể hấp thụ photpho quá mức: Khi cơ thể trẻ hấp thụ quá nhiều photpho sẽ gây cản trở quá trình hấp thụ canxi dẫn đến hậu quả là mầm răng thiếu dưỡng chất và không đủ khỏe mạnh để mọc lên khỏi nướu. Ngoài ra, khi dư thừa photpho còn gây ra những hậu quả khác như suy thận, xơ cứng mạch máu,...
  • Do mắc một số bệnh lý: Ở những trẻ mắc hội chứng Down hoặc có vấn đề bất thường về tuyến yên cũng là nguyên nhân khiến cho răng mọc chậm hơn so với các trẻ phát triển bình thường.

Mọc răng chậm là hiện tượng diễn ra tương đối phổ biến ở nhiều trẻ em hiện nay. Vấn đề này tuy không quá nghiêm trọng, nhưng phụ huynh không nên chủ quan vì nếu hiện tượng này diễn ra quá lâu có thể dẫn đến một số biến chứng không tốt trong tương lai như:

• Răng vĩnh viễn mọc chậm do răng sữa mọc quá chậm.
• Xảy ra tình trạng “hàm răng đôi” do răng sữa mọc đồng thời cùng răng vĩnh viễn, làm cho trên cung hàm có hai loại răng gây ảnh hưởng thẩm mỹ và cản trở vệ sinh răng miệng.
• Viêm quanh thân răng do răng nằm bên dưới nướu hoàn toàn hoặc một phần và không được vệ sinh sạch sẽ.
• Sâu răng ngay cả khi răng vẫn còn đang nằm dưới bên dưới nướu và nghiêm trọng hơn là tình trạng này có khả năng lây lan, khiến trẻ bị sâu nhiều răng cùng lúc.

Khi trẻ bị mọc răng chậm thì cha mẹ cần xem xét tình trạng sức khỏe của con mình và tìm ra nguyên nhân của vấn đề bằng cách chú ý một số tình trạng sau:

4.1. Điều chỉnh thói quen sinh hoạt hằng ngày của trẻ

Phụ huynh cần thay đổi một số thói quen sinh hoạt hằng ngày của trẻ có thể ảnh hưởng đến tình trạng mọc răng như:

• Bổ sung thêm các chất dinh dưỡng như canxi, vitamin D và MK7 cho bé, đặc biệt nên ưu tiên dùng canxi nano hơn do có kích thước siêu nhỏ nên khả năng hấp thụ cao hơn 200 lần so với canxi thường.
• Xây dựng thói quen cho trẻ và cả mẹ tắm nắng nhẹ vào buổi sáng từ lúc 1 tháng tuổi và duy trì thói quen này đều đặn cho đến khi con biết đi. Thời gian tắm nắng kéo dài trong khoảng 15 - 30 phút lúc nắng mới bắt đầu và tránh tình trạng ở dưới nắng quá lâu quá gắt.

4.2. Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ

Dinh dưỡng cũng là yếu tố thiết yếu ảnh hưởng đến quá trình mọc răng của trẻ nên phụ huynh cần:

• Tăng cường khẩu phần dinh dưỡng hàng ngày cho con với các loại sữa và các chế phẩm từ sữa, nhóm thực phẩm giàu vitamin D, canxi, thức ăn động vật, chất béo,...
• Đảm bảo thực đơn hằng ngày có đủ các yếu tố chất đường, tinh bột, đạm, chất béo.
• Bổ sung thêm các loại hoa quả tươi hoặc ép thành nước uống hay xay cả bã cho trẻ ăn.
• Xây dựng thói quen cho trẻ ăn theo thời gian biểu khoa học và tránh ăn vặt.

4.3. Đưa trẻ đến thăm khám nha khoa định kỳ

Khi trẻ có tình trạng mọc răng chậm với thời gian quá 12 tháng mà vẫn chưa mọc thì phụ huynh nên đưa đến bác sĩ nha khoa để được thăm khám và tìm hiểu nguyên nhân. Trẻ sẽ được thăm khám tổng quát và xác định các vấn đề liên quan để tìm ra hướng giải quyết. Thời gian định kỳ đưa trẻ đi thăm khám được các chuyên gia khuyến cáo là 6 tháng/ lần.

4.4. Vệ sinh sạch sẽ khoang miệng cho bé

Mặc dù chưa mọc răng nhưng việc vệ sinh khoang miệng cho trẻ là yếu tố quan trọng mà cha mẹ thường hay bỏ qua vì cho rằng trẻ chưa có răng nên không quá chú ý đến. Sau khi bú hoặc ăn thì sữa và thức ăn vẫn còn đọng lại trong miệng và tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn gây hại phát triển dẫn đến viêm nướu. Do đó, cần vệ sinh sạch sẽ khoang miệng của bé bằng các dụng cụ chuyên dụng, lau nhẹ nhàng bằng khăn thấm nước sạch và trẻ uống qua nước lọc nếu đủ tháng tuổi.

Nguồn tham khảo: medlatec.vn, soyte.namdinh.gov.vn, nhakhoahanoisydney.vn