Triệu chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Suy hô hấp ở trẻ sơ sinh là một tình trạng bệnh tương đối nặng và nguy hiểm, có khả năng dẫn đến tử vong cao. Chính vì vậy việc nhận biết sớm các dấu hiệu suy hô hấp ở trẻ sơ sinh để can thiệp kịp thời là vô cùng cần thiết.

Hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh có thể gặp ở cả trẻ sơ sinh đủ tháng và non tháng, nhưng thường gặp ở trẻ sơ sinh non tháng hơn, và có thể liên quan tới bệnh màng trong ở trẻ sơ sinh non tháng, do phổi của trẻ vẫn chưa phát triển đầy đủ khi chào đời dẫn đến thiếu hoạt chất tạo tính bề mặt (surfactant), làm giảm diện tích bề mặt phế nang dành cho việc trao đổi khí. Phổi khỏe mạnh là điều quan trọng nhất đối với sự sống còn của trẻ sơ sinh. Những trẻ bị suy hô hấp có thể gặp nhiều khó khăn trong việc hít thở bình thường.

Suy hô hấp có thể xuất hiện ngay sau đẻ hoặc sau một thời gian trẻ thở bình thường (vài giờ hoặc vài ngày), do đó cần theo dõi nhịp thở của trẻ ít nhất trong 7 ngày đầu sau đẻ để kịp thời phát hiện dấu hiệu của suy hô hấp.

Hầu hết các triệu chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh có thể xuất hiện ngay sau khi trẻ chào đời, nhưng cũng có thể chỉ xuất hiện sau 24 giờ khi sinh. Các triệu chứng suy hô hấp bao gồm:

• Khó thở: thở nhanh > 60 lần/phút, hoặc khó thở chậm < 30 lần/ phút, có cơn ngừng thở dài do tắc nghẽn đường thở hoặc do suy kiệt, đuối sức sau một thời gian khó thở nhanh;
• Các khoang liên sườn, hõm trên ức co kéo, cánh mũi phập phồng, rút lõm lồng ngực từ nhẹ đến nặng;
• Tím: quanh môi, đầu chi, hoặc tím toàn thân do PaO2 trong máu động mạch giảm xuống dưới 60 mmHg;
• Bú kém

Ngoài những triệu chứng chính trên, suy hô hấp còn ảnh hưởng đến:

• Tim mạch: nhịp tim của trẻ bị rối loạn, có thể là nhanh >160 lần/ phút hoặc chậm <100 lần/ phút, có thể ngừng tim nếu PaO2 giảm <30 mmHg.
• Thần kinh: trẻ có dấu hiệu thiếu oxy não như vật vã, bỏ bú, thở rên, giảm trương lực cơ, mất hết các phản xạ, li bì, co giật, hôn mê...
• Suy thận cấp, thiểu niệu hoặc vô niệu.

Cha mẹ có thể thấy các triệu chứng này giống với triệu chứng của một vài bệnh và nhiễm trùng khác. Nếu thấy trẻ có bất kỳ triệu chứng nào trong số nêu trên, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ ngay lập tức để có thể xác định nguyên nhân và có các biện pháp can thiệp cần thiết.

Kỹ thuật bơm surfactant trong điều trị suy hô hấp ở trẻ sơ sinh non tháng do bệnh màng trong đã được triển khai tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng và Nha Trang từ tháng 4/2019.

Phương pháp Bơm surfactant được chỉ định cho trẻ sinh non tháng có cân nặng từ 1500gr trở lên, trong các trường hợp sau:

• Trẻ bị hội chứng suy hô hấp cấp: bệnh màng trong ở trẻ non tháng
• Điều trị hội chứng suy hô hấp do trẻ hít phân su
• Cân nhắc chữa trị trong một số trường hợp: Xuất huyết phổi, viêm phổi nặng

Phương pháp này mang lại các lợi ích lâm sàng sau cho trẻ:

• Cải thiện thông khí phổi
• Tăng cường oxy hóa máu
• Giảm tần suất dò khí (biến chứng tràn khí màng phổi, ứ khí phế nang...)
• Giảm tỷ lệ tử vong và bệnh tật cho trẻ
• Giảm tỷ lệ tàn tật nghiêm trọng

Kỹ thuật bơm surfactant do đội ngũ bác sĩ có chuyên môn và uy tín cao của Vinmec thực hiện, đó là:

• Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thanh Hưng
• Thạc sĩ, Bác sĩ Huỳnh Bảo Toàn
• Thạc sĩ, Bác sĩ Đặng Huy Toàn
• Thạc sĩ, Bác sĩ Đoàn Ngọc Quỳnh Trâm
• Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hoàng Thế Nhân

Kỹ thuật bơm surfactant muốn thực hiện thành công yêu cầu phải có tiêu chuẩn chăm sóc chung đạt chất lượng cao. Vinmec là bệnh viện đạt được các tiêu chuẩn khắt khe này với trình độ chuyên môn cao của đội ngũ y bác sĩ; thuốc được bảo quản với quy trình nghiêm ngặt, đảm bảo chất lượng cho quá trình sử dụng; quy trình thực hiện bài bản, rõ ràng, đầy đủ; đặc biệt có đầy đủ phương tiện để hỗ trợ thực hiện các kỹ thuật khó như đặt nội khí quản, sử dụng máy thở, xử lý tình huống cấp cứu hô hấp tuần hoàn, xử trí các ca bệnh nhi bị tràn khí màng phổi.