Các triệu chứng u tuyến giáp lành tính

U tuyến giáp lành tính là tình trạng tăng sinh bất thường của tế bào tuyến giáp sinh ra các khối u có lớp bao bọc bên ngoài rắn và chứa đầy dịch. Hầu hết các trường hợp u tuyến giáp đều lành tính, không ảnh hưởng đến sức khoẻ và đôi khi không gây ra triệu chứng cho tới khi khối u quá lớn và bắt đầu chèn ép lên các tổ chức xung quanh. U tuyến giáp lành tính có thể ở dạng u tuyến, u nang, viêm tuyến giáp hoặc các nốt tăng sản. Tình trạng u tuyến giáp thường gặp ở nữ giới hơn nam giới.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới hình thành u tuyến giáp lành tính như sau:

• Thừa hoặc thiếu iod: mỗi người trưởng thành nên tiêu thụ khoảng 150mg iod/ngày vì nếu dùng quá nhiều hoặc quá ít đều có thể ảnh hưởng đến tuyến giáp. Nếu tiêu thụ quá ít iod có thể gây ra suy giáp còn quá nhiều sẽ dẫn tới cường giáp mà biến chứng có thể dẫn tới bao gồm cả hình thành khối u
• Tăng sinh quá mức mô tuyến giáp: việc tăng sinh quá mức tế bào tuyến giáp có thể dẫn tới tình trạng tích tụ tạo thành khối u, tuy nhiên trường hợp này chỉ tạo ra khối u tuyến giáp lành tính chứ không hình thành lên ung thư
• Viêm tuyến giáp mạn tính: việc bệnh nhân viêm tuyến giáp không được điều trị trong thời gian dài có thể dẫn tới tình trạng viêm mạn tính. Từ đó cũng làm tăng nguy cơ xuất hiện bướu giáp nhân, các hoạt động của tuyến giáp hầu hết sẽ bị suy giảm (nhược giáp)
• Nang giáp: các nang giáp chứa dịch hình thành thường do sự thoái hoá các u tuyến, đa phần các u này đều là lành tính nhưng một số trường hợp cũng có thể hình thành u ác tính
• Bướu giáp đa nhân: có thể phát triển do rối loạn tuyến giáp hoặc thiếu iod. Bướu giáp với nhiều khối u phát triển cùng lúc được gọi là bướu giáp đa nhân.

U tuyến giáp lành tính có thể gây ra các triệu chứng khác nhau tuỳ thuộc vào đối tượng người bệnh. Một số bệnh nhân có thể không biểu hiện ra bất kỳ triệu chứng nào hoặc chỉ biểu hiện ở mức độ nhẹ khó phát hiện. Trường hợp nặng hơn người bệnh có thể có các triệu chứng u tuyến giáp lành tính như sau:

• Cảm nhận có khối u ở vùng cổ hoặc lớn bất thường vùng cổ
• Cảm giác co thắt trong cổ họng, khó nuốt thức ăn
• Đau họng không rõ nguyên nhân
• Ho khan hoặc ho có đờm thường xuyên
• Thay đổi giọng nói bất thường do thanh quản bị ảnh hưởng gây khàn tiếng
• Rối loạn tiêu hoá, rối loạn giấc ngủ, rối loạn kinh nguyệt,...
• Đổ mồ hôi nhiều, chuột rút
• Sụt cân
• Đau đầu, chóng mặt, nhịp tim nhanh,...

Bệnh nhân khi có các triệu chứng nghi ngờ có khối u ở vùng cổ có thể đến khám ở các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và kiểm tra đầy đủ. Một số xét nghiệm được thực hiện để chẩn đoán u tuyến giáp lành tính gồm:

• Các xét nghiệm chức năng tuyến giáp: định lượng thyroxin (hormon tuyến giáp) và các hormon kích thích tuyến giáp khác để kiểm tra chất lượng hoạt động của tuyến giáp và các bệnh lý liên quan
• Siêu âm: là phương pháp đơn giản và chính xác để chẩn đoán được kích thước, hình dạng và tính chất khối u. Ngoài ra có thể sinh thiết dựa trên siêu âm để kiểm tra tính chất của tế bào khối u là lành tính hay ác tính, lựa chọn phương thức điều trị phù hợp

U tuyến giáp lành tính nếu chưa biểu hiện thành triệu chứng có thể theo dõi tại nhà mà không cần điều trị. Tuy nhiên người bệnh cũng nên đi khám định kỳ để theo dõi sự phát triển của khối u. Trường hợp u tuyến giáp lành tính đã biểu hiện thành triệu chứng thì có một số phương pháp điều trị sau:

• Nếu kích thước khối u nhỏ từ 1-2 cm: Về cơ bản chỉ cần khám và theo dõi định kỳ kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp để kiểm soát sự tăng trưởng của khối u
• Nếu kích thước khối u khoảng 2-3 cm: có thể sử dụng liệu pháp hormone để điều trị. Người bệnh thường được chỉ định dùng levothyroxine là thuốc bổ trở khả năng sản sinh hormon tuyến giáp nhằm giảm lượng hormone kích thích phát triển mô tuyến giáp, cải thiện tình trạng tăng sinh tuyến giáp
• Nếu kích thước khối u lớn >4 cm: có thể cân nhắc đến chỉ định phẫu thuật nhằm loại bỏ khối u. Ngoài ra, các khối u chưa đạt đến kích cỡ này nhưng vẫn gây ra triệu chứng thực thể trên người bệnh như khó nuốt, khó thở hoặc bướu giáp đa nhân vẫn có thể cân nhắc phẫu thuật
• Kỹ thuật đốt sóng cao tần: là phương pháp kỹ thuật cao nhằm xử lý khối u tuyến giáp lành tính hiệu quả. Phương pháp này sẽ loại bỏ khối u bằng nhiệt mà không cần phẫu thuật, tác dụng của nhiệt độ sẽ làm kích thước khối u nhỏ dần và tiêu biến. Phương pháp này có thời gian thực hiện tương đối dài (khoảng 1 năm để loại bỏ 90% khối u) nhưng hiệu quả mang lại tương đối cao và đảm bảo an toàn, thẩm mỹ.

Nhận biết sớm các triệu chứng u tuyến giáp lành tính sẽ giúp người bệnh có hướng thăm khám và điều trị kịp thời. Vì vậy, khi có các triệu chứng của bệnh, bạn nên đến trung tâm y tế để thăm khám và điều trị.

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán u tuyến giáp