Hình ảnh cơ thể và cách đối phó với ung thư đầu và cổ

Ung thư đầu và cổ ảnh hưởng đến một khu vực có thể nhìn thấy và dễ nhận thấy trên cơ thể. Những người sống sót thường trải qua những thay đổi về hình ảnh cơ thể hoặc cách họ nhìn nhận về bản thân. Những thay đổi về thể chất sau khi điều trị có thể dẫn đến giảm khả năng cười, khó nuốt và nói, điều này có thể góp phần gây ra những lo ngại về hình ảnh cơ thể. Những lo lắng này có thể nhẹ hoặc nghiêm trọng; tuy nhiên, những nhận thức tiêu cực này về ngoại hình hoặc chức năng liên quan đến đầu và cổ và có thể liên quan đến trầm cảm, cô lập và giảm chất lượng cuộc sống.

Mức độ phổ biến của những thay đổi về hình ảnh cơ thể ở những bệnh nhân ung thư đầu và cổ?

Các ước tính chính xác những lo ngại về hình ảnh cơ thể ở những người sống sót sau ung thư đầu và cổ không được biết đến, tuy nhiên có tới 75% bệnh nhân ung thư đầu và cổ báo cáo về những lo ngại về hình ảnh cơ thể trước hoặc sau khi điều trị.

Tầm quan trọng của hình ảnh cơ thể và nhận thức về nó khác nhau ở mỗi bệnh nhân. Nguy cơ lo lắng về hình ảnh cơ thể cao nhất ở những người vừa mới điều trị xong, mặc dù một số người sống sót sau ung thư đầu và cổ có thể gặp phải những lo lắng về hình ảnh cơ thể kéo dài hơn nữa.

Hiện vẫn chưa biết mối quan tâm về hình ảnh cơ thể thay đổi như thế nào theo thời gian ở những người sống sót sau ung thư đầu và cổ lâu dài. Trong khi hầu hết các mối quan tâm trong và ngay sau khi điều trị thường liên quan đến sự sống còn và chức năng, rối loạn hình ảnh cơ thể có thể đóng một vai trò quan trọng hơn đối với những người sống sót lâu dài và có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của họ.

Các biểu hiện những thay đổi về hình ảnh cơ thể.

Các dấu hiệu và triệu chứng có thể khác nhau giữa các bệnh nhân, nhưng nhìn chung bao gồm lo lắng về ngoại hình và cảm giác lo lắng về chức năng liên quan đến đầu và cổ.

Những lo lắng về ngoại hình có thể dẫn đến việc cá nhân không hài lòng về ngoại hình (tự ý thức hoặc xấu hổ về vẻ ngoài của người bệnh), lo lắng về cách người khác nhìn nhận về ngoại hình (khó chịu khi người khác nhận xét về vẻ ngoài của bản thân) hoặc cố gắng che giấu các dấu hiệu của ung thư đầu và cổ (trùm khăn kín cổ).

Suy giảm chức năng có thể bao gồm ngại ngùng khi ăn trước mặt người khác, lo lắng về việc chảy nước dãi hoặc thất vọng khi người khác không thể hiểu bạn đang nói gì. Những lo lắng về hình ảnh cơ thể có thể khiến bệnh nhân trở nên cô lập và tránh các tình huống xã hội như đi nhà thờ, cửa hàng tạp hóa hoặc gặp bạn bè và gia đình.

2.1. Mối quan tâm về hình ảnh cơ thể

Các bác sĩ chuyên khoa u bướu có thể đặt câu hỏi để giúp bạn xác định được các mối quan tâm về hình ảnh cơ thể cụ thể của bạn. Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe cũng có thể sử dụng bảng câu hỏi để hỏi về những lo ngại về hình ảnh cơ thể phổ biến của bệnh nhân ung thư đầu và cổ.

Vì mối quan tâm về hình ảnh cơ thể mang tính cá nhân cao, điều quan trọng là bạn phải chia sẻ kinh nghiệm của mình với các bác sĩ chuyên khoa u bướu.

Các biện pháp can thiệp khách quan về sự thay đổi hình ảnh cơ thể có thể không hiệu quả bằng việc hiểu trải nghiệm của bạn. Thông qua những đánh giá chính thức bởi một nhà tâm lý học hoặc bác sĩ tâm thần có thể rất hữu ích để đưa ra chẩn đoán chính xác liên quan đến mối quan tâm của bạn về hình ảnh cơ thể.

2.2. Cách đối phó thay đổi hình ảnh cơ thể trong ung thư đầu và cổ

Việc chẩn đoán và điều trị ung thư, trong đó có ung thư đầu và cổ luôn gây ra những thay đổi về thể chất, tâm lý, tình cảm và ý thức thiêng liêng của người bệnh. Từ rụng tóc do hóa trị và xạ trị, thay đổi chức năng tình dục, sẹo sau phẫu thuật, hình ảnh cơ thể bị biến đổi, đôi khi là vĩnh viễn. Phẫu thuật ung thư đầu và cổ có thể gây ra những thay đổi lớn về ngoại hình trên khuôn mặt tùy thuộc vào mức độ phẫu thuật cần thiết để loại bỏ ung thư. Điều trị ung thư đầu và cổ là một thách thức đối với mỗi người bệnh ung thư vì phương pháp điều trị có thể thay đổi hình ảnh cơ thể. Vậy cần phải đối phó những thay đổi hình ảnh cơ thể trong ung thư đầu và cổ như thế nào ?

Điều này có thể rất khó. Khi diện mạo khuôn mặt, giọng nói và khả năng ăn uống thay đổi do điều trị ung thư đầu và cổ, người bệnh phải học cách thích nghi với ngoại hình mới của mình, cũng như phản ứng của những người khác đối với sự thay đổi về hình ảnh cơ thể. Dưới đây là một số bước giúp người bệnh đối phó thay đổi hình ảnh cơ thể trong ung thư đầu và cổ:

• Đầu tiên, điều quan trọng là người bệnh không được cho phép bản thân đau buồn, mà phải luôn có suy nghĩ tích cực về những thay đổi hình ảnh cơ thể.
• Thứ hai, người bệnh nên thoải mái với hình ảnh cơ thể mới.

Tìm hiểu cách chăm sóc vết sẹo sau phẫu thuật, sử dụng thiết bị hỗ trợ cho sinh hoạt vùng đầu cổ của người bệnh. Chăm sóc răng miệng định kỳ hoặc trang điểm, chia sẻ cảm xúc của bạn với người chăm sóc và người hỗ trợ.

• Thứ ba, tham gia hoặc tạo một nhóm với những bệnh nhân ung thư đầu và cổ khác đang trải qua những thử thách về thay đổi hình ảnh cơ thể.
• Cuối cùng, người bệnh luôn chuẩn bị “những lời nói ngắn gọn”.

Đây là những lời nói mà bạn đưa ra khi ai đó hỏi bạn về những thay đổi về ngoại hình, cách nói hoặc thói quen ăn uống của bạn sau khi điều trị ung thư đầu và cổ. Nếu bạn không thể nói hoặc lo lắng về việc mọi người không hiểu bạn, hãy viết những lời bạn muốn nói lên trên một tờ giấy hoặc sử dụng các thiết bị và công cụ giao tiếp phù hợp khác.

Một khi người bệnh đã quen hơn với “trạng thái bình thường mới” của hình ảnh cơ thể, hãy chia sẻ kinh nghiệm bản thân với những người bệnh khác đang đối phó với ung thư đầu và cổ, để họ có thể có được kinh nghiệm và kiến ​​thức về việc đối phó với những thay đổi về hình ảnh cơ thể. Không có một tiêu chuẩn phù hợp với tất cả các biện pháp can thiệp để đối phó với những thay đổi hình ảnh cơ thể này. Điều quan trọng là không nên tự cô lập bản thân.

3.1. Điều trị bệnh ung thư đầu cổ

Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị ung thư đầu và cổ để giải quyết những lo ngại về hình ảnh cơ thể ở những người bệnh sống sót sau điều trị ung thư đầu và cổ.

Có một số bằng chứng cho thấy rằng liệu pháp thay đổi hành vi nhận thức, do các nhà tâm lý học cung cấp, có thể mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, một số nghiên cứu khác sử dụng biện pháp che hoặc giấu các khu vực cơ thể bị ảnh hưởng bởi điều trị ung thư đầu và cổ đã không được chứng minh là có hiệu quả.

Việc tối ưu hóa chức năng bằng liệu pháp ngôn ngữ và vật lý trị liệu cũng có thể tác động đến nhận thức tích cực về những thay đổi hình ảnh cơ thể của người bệnh ung thư đầu và cổ.

Bên cạnh đó, có thể có phẫu thuật tái tạo bổ sung phần cơ thể bị thay đổi chẳng hạn như phẫu thuật thẩm mỹ có thể có tác động tích cực đến sự thay đổi hình ảnh cơ thể. Điều rất quan trọng là người bệnh phải thảo luận vấn đề này với các bác sĩ chuyên khoa điều trị ung thư đầu và cổ.

3.2. Khi nào nên gọi cho bác sĩ

Nếu bạn đang gặp phải một số triệu chứng được liệt kê (hoặc gặp phải các loại lo lắng tương tự), bạn nên nói chuyện với các bác sĩ đang chăm sóc sức khỏe của mình và yêu cầu giúp đỡ.

Nếu bạn không chắc chắn, hãy nói chuyện với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn vì họ có thể cung cấp cho bạn thông tin bổ sung về những lo lắng này. Họ có thể xác định xem liệu những lo lắng về hình ảnh cơ thể do ung thư đầu và cổ có ảnh hưởng đến bạn hay không, đưa ra các giới thiệu thích hợp và đưa ra phương pháp điều trị nếu cần thiết.