3 giai đoạn phát triển của rubella

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Quách Nguyễn Thu Thủy - Phòng khám Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Rubella hay còn gọi là bệnh sởi Đức, Bệnh do virus Rubella gây ra, đây là virus chứa ARN, thuộc họ Togaviridae là một bệnh sốt phát ban lành tính có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, thậm chí ở cả trẻ sơ sinh, dẫn đến tình trạng sốt phát ban toàn thân trên cơ thể người bệnh, mỗi giai đoạn phát triển thì sẽ có những biểu hiện cụ thể khác nhau. Bệnh Rubella thường phát triển mạnh vào mùa xuân. Con đường lây truyền qua đường hô hấp, virus Rubella cư trú tại vòm họng và các hạch bạch huyết. Khi người lành tiếp xúc trực tiếp với chất nhầy của mũi/họng hay các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt xì hơi thì có thể bị bệnh. Giai đoạn dễ lây nhiễm bệnh Rubella là từ 7 ngày trước đến 7 ngày sau khi phát ban đỏ. Mọi người đều có thể là đối tượng cảm nhiễm Rubella. Người phơi nhiễm với virus Rubella sẽ mắc bệnh nếu như chưa có miễn dịch với virus Rubella, không có trường hợp người lành mang virus.

Bệnh Rubella có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác, bị gây ra bởi virus RNA và không gây nguy cấp đến sức khỏe nhưng có thể gây nên các trường hợp dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Rubella phát triển qua 3 giai đoạn:

1.1.Thời kỳ ủ bệnh Rubella

• Thời kỳ ủ bệnh rubella thường kéo dài trong khoảng 12 - 23 ngày (trung bình từ 16 – 18 ngày) sau khi cơ thể bắt đầu tiếp xúc với nguồn lây
• Trong thời kỳ ủ bệnh rubella này, người bệnh chỉ bị nhiễm virus Rubella mà không hề gây nên các triệu chứng lâm sàng.

1.2. Thời kỳ phát bệnh của Rubella

Trong giai đoạn này, virus rubella bắt đầu xâm nhập sâu và gây bệnh. Biểu hiện lâm sàng chủ yếu của bệnh giai đoạn này gồm 3 triệu chứng chính: sốt, phát ban và nổi hạch.

• Sốt: thường sốt nhẹ khoảng 38 độ C kèm theo mệt mỏi, đau họng, chảy nước mũi trong, một số trường hợp bị đỏ mắt. Triệu chứng rubella sốt phát ban xuất hiện trong khoảng 1 - 4 ngày và sẽ bị giảm đi khi bắt đầu có dấu hiệu phát ban.
• Phát ban: Đây là dấu hiệu quan trọng, xuất hiện sau hiện tượng sốt. Các nốt ban mọc ở đầu, mặt rồi mọc đến toàn thân không theo quy luật trong vòng 24 giờ chứ không mọc tuân theo thứ tự nhất định như trong bệnh sởi. Các nốt ban có hình tròn hay hình bầu dục, đường kính khoảng 1 - 2mm, các nốt có thể mọc riêng rẽ hoặc mặc tập trung thành từng mảng. Kể từ thời điểm mọc ban, sau 24 giờ, nốt ban có thể xuất hiện khắp người.
• Nổi hạch: Hạch thường nổi trước khi có hiện tượng phát ban, hay gặp ở các vị trí như bẹn, cổ, vùng xương chẩm. Hạch có đặc điểm sờ đau và có thể tự hết sau khi các nốt ban trên cơ thể bay đi hết.

Ngoài ra có thể kèm thêm các triệu chứng khác như đau nhức khớp, người mệt mỏi, chán ăn...

1.3 .Thời kỳ lui bệnh

• Bệnh rubella nếu được điều trị kịp thời, điều trị đúng phương pháp thì tiến triển có thể lui bệnh mà không gây biến chứng hay các vấn đề khác ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Biểu hiện: các triệu chứng rubella sốt phát ban thuyên giảm, bệnh nhân hết sốt, các nốt ban bay nhanh không theo quy luật hay thứ tự nào, bay không để lại các dấu vết nào trên da như sẹo, thâm... sau khoảng 1 tuần, hạch trở về bình thường.
• Triệu chứng đau khớp ở giai đoạn lui bệnh có thể bị kéo dài hơn so với các triệu chứng khác.

Rubella là bệnh truyền nhiễm lành tính, có thể điều trị dứt điểm, tuy nhiên nếu không có phác đồ điều trị và chăm sóc đúng phương pháp thì người bệnh có nguy cơ đối mặt với những biến chứng nguy hiểm:

Một số biến chứng thường gặp khi bị rubella sốt phát ban:

• Người bệnh bị đau và sưng ở các khớp như ngón tay, đầu gối, cổ tay
• Biến chứng xuất huyết giảm tiểu cầu, viêm não, viêm thần kinh, dị dạng thai nhi ở phụ nữ có thai.
• Trẻ em mắc bệnh hội chứng rubella bẩm sinh sẽ dễ gặp các biến chứng nặng nề như tổn thương phổi, bại não, mù mắt...

Trước sự bùng phát nhanh chóng của dịch bệnh rubella thì việc phòng bệnh là điều rất quan trọng và cần thiết, trong tất cả các phương pháp phòng bệnh Rubella thì tiêm vắc-xin phòng rubella vẫn là phương pháp an toàn, tối ưu và được nhiều người lựa chọn nhất. Việc tiêm chủng vắc-xin phòng rubella sẽ giúp cơ thể kích thích hoạt động của hệ miễn dịch để tạo ra một kháng thể miễn dịch chủ động để chống lại virus gây nên bệnh Rubella.

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có cung cấp dịch vụ tiêm phòng vắc-xin MMR II & Diluent Inj 0.5ml của MSD (Mỹ) có tác dụng phòng ngừa bệnh rubella hiệu quả dành cho trẻ từ từ 12 tháng tuổi và người lớn.

Những ưu điểm khi tiêm vắc-xin Sởi - quai bị - rubella tại Vinmec bao gồm:

• Khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt và an toàn nhất.
• Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý và áp dụng cách giảm đau hiệu quả trong quá trình tiêm chủng.
• 100% khách hàng tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
• Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
• Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
• Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt để đảm bảo chất lượng.
• Khách hàng sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia.