Xơ hóa và u nang đơn giản trong vú

Xơ hóa và u nang tuyến vú đơn giản là tình trạng thường gặp ở phụ nữ. Nhiều khối u vú là do xơ hóa hoặc u nang nhưng hầu hết chúng đều lành tính và không gây ung thư. Tuy nhiên để đảm bảo sức khỏe việc thăm khám và tầm soát các bệnh lý về vú vẫn là việc làm cần thiết.

Xơ hóa và u nang vú phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, nhưng cũng có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Chúng có thể xuất hiện ở một bên vú hoặc cả hai vú cùng lúc. Mặt khác. Xơ hóa và u nang có thể được tìm thấy ở các vị trí khác nhau của vú và ở cả hai vú cùng một lúc.

1.1. Xơ hóa

Xơ hóa là tình trạng một lượng lớn các mô sợi tạo ra cả dây chằng và mô sẹo đồng thời. Các khu vực của xơ hóa có thể cảm giác rắn, đàn hồi như cao su hoặc chắc chắn, khó chạm vào.

1.2. U nang

U nang là túi chứa đầy chất lỏng, có hình tròn hoặc hình bầu dục trong vú. Bạn có thể cảm nhận chúng như một khối tròn, di động, cũng có thể mềm khi chạm vào. U nang thường được phát hiện ở phụ nữ ở độ tuổi 40, nhưng chúng có thể xảy ra ở phụ nữ ở mọi lứa tuổi.

Sự thay đổi hormone hàng tháng thường khiến u nang trở nên to hơn và đau đớn và đôi khi cảm thấy rõ rệt ngay trước kỳ kinh nguyệt.

U nang được hình thành khi chất lỏng bắt đầu tích tụ bên trong tuyến vú. Các vi nang (u nang nhỏ, siêu nhỏ) quá nhỏ để cảm nhận được bằng tay và chỉ được tìm thấy khi soi dưới kính hiển vi. Nếu chất lỏng tiếp tục tích tụ, các u nang lớn có thể hình thành. Chúng có thể được cảm nhận hoặc thăm khám dễ dàng và có thể có kích thước từ 1 hoặc 2 inch (2.54 cm – 5.08 cm).

Thông thường, u xơ được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng, chẳng hạn như xuất hiện các cục u vú, sưng và/hoặc đau. Những triệu chứng này có xu hướng tồi tệ hơn ngay trước kỳ kinh nguyệt và có thể thay đổi theo các giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt. Ngực của bạn có thể cảm thấy vón cục và đôi khi bạn có thể thấy có dịch tiết núm vú (có thể có màu hơi đục).

Một trong những khối u có thể có cảm giác cứng hơn các khối còn lại hoặc có các biểu hiện khác dẫn đến sự nghi ngờ về ung thư. Khi điều này xảy ra, bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm để xem khối u là khối u rắn hay chỉ chứa đầy chất lỏng (gọi là u nang đơn giản).

U nang đơn giản thường không phải là một vấn đề bệnh lý hay đáng lo ngại. Nhưng nếu siêu âm cho thấy khối u là rắn hoặc nếu u nang có cả thành phần chất lỏng và chất rắn (u nang phức tạp) thì bác sĩ sẽ cho chỉ định sinh thiết vú để chắc chắn rằng đó không phải là ung thư.

Xơ hoá hay u nang đơn giản không làm tăng nguy cơ ung thư vú. Nhưng các u nang phức tạp có thể là một yếu tố nguy cơ, vì chúng có khả năng tiến triển thành ung thư sau này. Các kết quả sinh thiết sẽ giúp bác sĩ nhận định được và đưa ra tiên lượng trong trường hợp này.

U nang không cần phải hút ra hay điều trị trừ khi chúng gây khó chịu. Tuy nhiên thủ thuật chọc hút tế bào bằng kim nhỏ bằng cách đưa một cây kim mỏng, rỗng vào u nang có thể được thực hiện để phân loại và chẩn đoán u vú. Thông qua thủ thuật đó chất lỏng trong u nang cũng có thể được dẫn lưu ra. Khi chất lỏng thoát ra thì bạn có thể cảm thấy giảm áp lực và giảm đau trong 1 thời gian. Chất lỏng cũng có thể quay trở lại sau một thời gian. Đối với các u nang tiếp tục quay lại và gây ra triệu chứng đau và khó chịu thì cần phẫu thuật để loại bỏ chúng.

Hầu hết phụ nữ có u xơ vú và không có triệu chứng khó chịu thì không cần điều trị, nhưng họ cần tự theo dõi chặt chẽ các biểu hiện tiếp theo của cơ thể. Nếu u xơ vú gây khó chịu nhẹ do xơ hóa, bạn nên mặc những chiếc áo ngực vừa vặn, dùng nhiệt hoặc sử dụng thuốc giảm đau mà không cần kê đơn.

Một số phụ nữ đã nói rằng các triệu chứng vú của họ cải thiện nếu họ tránh caffeine và các chất kích thích khác có trong cà phê, trà, sôcôla và nhiều loại nước ngọt. Các nghiên cứu chưa tìm thấy mối liên hệ rõ ràng giữa các chất kích thích này và các triệu chứng vú, nhưng nhiều phụ nữ cảm thấy rằng tránh những thực phẩm và đồ uống này trong một vài tháng là biện pháp nên thử.

Vú sưng và đau vào cuối chu kỳ kinh nguyệt gây khó chịu cho một số phụ nữ. Vì thế, một số bác sĩ khuyên dùng thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen hoặc ibuprofen hoặc một số loại thuốc khác. Bổ sung một số loại vitamin và thảo dược bổ sung có thể làm giảm các triệu chứng. Tuy nhiên chưa có nghiên cứu cụ thể nào chứng minh tác dụng của việc bổ sung các vitamin và thảo dược này và nó cũng có thể gây ra tác dụng phụ nếu dùng với một số lượng lớn.

Một số bác sĩ có thể kê thuốc hormone để điều trị trong trường hợp này, ví dụ như thuốc tránh thai, tamoxifen hoặc androgen. Nhưng cũng thường được chỉ định cho các trường hợp nặng vì nó cũng có thể gây ra khá nhiều tác dụng phụ.

Ngoài ra, các bác sĩ cũng có thể đề nghị một số thay đổi nhỏ trong lối sống để cải thiện các triệu chứng của bạn, chẳng hạn như:

• Cắt muối từ chế độ ăn để giúp giảm sưng vú vào cuối chu kỳ kinh nguyệt.
• Uống thuốc lợi tiểu, một loại thuốc giúp thoát chất lỏng ra khỏi cơ thể bạn.
• Tránh tiếp xúc với các hoạt động thể thao và hoạt động có thể ảnh hưởng đến ngực của bạn
• Chườm nóng hoặc băng cố định vùng bị đau
• Mặc áo ngực tốt và vừa vặn, mặc cả ban đêm khi cần thiết.

Yếu tố quan trọng nhất đối với các bệnh về tuyến vú là phát hiện sớm và điều trị sớm. Vì vậy phụ nữ nên có thói quen tự kiểm tra vú hoặc đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm những thay đổi bất thường ở bầu vú, đặc biệt đối với những người có tiền sử có thành viên trong gia đình mắc ung thư vú trước đó.

Trong trường hợp khối u lớn, gây đau, khó chịu và ảnh hưởng thẩm mỹ người bệnh có thể đến Bệnh viên Đa khoa Quốc tế Vinmec để điều trị hút bỏ u vú lành tính bằng kỹ thuật sinh thiết có hỗ trợ của thiết bị hút chân không dưới hướng dẫn của siêu âm (VABB). Với phương pháp này, thay vì phải mổ hở để lấy khối u như trước, bác sĩ chỉ cần đưa kim của máy VABB vào cắt khối u và hút khối u ra. Bệnh nhân sẽ ít đau đớn và không để lại sẹo. Đặc biệt là không gây biến dạng vú, không cần nằm viện. Bệnh nhân không cần phải chịu nhiều vết rạch để lấy u mà chỉ cần 1 lần đâm kim duy nhất là đã có thể xử lý các khối u, thậm chí là điều trị nhiều khối u cùng một lúc.

Nguồn tham khảo: webmd.com, cancer.org, mayoclinic.org