Bệnh sởi có thể tự khỏi không?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Bùi Thị Hà - Bác sĩ Nhi - Sơ Sinh, Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long

Bệnh sởi là một bệnh lành tính chỉ gây ra những biến chứng trên những cơ địa đặc biệt. Bệnh nhân sẽ dần dần hồi phục sau 3-4 ngày phát ban xong. Bệnh hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, có tới 90% các bệnh nhân sởi là tự khỏi và chỉ có 10 % là có biến chứng nặng.

Bệnh sởi là bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Có tới 90% các bệnh nhân sởi có thể tự khỏi, chỉ có 10 % ca bệnh có biến chứng nặng.

Bản chất của bệnh sởi là một bệnh lành tính, bệnh có thể tự khỏi sau 7 - 10 ngày mà không để lại biến chứng nguy hiểm. Chỉ trên những cơ địa đặc biệt mới có nguy cơ cao xảy ra các biến chứng. Nếu trường hợp bệnh nhẹ, trẻ em bị sởi nên nằm cách ly tại nhà. Sau 3-4 ngày phát ban xong thì sẽ dần dần hồi phục. Trường hợp xảy ra biến chứng như viêm phổi, viêm cơ tim hay viêm não do phản ứng kháng nguyên, bội nhiễm vi khuẩn... cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ vào viện để được điều trị kịp thời.

Tiêm vắc xin sởi là biện pháp phòng bệnh chủ động giúp cơ thể sinh ra kháng thể chống lại virus sởi. Cơ thể đã bắt đầu hình thành miễn dịch sau khi tiêm vắc xin từ 7-10 ngày và đạt được miễn dịch có thể bảo vệ được là sau 3-4 tuần. Vì vậy, người dân, đặc biệt là trẻ nhỏ từ 9 tháng tuổi nên tiêm phòng để phòng bệnh hiệu quả.

Nguyên nhân thứ nhất là do bệnh viện tuyến cao quá tải, khó kiểm soát dịch. Bệnh nhi bị bệnh sởi sẽ lây chéo cho các bệnh nhi khác, vì thế dịch bệnh bùng phát rất nhanh.

Chương trình tiêm chủng mở rộng chỉ bao phủ mới khoảng 90-95 %, mỗi một năm vẫn còn khoảng 5-10% không được được tiêm. Hơn nữa, mặc dù vắc xin sởi rất có hiệu lực nhưng chỉ đáp ứng miễn dịch trong khoảng 85-90%. Tích lũy lại trong 3 - 4 năm thì có những người chưa được tiêm hoặc tiêm mà không sinh ra được miễn dịch cũng là con số tương đối lớn. Khi có mầm bệnh xuất hiện, những người này đều rất dễ bị lây nhiễm.

Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm có thể lây truyền qua các đường sau:

• Bệnh thường lây trực tiếp qua đường hô hấp: Siêu vi sởi có thể tồn tại ở mũi và cổ họng của bệnh nhân. Khi bệnh nhân ho, hắt hơi, nói chuyện, những giọt nước nhỏ xíu có chứa siêu vi sẽ bắn ra không khí và người khác có thể hít vào hoặc những giọt này có thể rơi xuống một nơi nào đó như mặt bàn, điện thoại người không mắc bệnh sờ vào những nơi này và đưa tay lên mũi hay miệng, sẽ bị lây bệnh. Họ thường đã có thể lây bệnh cho người khác 4 ngày trước khi vết đỏ xuất hiện.
• Bệnh cũng có khả năng lây gián tiếp nhưng rất ít gặp bởi virus sởi dễ bị diệt ở ngoại cảnh.

Hầu hết những người mắc sởi đều có các biểu hiện đặc trưng là sốt, viêm long đường hô hấp trên, viêm kết mạc và phát ban. Bệnh sởi diễn biến qua các giai đoạn sau:

• Giai đoạn ủ bệnh: kéo dài từ 7- 21 ngày, trung bình là 10 ngày.
• Giai đoạn khởi phát (giai đoạn viêm long) kéo dài từ 2 - 4 ngày với các triệu chứng sốt cao, viêm long đường hô hấp trên, viêm kết mạc, đôi khi có viêm thanh quản cấp, có thể có hạt Koplik phía trong miệng ngang hàm trên.
• Giai đoạn toàn phát kéo dài từ 2-5 ngày: Sau sốt 3-4 ngày người bệnh có biểu hiện phát ban hồng, ban bắt đầu lan từ sau tai, trán xuống ngực, lưng và cuối cùng xuống tới đùi và bàn chân.
• Giai đoạn hồi phục: Nốt phát ban chuyển sang màu xám, bong vảy để lại vết thâm, vằn da hổ và mất dần.

Để ngăn ngừa sởi bùng phát thành dịch, trẻ mắc sởi cần được cách ly, tránh lây bệnh sang người lành. Khi tiếp xúc với người bệnh hoặc người nghi ngờ mắc sởi, cần đeo khẩu trang nếu phải tiếp xúc; vệ sinh tay sạch sẽ trước và sau khi tiếp xúc; giữ gìn vệ sinh môi trường và nơi xung quanh sạch sẽ, thoáng mát.