U xơ vú lành tính có nên mổ?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Phan Diễm Đoan Ngọc - Khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

U xơ vú lành tính là có một số khối u đặc, nhạy cảm với nội tiết tố, nhất là estrogen, có nguồn gốc từ các cấu trúc cơ thượng mô nằm lân cận các ống sữa bên ngoài các tiểu thùy. Khối u này xâm lấn vào các mô chung quanh, đẩy những mô này sang một bên mà không xâm lấn chúng. Khối u xơ tuyến vú thường không gây nguy hại gì, tuy nhiên có thể gây khó chịu cho phụ nữ.

U xơ vú lành tính có thể không có biểu hiện gì, chỉ phát hiện tình cờ khi sờ thấy khối ở vú. Ngoài ra có thể xuất hiện các triệu chứng sau:

• Sưng ở vú.
• Vú nhạy cảm hơn đôi lúc có kèm theo các cơn đau.
• Mô vú dày hơn.
• Cảm nhận có sự xuất hiện của khối cứng ở một hoặc cả hai vú.
• Có thể cảm thấy đau dưới cánh tay. Một số phụ nữ có dịch tiết màu xanh lá cây hoặc màu nâu sẫm từ núm vú.

Khám lâm sàng u sợi tuyến vú điển hình thường có hình tròn hoặc phân thùy dạng dài, giới hạn rõ, mật độ chắc, đường kính khoảng 1 - 5cm, di động tương đối nên có thể dịch chuyển đôi chút, khi ấn lên vùng da lân cận sẽ thấy độ cộm rõ rệt. Những khối u này thường được phát hiện tình cờ. Nhưng cũng có trường hợp sau mổ cắt bỏ khối u tuyến sợi vài tháng hoặc vài năm lại phát hiện khối u ở ngay vú đó hoặc thậm chí ở vú khác.

Các triệu chứng này có thể sẽ trở nên trầm trọng hơn khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt do thay đổi nội tiết tố, Tuy nhiên ở một số người có thể có các triệu chứng này trong suốt cả tháng. Các khối u xơ ở vú có xu hướng thay đổi kích thước trong suốt tháng và thường có thể di chuyển. Nếu có nhiều mô sợi, các khối u có thể được cố định ở một chỗ.

Các triệu chứng kể trên cũng có thể là dấu hiệu của ung thư vú, vì vậy nếu phát hiện khối bất thường ở vú cần đến gặp bác sĩ để được phát hiện bệnh kịp thời.

• Phụ nữ ở độ tuổi từ 20 đến 50 tuổi.
• Phụ nữ sử dụng các thuốc có chứa estrogen như thuốc tránh thai, liệu pháp thay thế hormone.

Nếu các u sợi tuyến < 2cm và không đau thì bác sĩ chỉ cần theo dõi bằng khám lâm sàng, siêu âm và nhũ ảnh khi đã xác định chính xác bằng sinh thiết nhờ kim nhỏ (FNAC).

Theo dõi, điều trị triệu chứng, thay đổi lối sống: Hầu hết những phụ nữ mắc bệnh u xơ tuyến vú đều không cần điều trị xâm lấn. Các biện pháp điều trị tại nhà nhằm giảm đau và các khó chịu liên quan, có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau, chườm ấm hoặc chườm lạnh có thể hỗ trợ cải thiện triệu chứng. Bên cạnh đó, một số người thấy rằng việc hạn chế lượng caffeine, ăn chế độ ăn ít chất béo hoặc uống bổ sung axit béo thiết yếu giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh u xơ tuyến vú.

Phẫu thuật bóc tách: Nếu u sợi >3cm thì có thể tiểu phẫu, mổ theo đường quầng vú để giữ độ thẩm mỹ. Sau khi phẫu thuật bóc tách có thể tái lại tùy theo cơ địa mỗi người.

Phương pháp điều trị u tuyến sợi vú không để lại sẹo xấu như việc phẫu thuật lấy u. Đó là phương pháp đốt bằng nhiệt lạnh hay đốt bằng sóng cao tần. Bác sĩ sẽ sử dụng đầu dò siêu âm để xác định chính xác vị trí của khối u rồi đưa nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao trực tiếp vào khối u làm phá hủy tế bào khối u. Phương pháp này chỉ cần gây tê tại chỗ là đủ. Song lưu ý, đốt nhiệt lạnh thì khối u không mất ngay lập tức mà nó sẽ teo dần theo thời gian. Việc sử dụng phương pháp điều trị nào cần có sự tư vấn kỹ càng của bác sĩ chuyên khoa để tránh xảy ra tai biến.

Hiện nay, Bệnh viên Đa khoa Quốc tế Vinmec áp dụng điều trị hút bỏ u vú lành tính bằng kỹ thuật sinh thiết có hỗ trợ của thiết bị hút chân không dưới hướng dẫn của siêu âm (VABB) đã mở ra một hướng đi mới khắc phục được những nhược điểm của phương pháp phẫu thuật truyền thống. Nhờ phương pháp này, thay vì phải mổ hở để lấy khối u như trước, bác sĩ chỉ cần đưa kim của máy VABB vào cắt khối u và hút khối u ra. Bệnh nhân sẽ ít đau đớn và không để lại sẹo. Đặc biệt là không gây biến dạng vú, không cần nằm viện. Bệnh nhân không cần phải chịu nhiều vết rạch để lấy u mà chỉ cần 1 lần đâm kim duy nhất là đã có thể xử lý các khối u, thậm chí là điều trị nhiều khối u cùng một lúc.