Sinh thiết trong chẩn đoán bệnh mày đay cấp tính

Mày đay cấp tính thường có thời gian phát bệnh ít hơn 6 tuần do nhiều nguyên nhân khác nhau như:

Thuốc: Một số loại thuốc có thể là nguyên nhân gây dị ứng mày đay, phù mạch như kháng sinh penicillin, các thuốc giảm viêm chống đau – NSAIDs (ibuprofen, aspirin...), thuốc hạ áp nhóm ức chế men chuyển (ACE inhibitors) có thể gây phù mạch mà không có mày đay.

Thức ăn: Một số thực phẩm là nguyên nhân phổ biến gây biểu hiện mày đay, phù mạch như quả hạch, đậu, sữa, trứng, cá, gà, pho mai,... Các thực phẩm gây dị ứng qua trung gian IgE như lạc, hạt điều, trứng, cá, các loại nhuyễn thể...

Các dị nguyên đường hô hấp bao gồm: Bọ nhà, phấn hoa, lông chó, mèo ngoài gân dị ứng ở đường hô hấp còn có thể là nguyên nhân gây mày đay.

Nhiễm trùng: Nhiễm virus cấp tính gây mày đay, phù mạch đặc biệt ở trẻ em.

Cơ chế gây bệnh của mày đay cấp tính được cho là phản ứng dị ứng trung gian IgE (type 1) hoặc qua trung gian bổ thể (type 3), và phản ứng dị ứng thông qua trung gian miễn dịch.

Mày đay mãn tính kéo dài bệnh hơn 6 tuần, thường không có nguyên nhân. Một số ít trường hợp bệnh nhân mày đay mãn tính tìm được nguyên nhân gây bệnh. Cơ chế gây bệnh của mày đay mạn tính là tự kháng thể IgG hoặc tự kháng thể IgE gắn kết với thụ thể igE có ái tính cao trên bề mặt tế bào bón gây phóng thích histamine.

Mày đay vật lý có mày đay cơ học có biểu hiện chứng da vẽ nổi, mày đay muộn do áp lực, mày đay do rung. Bệnh mày đay có thể do thay đổi nhiệt độ, do ánh nắng mặt trời... khiến người bệnh có biểu hiện nổi mẩn, sần, phù da ngứa ngáy.

Người bệnh có dấu hiệu lâm sàng nghi ngờ mày đay sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm, các phương pháp cận lâm sàng cần thiết và phù hợp với tình trạng để chẩn đoán, kết luận bệnh chính xác.

Các xét nghiệm thường quy được thực hiện đối với người bệnh như huyết đồ, đo tốc độ máu, tổng phân tích nước tiểu. Các phương pháp khác gồm test da, sinh thiết da khu vực nổi mày đay để xét nghiệm chẩn đoán chính xác nhất nguyên nhân gây mày đay.

Để tiết kiệm thời gian chẩn đoán cũng như sử dụng đúng phương pháp chẩn đoán mày đay cấp tính, người bệnh và bác sĩ có thể từ các biểu hiện lâm sàng mà suy ra được nguyên nhân gây mày đay.

Theo đó, người bệnh có hiện tượng sẩn ngứa, ban mày đay sưng phù xuất hiện nhanh trong vòng 60 phút sau ăn uống, thay đổi chế độ ăn, hoặc ăn thức ăn chưa nấu chính có thể suy ra nguyên nhân do dị ứng thức ăn, chất phụ gia hoặc phẩm màu có trong thực phẩm.

Biểu hiện mày đay xuất hiện sau khi sử dụng thuốc mới, thực phẩm chức năng, có thể do nguyên nhân dị ứng thuốc, phụ gia hoăc thức ăn. Hoặc vừa chạy bộ, tiếp xúc ánh nắng, nhiệt lạnh, đè ép hoặc sóng rung có thể là nguyên nhân gây mày đay vật lý...

Đối với mày đay cấp tính, cách điều trị tốt nhất là tránh các dị nguyên gây dị ứng như đã nói trên. Bên cạnh đó điều trị các triệu chứng, người bệnh nên tránh uống đồ uống chứa cồn, tránh sử dụng các thuốc thông thường hay gây nặng bệnh như aspirin và thuốc chống viên không steroid (NSAIDs). Bệnh có thể dùng thuốc kháng histamine do bác sĩ chỉ định, điều trị bằng menthol 1% có thể làm giảm ngứa hiệu quả.

Ngoài ra người bệnh nên mặc quần áo rộng rãi, thoải mái, tránh tiếp xúc da với quần áo. Trong trường hợp bênh mày đay xuất hiện trong bệnh cảnh của sốc phản vệ thì adrenaline cần được điều trị ngay lập tức và bệnh nhân cần được cấp cứu tại cơ sở y tế gần nhất.