Vá lỗ thông liên nhĩ ở trẻ nhỏ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Thông liên nhĩ là một dị tật bẩm sinh của tim, tạo ra một lỗ hở ở vách ngăn giữa tâm nhĩ phải và tâm nhĩ trái. Đối với những lỗ hở nhỏ, không gây ra triệu chứng trẻ có thể không cần điều trị. Tuy nhiên trong trường hợp lỗ hở lớn cần phải điều trị ngay.

Thông liên nhĩ chiếm khoảng từ 5% đến 10% các trường hợp tim bẩm sinh. Bệnh chủ yếu gặp ở nữ giới. Đại đa số các người bệnh thông liên nhĩ không có triệu chứng cơ năng (như ho, khó thở hay đau ngực) mà chỉ có các triệu chứng lâm sàng rất khó phát hiện nên thường bị bỏ sót chẩn đoán cho đến tuổi trưởng thành.

Có bốn dạng thông liên nhĩ thông thường:

• Thông liên nhĩ kiểu lỗ thứ phát.
• Thông liên nhĩ kiểu lỗ tiên phát.
• Thông liên nhĩ kiểu xoang tĩnh mạch.
• Thông liên nhĩ thể xoang vành.

2.1 Trước khi thực hiện vá lỗ thông liên nhĩ (ASD), bạn cần biết gì?

Nếu con bạn bị thông liên nhĩ, bác sĩ chuyên khoa tim mạch có thể yêu cầu theo dõi tình trạng sức khoẻ của bé trong một thời gian. Bác sĩ sẽ kiểm tra lỗ hở có tự khép lại hay không và tiến hành các phương pháp điều trị phù hợp.

Nếu lỗ hở nhỏ, không gây ra triệu chứng gì hoặc chỉ gây các triệu chứng nhẹ, bé có thể không cần điều trị. Tuy nhiên trong trường hợp lỗ hở lớn, làm cho lượng máu hòa trộn quá nhiều sẽ khiến cho tim bị sưng hoặc gây ra các triệu chứng nghiêm trọng thì trẻ cần phải được chữa trị.

2.2 Quy trình thực hiện

2.2.1 Thời gian thực hiện đóng thông liên nhĩ

Thời gian điều trị thay đổi tùy theo từng trường hợp, tùy thuộc vào tình trạng bệnh nặng và phương pháp điều trị mà người bệnh có thể thực hiện. Thủ thuật đặt ống thông tim thường mất từ ​​1-2 giờ và có thể lâu hơn.

2.2.2 Các thủ thuật vá lỗ thông liên nhĩ

Bít dù

Trước bác sĩ thực hiện thủ thuật này, bạn sẽ được làm xét nghiệm siêu âm tim qua thực quản. Xét nghiệm này dùng để đo kích thước của lỗ thông và giúp đặt thiết bị đóng. Không phải tất cả lỗ thông liên nhĩ đều có thể được đóng bằng bít dù. Do đó, trước tiên bác sĩ cần đo lỗ thông liên nhĩ để đảm bảo rằng nó có thể được đóng bằng dù.

Nếu xét nghiệm cho thấy lỗ thông quá lớn không thể đóng bằng thiết bị, bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về chỉ định phẫu thuật. Ngược lại, nếu lỗ đủ nhỏ và ở đúng vị trí, bác sĩ sẽ tiếp tục đặt ống thông.

Trong quá trình đặt ống thông, bác sĩ luồn ống thông với một quả bóng xì hơi nhỏ qua mạch máu đến lỗ thông. Sau đó, quả bóng được thổi phồng để đo kích thước của lỗ thông một lần nữa. Nếu lỗ thông nhĩ có thể được đóng lại bằng thiết bị, bác sĩ sẽ đặt thiết bị đóng bên trong ống thông và đặt vào trong lỗ.

Khi thiết bị được đặt đúng vị trí, bác sĩ sẽ rút ống thông ra và băng vết rạch trên chân bạn lại

Sau thủ thuật, bạn sẽ được đưa đến phòng hồi sức, bác sĩ tim mạch sẽ cho bạn biết khi nào bạn có thể về nhà. Bạn sẽ ở bệnh viện ít nhất 4-6 giờ sau khi làm thủ thuật và có thể về nhà trong ngày. Nếu về nhà, bạn cần trở lại vào buổi sáng hôm sau để làm siêu âm tim. Xét nghiệm này nhằm đảm bảo rằng không có chất lỏng tích tụ xung quanh tim.

Phẫu thuật tái tạo vá lỗ thông liên nhĩ

Nếu cần phẫu thuật tái tạo vá lỗ thông liên nhĩ, bạn sẽ được thực hiện phẫu thuật tim hở. Trong thủ thuật này, bác sĩ rạch một vết trên ngực và sử dụng máy tim-phổi để trợ giúp lưu thông máu trong khi phẫu thuật đóng lỗ thông tim. Kỹ thuật phẫu thuật nội soi toàn bộ đóng thông liên nhĩ với sẹo rất nhỏ 1-2cm, thẩm mĩ, an toàn cho bệnh nhân.

Lỗ thông liên nhĩ có thể được đóng trực tiếp bằng các mũi khâu hoặc bằng cách vá một miếng vật liệu phẫu thuật để che lỗ hổng. Sau đó, mô của tim lành lại trên miếng vá hoặc mũi khâu. Khoảng 6 tháng sau khi phẫu thuật, lỗ thông sẽ được bao phủ hoàn toàn với tổ chức mô.

Sau khi trải qua phẫu thuật tái tạo đóng thông liên nhĩ, người bệnh thường về nhà sau vài ngày ở bệnh viện nếu không có biến chứng. Người bệnh càng trẻ, khi thực hiện các phương pháp tái tạo phẫu thuật sẽ ít đau hơn trong quá trình hồi phục. Bạn sẽ được theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu hoặc triệu chứng. Nếu bạn khó thở, không ăn được, sốt, nổi mẩn đỏ hoặc mủ chảy ra từ chỗ rạch, hãy điều trị ngay lập tức.

2.3 Sau khi thực hiện vá lỗ thông liên nhĩ

Sau khi được điều trị đóng thông liên nhĩ, bạn sẽ phục hồi nhanh chóng và thậm chí có thể nhận thấy rằng trong vòng vài tuần điều trị, bạn ăn nhiều hơn và hoạt động tích cực hơn trước khi phẫu thuật.

Tuy nhiên, một số dấu hiệu và triệu chứng có thể cho thấy bạn có vấn đề. Nếu bị khó thở, bạn hãy gọi cho bác sĩ hoặc đến phòng cấp cứu ngay lập tức. Bạn hãy lưu ý các vấn đề khác như:

• Da quanh miệng, môi và lưỡi xanh xao hoặc tím tái
• Ăn kém hoặc khó bú (ở trẻ nhỏ)
• Không thể tăng cân hoặc giảm cân
• Thờ ơ hoặc giảm mức độ hoạt động
• Sốt kéo dài hoặc không giải thích được
• Đau nhiều, nhạy cảm hoặc mủ chảy từ vết rạch

Trong những tuần sau khi phẫu thuật hoặc đặt ống thông tim, bác sĩ sẽ kiểm tra tiến triển của bạn. Bạn có thể làm thêm siêu âm tim khác để đảm bảo khuyết tật tim đã đóng hoàn toàn. Nếu bạn trải qua phẫu thuật tái tạo vá lỗ thông liên nhĩ, bạn sẽ cần thăm khám theo dõi với bác sĩ tim mạch.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện có đầy đủ điều kiện chuyên môn và phương tiện kỹ thuật để thực hiện các phương pháp đóng thông liên nhĩ. Vinmec quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa nội tim mạch giàu chuyên môn và kinh nghiệm; trang thiết bị y tế hiện đại, đạt chuẩn quốc tế; chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp, giúp nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị bệnh.

Thạc sĩ. Bác sĩ Nguyễn Đức Hiền đã có hơn 12 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tim mạch đặc biệt là phẫu thuật viện Tim mạch và lồng ngực. Hiện tại là Bác sĩ khoa Ngoại Tim mạch, Trung tâm tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.