Vì sao bệnh quai bị dễ gây vô sinh?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Hùng Tiến - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Quai bị có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó bao gồm cả vô sinh. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi và đặc biệt là trẻ em. Vậy vì sao bệnh quai bị lại dễ gây vô sinh? Hãy tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ nguy cơ của bệnh và có biện pháp phòng tránh.

Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính và do virus Paramyxovirus gây ra. Bệnh có thể lây trực tiếp từ người này sang người khác qua đường hô hấp và tiếp xúc giữa người lành với người bệnh.

Quai bị có thể khởi đầu với những triệu chứng như sốt nhẹ, kén ăn, đau nhức cơ thể. Những triệu chứng không đặc hiệu này có thể khiến chúng ta chủ quan và lầm tưởng với những bệnh cảm, ốm thông thường. Chính vì thế mà việc cách ly với người bệnh không được chú ý và có nguy cơ lây lan nhanh chóng.

Sau khoảng 2 ngày với những triệu chứng trên thì cơ thể bệnh nhân bắt đầu phải chịu những triệu chứng khác như sưng to, đau nhức vùng mang tai, có thể đau cả 2 bên hoặc 1 trong 2, triệu chứng này thường cách nhau vài ngày. Đây cũng là dấu hiệu đặc trưng nhất của bệnh quai bị.

Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bị đau họng, đau góc hàm, đi kèm với đó là những triệu chứng đau đầu, sốt, buồn nôn và mệt mỏi toàn thân.

Bệnh quai bị có nhiều biến chứng khác có thể gây nguy hiểm cho cơ thể như vô sinh, nhồi máu phổi, viêm não và viêm màng não,... Vậy vì sao quai bị dễ gây vô sinh?

Các biến chứng của quai bị có thể gây ra vô sinh, cụ thể như viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng. Quai bị gây ra viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn, vấn đề này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản sau này của người bệnh. Khi bị biến chứng viêm tinh hoàn của quai bị, tinh hoàn sẽ sưng to, đau và viêm dẫn đến tình trạng sốt kéo dài.

Trường hợp nặng có thể dẫn đến teo tinh hoàn và làm số lượng tinh trùng giảm đáng kể gây vô sinh. Đối với nữ giới, quai bị có thể gây viêm buồng trứng. Các biểu hiện thường gặp đó là đau bụng dưới, rong kinh. Đối với phụ nữ đang mang thai mà mắc bệnh quai bị thì sản phụ rất dễ bị sảy thai, sinh non hoặc thai bị chết lưu ở ba tháng đầu của thai kỳ.

Biến chứng viêm tinh hoàn xảy ra sau tuổi dậy thì có tỉ lệ xuất hiện là 20 – 35% ở người bị quai bị. Những triệu chứng của viêm tinh hoàn, mào tinh hoàn sẽ diễn ra sau khoảng 7 – 10 ngày từ khi bị viêm tuyến mang tai.

Hiện nay, những biến chứng nguy hiểm của quai bị không chỉ có viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng mà còn có viêm màng não rất nguy hiểm. Các biến chứng này gây hoang mang cho người bệnh cũng như cộng đồng. Những người từng bị viêm tinh hoàn hay mắc bệnh quai bị thì có khả năng sẽ bị ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản, nhưng để khẳng định điều đó thì còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và cần làm các xét nghiệm để có thể đưa ra kết luận.

Những biến chứng như viêm tinh hoàn, mào hoàn hay viêm buồng trứng đều có tác động đến khả năng sinh sản. Tuy nhiên, không phải cứ mắc bệnh quai bị là sẽ bị vô sinh, còn tùy từng trường hợp có bị biến chứng hay không.

Hơn nữa, chỉ khi bị viêm cả hai bên tinh hoàn hay buồng trứng thì nguy cơ vô sinh mới cao. Vì thế, người bệnh không nên quá lo lắng mà nên tuân thủ các nguyên tắc phòng tránh bệnh quai bị cũng như tập trung điều trị và cách ly nếu như không may mắc bệnh.

Khi mắc quai bị, việc đầu tiên bạn cần phải làm đó là cách ly người bệnh và đưa ngay đến các cơ sở y tế để kiểm tra. Bên cạnh đó, để phòng tránh bệnh triệt để thì bạn cần phải hạn chế tiếp xúc với người bệnh và không ăn uống chung hay dùng chung các đồ dùng cá nhân với người bệnh.

Khi bên cạnh bạn có người nghi ngờ bị quai bị, người bệnh cần nhanh chóng cách ly và nghỉ ngơi tại nhà. Sau đó, nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện kiểm tra. Cần phải cho người bệnh uống nhiều nước. Khi ăn uống nên chọn những loại thức ăn có dạng lỏng, mềm và dễ nuốt, người bệnh cũng nên hạn chế nhai nhiều trong khi bị bệnh.

Khi bị quai bị, cần phải cách ly người bệnh với gió và nước lạnh. Đều này nhằm tránh cho người bệnh nguy cơ hàm bị sưng to hơn, nặng nề hơn. Bên cạnh đó cũng cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ.

Tiêm phòng vắc-xin là phương pháp an toàn để phòng tránh bệnh quai bị lây lan. Đặc biệt, phụ nữ trước khi mang thai cần tiêm phòng vacxin quai bị để tránh nguy cơ mang thai lây truyền bệnh từ mẹ sang con. Hiện nay, tại Vinmec luôn cung cấp các vacxin phòng chống quai bị cũng như các bệnh truyền nhiễm như sởi, đảm bảo sức khỏe của người bệnh trước và sau tiêm.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã và đang triển khai dịch vụ phòng Vắc-xin MMR II của Mỹ của công ty Merck Sharp and Dohme được sản xuất tại Mỹ. Những ưu điểm khi tiêm vắc-xin tại Vinmec bao gồm:

• 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
• Trẻ sẽ được thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc-xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt và an toàn nhất.
• Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.
• Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng. Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
• Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
• Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt để đảm bảo chất lượng.
• Khách hàng sẽ nhận được tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia.