Ung thư tiền liệt tuyến ở người cao tuổi

Bài viết được viết bởi Bác sĩ Nội ung bướu - Khoa Nội ung bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Với tốc độ già hóa dân số theo cấp số nhân và tuổi thọ ngày càng cao, đặc biệt là ở các nước đang phát triển, gánh nặng do ung thư tuyến tiền liệt ở người cao tuổi được dự báo sẽ tăng mạnh trong tương lai.

Số lượng bệnh nhân cao tuổi ngày càng tăng đang ngày càng được công nhận là một ưu tiên cần thiết của cộng đồng ung thư học. Là bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới ở các nước phát triển, ung thư tiền liệt tuyến ảnh hưởng đến một bộ phận khá lớn đàn ông cao tuổi. Ung thư tuyến tiền liệt chủ yếu ảnh hưởng đến nam giới lớn tuổi (≥70 tuổi). Tuổi trung bình khi chẩn đoán là 68 tuổi, 2/3 số ca tử vong liên quan đến ung thư tuyến tiền liệt xảy ra ở nam giới ≥75 tuổi và là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây tử vong do ung thư ở nhóm này.

Khoảng một phần ba các chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt được là những bệnh nhân trên 75 tuổi. Ung thư tuyến tiền liệt thường phát triển chậm và khoảng 90% bệnh nhân còn sống sau năm năm sau khi được chẩn đoán. Ung thư tuyến tiền liệt thường diễn tiến tiềm ẩn, không có triệu chứng lên đến xấp xỉ 60% ở nam giới trên 80 tuổi.

Thử máu: (Phương pháp thử Kháng nguyên Đặc hiệu Tuyến tiền liệt (Prostate Specific Antigen) (PSA)): Kết quả cho thấy có sự gia tăng PSA trong ung thư tiền liệt tuyến. Tuy nhiên một kết quả thử PSA cao không nhất thiết là bị ung thư. Các bệnh khác của tuyến tiền liệt không phải ung thư cũng có thể gây ra mức PSA cao hơn bình thường như: Viêm tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt...

Khám trực tràng bằng ngón tay: Tuyến tiền liệt có thể thăm khám qua trực tràng, bác sĩ khám bệnh bằng cách dùng ngón tay có mang găng bôi trơn để kiểm tra kích thước của tuyến tiền liệt và đánh giá xem có bất thường nào không. Đánh giá ung thư tiền liệt tuyến ở người cao tuổi được nhóm thành một số tình trạng, bao gồm sức khỏe thể chất (ví dụ: bệnh đi kèm, tình trạng dinh dưỡng), sức khỏe tâm thần (ví dụ: trầm cảm, suy giảm nhận thức), sức khỏe chức năng (ví dụ, các hoạt động cụ thể của cuộc sống hàng ngày), các triệu chứng (ví dụ: đau, khó thở) và sức khỏe xã hội (ví dụ: hỗ trợ chăm sóc, mạng xã hội..)

Nếu người bệnh có khả năng mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt, các bác sĩ sẽ cho làm sinh thiết tiền liệt tuyến. Sinh thiết là cách duy nhất để chẩn đoán xác định ung thư . Bác sĩ lấy những mẫu mô nhỏ ở tuyến tiền liệt bằng những mũi kim sinh thiết nhỏ và rỗng, theo sự hướng dẫn của siêu âm, tiếp cận tuyến tiền liệt qua đường trực tràng (transrectal) hoặc đáy chậu (transperineal). Mô được gửi cho bác sĩ chuyên khoa giải phẫu bệnh để tìm xem các tế bào là ác tính (ung thư) hay lành tính (không phải ung thư).

Các quyết định điều trị cho bệnh nhân cao tuổi bị ung thư tuyến tiền liệt cần cân nhắc về thể lực của bệnh nhân để điều trị, đánh giá mức độ ác tính của bệnh ung thư và thảo luận về nguyện vọng và mong đợi của bệnh nhân. Các bệnh lý đi kèm và khả năng chịu đựng các tác dụng phụ liên quan đến điều trị của người bệnh.

Điều trị nội tiết kháng Androgen là phương pháp điều trị chính cho bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt di căn. Cắt tinh hoàn ngoại khoa và cắt tinh hoàn bằng chất chủ vận LHRH là tiêu chuẩn cho điều trị đầu tay. Ung thư tuyến tiền liệt di căn được điều trị bằng liệu pháp hormone, có thể ngăn chặn sự phát triển của bệnh, giảm các triệu chứng, giữ cho ung thư di căn vào xương mà không đau trong thời gian dài. Liệu pháp hormone không gây tác hại đột ngột và nghiêm trọng, nhưng có thể liên quan đến chứng loãng xương, đổ mồ hôi, mất trương lực cơ và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Các phương pháp điều trị hóa chất đòi hỏi bệnh nhân phải có tình trạng chung khá tốt, vì vậy chúng không phù hợp với người quá cao tuổi hoặc bệnh nhân mắc nhiều bệnh.

Nếu ung thư chỉ giới hạn trong tuyến tiền liệt và chưa lan rộng hơn, phẫu thuật hoặc xạ trị tại chỗ là phương pháp điều trị. Cách thức phẫu thuật và kỹ thuật thực hiện xạ trị đã phát triển làm cho các biến chứng nặng nề do chúng gây ra giảm đi đáng kể, chẳng hạn như các biến chứng liên quan đến chức năng tiết niệu và tiêu hóa. Phẫu thuật cũng là phương pháp điều trị quan trọng, tuy nhiên phương pháp này đòi hỏi bệnh nhân phải có thể trạng chung tốt và do đó xạ trị thường được lựa chọn để điều trị cho bệnh nhân cao tuổi.

Ung thư tiền liệt tuyến hay được chẩn đoán trên bệnh nhân cao tuổi và thường phát hiện ở giai đoạn di căn. Lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với sức khỏe của bệnh nhân cao tuổi, có thể có thêm những bệnh lý khác phối hợp là rất quan trọng. Đảm bảo an toàn, ít biến chứng nhất, chú trọng chất lượng sống của người bệnh là ưu tiên hàng đầu.

Phẫu thuật robot đã được triển khai tại nhiều bệnh viện lớn trên thế giới và đang dần trở thành xu hướng phẫu thuật trên thế giới. Để đạt hiệu quả phẫu thuật tối ưu, Bệnh viện Vinmec Times City đã trang bị Robot Da Vinci sản xuất tại Hoa Kỳ có cấu trúc tinh vi, hiện đại. Robot có 4 cánh tay mô phỏng gần như hoàn hảo các động tác bàn tay con người nhưng góc độ quay có thể gấp đôi lên tới gần 540 độ quay. Robot triệt tiêu được những cử động run tay, giật lắc, đáp ứng nhu cầu phẫu thuật và vi phẫu cần độ chính xác cao. Ống kính 3D phóng đại được những vị trí mổ lên 10 lần. Nhờ đặc tính này, robot phẫu thuật có thể xâm nhập những vị trí khó tiếp cận, “hóa giải” các hạn chế của phẫu thuật truyền thống, đặc biệt đạt hiệu quả rất cao khi điều trị ung thư tuyến tiền liệt, tiêu hóa, tiết niệu – sinh dục và nhiều bệnh phụ khoa....

Đến nay Vinmec đã phẫu thuật thành công các bệnh lý tiêu hóa, tiết niệu – sinh dục, phụ khoa với tỉ lệ thành công lên tới 95%. Trung tâm phẫu thuật robot là một trong nhiều bước đi của Hệ thống y tế Vinmec, nhằm đưa Vinmec Times City trở thành một Trung tâm ngoại khoa hiện đại và toàn diện hàng đầu tại Việt Nam. Vinmec đang kết hợp thành công điều trị ngoại khoa truyền thống (mổ hở) và công nghệ cao (mổ nội soi, mổ robot...), giúp điều trị hiệu quả những bệnh lý phức tạp.

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt