Các phản ứng có thể gặp sau tiêm vắc xin thương hàn

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Quách Nguyễn Thu Thủy - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Bệnh thương hàn (sốt thương hàn) là một căn bệnh nguy hiểm. Nó do một loại vi khuẩn tên Salmonella Typhi gây ra. Vắc-xin thương hàn sẽ tạo miễn dịch chủ động ngăn ngừa bệnh thương hàn. Có hai loại vắc-xin để phòng ngừa bệnh. Một là vắc-xin bất hoạt dùng qua đường tiêm. Loại còn lại là vắc-xin sống, giảm độc lực (bị làm yếu) dùng qua đường uống

Phân loại phản ứng sau tiêm chủng thương hàn theo mức độ:

2.1 Phản ứng thông thường sau tiêm chủng thương hàn

Như với bất cứ loai thuốc nào, vắc-xin có thể gây ra vấn đề tác dụng phụ không mong muốn như :

- Các phản ứng tại chỗ như nôỉ mẩn ngứa, đau, sưng và/hoặc đỏ tại chỗ tiêm

- Phản ứng toàn thân bao gồm sốt và các triệu chứng khác: đau đầu, đau bụng, buồn nôn, nôn mửa. Các phản ứng này thông thường là nhẹ và tự khỏi. Rất hiếm có trường hợp phát ban trên da hoặc quá mẫn

2.2 Tai biến nặng sau tiêm chủng thương hàn

Đây là phản ứng bất thường sau tiêm chủng có thể đe dọa đến tính mạng người được tiêm chủng . Các dấu hiệu phản ứng dị ứng nặng có thể gồm nổi mề đay, sưng mặt và cổ, khó thở, tim đập nhanh, chóng mặt và yếu người. Những triệu chứng này thường xuất hiện sau khi tiêm vắc-xin vài phút đến vài giờ.

Dấu hiệu nghiêm trọng bao gồm các triệu chứng như khó thở, sốc phản vệ hay sốc dạng phản vệ, hội chứng sốc nhiễm độc, sốt cao co giật, trẻ khóc kéo dài, tím tái, ngưng thở nặng có thể dẫn đến tử vong.

Đối với một số phản ứng thông thường sau tiêm chủng thương hàn, hướng dẫn chăm sóc và xử trí như sau:

• Sốt nhẹ (dưới 38,5oC): Uống nhiều nước, tiếp tục ăn uống bình thường, nằm chỗ thoáng. Một số trường hợp có bệnh lý về tim mạch, viêm phổi hoặc trẻ có tiền sử sốt cao co giật có thể dùng thuốc hạ sốt khi thân nhiệt trên 38,0oC.
• Trong trường hợp trẻ sốt cao (>38,5 độ C): Cần uống nhiều nước hoặc đảm bảo nhu cầu dịch và dinh dưỡng. Dùng thuốc hạ sốt hiệu quả và an toàn cho trẻ như Paracetamon. Có thể tiến hành chườm mát hạ sốt với nước ấm hoặc nước thường và điều trị các biến chứng co giật nếu có.
• Phản ứng tại chỗ gồm các triệu chứng đỏ và/hoặc sưng tại chỗ tiêm và có thể có 1 hoặc nhiều triệu chứng sau: sưng tới tận khớp xương gần chỗ tiêm nhất, đau, đỏ và sưng kéo dài trên 3 ngày. Thường tự khỏi trong vòng vài ngày đến 1 tuần. Trường hợp bị đau nhiều, cần đến sự trợ giúp của bác sĩ. Khi các triệu chứng thuyên giảm, cần theo dõi người bệnh ít nhất 30 phút tiếp theo.
• Đau khớp kể cả khớp nhỏ ngoại vi dai dẳng (trên 10 ngày) hoặc thoáng qua (tối đa 10 ngày). Có thể tự khỏi, một số trường hợp cần dùng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
• Áp xe: Tại chỗ tiêm sờ thấy mềm hoặc có rò dịch, có thể là áp xe vô khuẩn hoặc nhiễm khuẩn. Cần đến sự trợ giúp của bác sĩ điều trị bằng chích rạch và dẫn lưu, dùng kháng sinh nếu nguyên nhân do nhiễm khuẩn.

Vắc-xin Typhim Vi nguồn gốc ( Sanofi Pasteur Pháp) là vắc-xin được chỉ định để phòng ngừa bệnh thương hàn cho người lớn và trẻ em từ 2 tuổi trở lên. Typhim vắc xin được khuyến cáo sử dụng cho các đối tượng trong vùng dịch hoặc những người đi du lịch đến những nơi có dịch thương hàn đang lưu hành.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang triển khai dịch vụ tiêm vắc-xin thương hàn loại Typhim Vi 0,5ml của Sanofi - Pháp.

• Trẻ sẽ được các bác sĩ chuyên khoa nhi – vắc-xin thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt và an toàn nhất cho trẻ.
• Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.
• 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
• Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
• Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
• Vắc xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt để đảm bảo chất lượng.
• Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng Quốc gia.

Bác sĩ chuyên khoa II Quách Nguyễn Thu Thủy đã có 35 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Nhi khoa. Bác sĩ đã được đào tạo bài bản trong nước và ngoài nước như: Đại học Y Hà Nội, Đại học Lilli, Cộng Hòa Pháp. Trước khi làm việc chính thức tại Đơn nguyên Vắc xin - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City, bác sĩ Thủy công tác tại Bệnh viện Thanh Nhàn và hợp tác part-time với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Bài viết tham khảo nguồn: Bộ Y tế