Đau chân do lạc nội mạc tử cung có thể khiến người bệnh cảm thấy như chân bị bóp chặt hoặc đau nhức kéo dài. Cơn đau thường rõ ràng hơn khi di chuyển nhiều hoặc làm việc trong thời gian dài. Để tránh cảm giác khó chịu kéo dài và ngăn ngừa biến chứng trong tương lai, phụ nữ nên chủ động điều trị sớm.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Tìm hiểu về lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung xảy ra khi mô giống như niêm mạc tử cung phát triển ở các vị trí khác trong cơ thể như quanh dây thần kinh ở xương chậu và hông, gây đau chân. Mô này cũng có thể gây viêm, sẹo, đau vùng chậu và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Chẩn đoán đau chân do lạc nội mạc tử cung thường khó khăn vì có nhiều bệnh lý khác cũng gây đau chân và có thể được phát hiện dễ dàng hơn.
2. Đau chân do lạc nội mạc tử cung phổ biến như thế nào?
Bệnh nhân lạc nội mạc tử cung có thể xuất hiện tình trạng đau ở vùng dưới nếu bệnh ảnh hưởng đến các dây thần kinh trong hoặc xung quanh xương chậu. Theo ước tính ở Hoa Kỳ, ít nhất có 1 trong 10 phụ nữ mắc lạc nội mạc tử cung. Ngoài ra, một nghiên cứu vào năm 2016 cũng đã chỉ ra rằng, có đến một nửa số bệnh nhân mắc lạc nội mạc tử cung trãi qua cơn đau chân ở mức độ nào đó.
3. Lạc nội mạc tử cung gây đau chân như thế nào?
Trong chu kỳ kinh nguyệt, niêm mạc tử cung thường bong ra và bị loại bỏ khỏi cơ thể qua đường âm đạo. Khi mô tương tự niêm mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, các tế bào mô này vẫn bong ra nhưng không thể bị loại bỏ khỏi cơ thể.
Đau chân do lạc nội mạc tử cung thường xảy ra khi các mô giống niêm mạc tử cung phát triển gần dây thần kinh tọa. Dây thần kinh này là một trong những dây thần kinh lớn nhất và dài nhất trong cơ thể, chạy từ lưng dưới qua hông xuống chân. Khi mô này tạo áp lực lên dây thần kinh tọa, người bệnh có thể cảm thấy đau ở chân.
4. Triệu chứng đau chân do lạc nội mạc tử cung
Dây thần kinh tọa có vai trò truyền cảm giác cho phần dưới cơ thể. Áp lực lên dây thần kinh tọa có thể gây ra một loạt các triệu chứng, chủ yếu là đau, tê và ngứa lan ra tới:
- Bên ngoài chân.
- Phía sau đùi và bắp chân.
- Đầu gối.
- Bàn chân, gót chân và phần trên của bàn chân.
- Hông.
- Mông.
Các triệu chứng khác của lạc nội mạc tử cung bao gồm:
- Đau dữ dội trong chu kỳ kinh nguyệt.
- Cơn đau kéo dài ở vùng chậu, bụng, đôi khi là chuột rút và đau vùng lưng dưới.
- Tiêu chảy hoặc táo bón.
- Đau rát khi đi tiểu hoặc khi đi đại tiện trong kỳ kinh nguyệt.
- Phát hiện máu trong nước tiểu hoặc phân.
- Đau nửa đầu.
- Đau trong hoặc sau khi quan hệ tình dục.
- Buồn nôn và nôn mửa.
- Mệt mỏi không rõ nguyên nhân.
- Tình trạng nhiễm trùng nấm men diễn ra thường xuyên hoặc kéo dài.
Nếu không được điều trị, tình trạng lạc nội mạc tử cung có thể dẫn đến đau vùng chậu hoặc vùng bụng kéo dài.
4. Biến chứng của lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung có thể gây ra cơn đau mãn tính, cảm giác khó chịu và vô sinh. Khoảng 30 – 40% số người mắc lạc nội mạc tử cung không thể mang thai do vết sẹo bên trong tử cung gây ra. Mức độ nghiêm trọng của biến chứng thường phụ thuộc vào vị trí, kích thước và độ dày của khối u.
Khi lạc nội mạc tử cung gây ra đau chân, các biến chứng khác có thể bao gồm:
- Bệnh nhân khó ngồi, nhất là trên bề mặt cứng trong thời gian dài.
- Khó khăn khi di chuyển.
- Cảm giác khập khiễng.
- Mất khả năng vận động.
- Mất cơ bắp ở mông, đùi và bắp chân.
- Mất cảm giác ở chân và bàn chân.
- Vấn đề về giấc ngủ và khó ngủ.
- Hội chứng chân không nghỉ.
- Giảm hiệu suất làm việc do đau.
- Không thể thực hiện các hoạt động hàng ngày do đau, đặc biệt là trong hoặc sau kỳ kinh nguyệt.
- Trầm cảm hoặc lo lắng.
Người bệnh mắc lạc nội mạc tử cung không được điều trị rất hiếm khi mất cảm giác ở chân hoặc bàn chân. Người có bất kỳ triệu chứng nào như trên nên đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt.
5. Cách chẩn đoán
Đau chân do lạc nội mạc tử cung có thể khá giống với tình trạng đau chân do các nguyên nhân khác. Thông thường, bệnh nhân mắc lạc nội mạc tử cung sẽ bị đau chân cùng với các triệu chứng khác.
Bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán thông qua khám phụ khoa. Nếu kết quả khám phụ khoa cho thấy bệnh nhân mắc lạc nội mạc tử cung, bác sĩ cần xác định xem có sự phát triển của các mô tương tự niêm mạc tử cung ở vùng xương chậu hay ở vị trí nào khác bằng cách chụp nội soi, chụp CT hoặc MRI hay siêu âm qua âm đạo.
6. Cách điều trị
6.1 Biện pháp tự nhiên
Nếu cơn đau không ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, bệnh nhân có thể sử dụng các phương pháp tự nhiên để kiểm soát bệnh.
Một số biện pháp bao gồm:
- Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng tập trung vào cơ mông, đùi, bắp chân và bàn chân.
- Tập thể dục nhẹ nhàng như yoga, bơi lội hoặc đi bộ.
- Sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn như aspirin, acetaminophen và ibuprofen.
- Sử dụng kem, gel, thuốc mỡ giảm đau hoặc dầu cù là
- Uống đủ nước để giảm viêm, đau khắp cơ thể.
- Chườm đá lên vùng bị đau trong khoảng 15 phút vài lần mỗi ngày.
- Chườm nhiệt nóng lên vùng bị đau bằng đệm sưởi hoặc chai nước nóng nhiều lần trong ngày.
- Giảm căng thẳng, đặc biệt là trong hoặc sau kỳ kinh hoặc khi triệu chứng trở nên trầm trọng hơn.
- Liên hệ với bác sĩ tâm thần để kiểm soát căng thẳng khi đối mặt với cơn đau mãn tính.
- Thiền để xua tan cơn đau và căng thẳng.
- Thử các liệu pháp thay thế như châm cứu và xoa bóp.
- Bổ sung các thực phẩm chứa chất chống oxy hóa và chống viêm trong chế độ ăn uống hàng ngày bằng cách ăn nhiều trái cây, rau cải giàu chất xơ và chất chống oxy hóa như rau xanh, quả mọng và cam quýt.
- Có một số loại thực phẩm như thịt nạc protein và các loại hạt như quả óc chó, hạnh nhân và hạt vừng, chứa các hợp chất chống viêm như axit béo omega-3.
Bệnh nhân nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm gây viêm như thịt đỏ, rượu và thực phẩm đã qua chế biến hoặc chứa nhiều chất bảo quản.
Ngoài ra, một số thực phẩm, hợp chất và đồ uống có thể giúp giảm đau chân do lạc nội mạc tử cung, bao gồm:
- Nước ép cần tây.
- Trà hoa cúc.
- Trà xanh.
- Đậu nành.
- Trái cây họ cam quýt.
- Quả nho.
- Tỏi.
- Magie glycinate.
- Axit béo omega-3.
- Gừng.
- Curcumin.
- Nghệ.
Nghiên cứu sơ bộ đã chỉ ra rằng, vi sinh vật cũng giúp ích trong việc điều trị các triệu chứng của lạc nội mạc tử cung. Nghiên cứu khác cũng chỉ ra vitamin C và E có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của cơn đau.
6.2 Điều trị y tế
Nếu các biện pháp chăm sóc tại nhà không mang lại kết quả khả quan, bác sĩ có thể khuyến nghị sử dụng thuốc ức chế sản xuất hormone trong chu kỳ kinh nguyệt. Phương pháp này sử dụng các loại thuốc nội tiết nhằm kiểm soát hormone sinh dục sản xuất quá mức.
Trong trường hợp các biện pháp trên không làm giảm tình trạng đau chân do lạc nội mạc tử cung, người bệnh có thể cần phẫu thuật, nhất là phẫu thuật nội soi.
7. Một số câu hỏi thường gặp
7.1 Làm thế nào để giải thích cơn đau do lạc nội mạc tử cung?
Bất kỳ ai bị đau vùng chậu bất thường hoặc đau ở các vị trí khác trong chu kỳ kinh nguyệt có thể mắc lạc nội mạc tử cung. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể trải qua cảm giác đau như dao đâm, chuột rút bụng và các triệu chứng tiêu hóa khác. Nhìn chung, mỗi người mắc bệnh lạc nội mạc tử cung có thể trải qua những cảm giác đau khác nhau.
7.2 Lạc nội mạc tử cung gây đau chân trước hay trong kỳ kinh nguyệt?
Khi mô tương tự niêm mạc tử cung phát triển ở bên ngoài tử cung có thể gây đau trong kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, lạc nội mạc tử cung cũng có thể gây đau trong suốt chu kỳ của người đó.
7.3 Lạc nội mạc tử cung gây đau chân trên hay chân dưới?
Thường thì mô tương tự niêm mạc tử cung phát triển và gây đau ở vùng xương chậu hoặc khoang bụng nhưng các mô này cũng có thể phát triển ở các bộ phận khác trong cơ thể. Cơn đau do lạc nội mạc tử cung thường xuất hiện ở vùng đùi trên, gần mông có thể cho thấy tình trạng này đang ảnh hưởng đến dây thần kinh tọa.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
