Tự chăm sóc bệnh chàm là bước quan trọng giúp giảm bớt sự khó chịu đến từ viêm, ngứa do phát ban gây ra. Các phương pháp điều trị không kê đơn như thuốc giảm đau, kháng histamin, hydrocortisone và chất làm mềm có thể mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, việc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng là cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Miễn Dịch Dị Ứng - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Bệnh chàm là gì?
Chàm hay viêm da cơ địa là một bệnh lý viêm da mạn tính có cơ chế bệnh sinh phức tạp bao gồm yếu tố di truyền, rối loạn chức năng miễn dịch và sự tác động của môi trường. Bên cạnh đó, tình trạng suy giảm chức năng hàng rào bảo vệ da cũng có liên quan đến chàm, khiến da mất nước và trở nên dễ kích ứng hơn.
Thông thường, bệnh diễn biến theo từng đợt, biểu hiện đặc trưng qua tình trạng viêm, ngứa và phát ban. Tùy theo độ tuổi của mỗi người, phát ban có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể.
2. Cách tự chăm sóc bệnh chàm tại nhà
Để làm thuyên giảm tình trạng bệnh chàm, người bệnh có thể sử dụng nhiều phương pháp điều trị không kê đơn (OTC).
Thông thường, một số phương pháp có tác dụng giảm ngứa, phát ban, mẩn đỏ hoặc kích ứng, trong khi những phương pháp khác giúp phòng tránh bùng phát bệnh hoặc hạn chế cảm giác ngứa về đêm khiến người bệnh khó ngủ.
Tuy nhiên, trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp tự chăm sóc bệnh chàm nào, người bệnh nên cho bác sĩ biết về các loại thuốc đang sử dụng.
2.1 Thuốc giảm đau
Bệnh chàm thường có những biểu hiện như ngứa, viêm và khô da. Để giảm bớt những khó chịu này, người bệnh sẽ được bác sĩ khuyên dùng thuốc giảm đau không kê đơn như:
- Acetaminophen ( Tylenol ).
- Thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen ( Advil, Motrin ).
- Naproxen ( Aleve ).
Tuy những loại thuốc này thường không gây hại nhưng người bệnh cần tránh sử dụng trong những trường hợp như:
- Các vấn đề về tim
- Huyết áp cao
- Bệnh thận
- Bệnh lý gan
- Các vấn đề đường ruột khác
2.2 Thuốc kháng histamin
Một trong những triệu chứng khó chịu nhất khi mắc bệnh chàm là ngứa. Tuy nhiên, thuốc kháng histamin có thể giúp giảm bớt cảm giác ngứa ngáy này. Người bệnh cần sử dụng thuốc kháng histamin liên tục trong vài tuần để đạt hiệu quả. Sau thời gian này, cảm giác ngứa sẽ giảm dần và người bệnh sẽ không còn phải gãi thường xuyên nữa.
Tuy nhiên, thuốc kháng histamin dạng bôi thường không có hiệu quả mà còn có thể gây ra nhiều phản ứng dị ứng hơn. Do đó, thuốc kháng histamin dạng uống sẽ là lựa chọn tốt nhất. Ngoài ra, một số loại thuốc còn chứa các thành phần an thần hỗ trợ giấc ngủ.
Một số loại thuốc kháng histamine không kê đơn phổ biến bao gồm:
- Cetirizin ( Zyrtec )
- Clorpheniramin ( Chlor-Trimeton )
- Diphenhydramine ( Benadryl )
- Fexofenadine ( Allegra )
- Loratadin ( Claritin )
Những loại thuốc này có một số triệu chứng phổ biến, bao gồm:
- Mắt hoặc miệng khô
- Buồn ngủ
- Đau đầu hoặc chóng mặt
- Huyết áp thấp
- Nhịp tim nhanh hơn
- Khó đi tiểu hoặc đi đại tiện
- Ho
- Đau họng
- Đau bụng
- Buồn nôn hoặc nôn
2.3 Hydrocortisone tại chỗ
Loại steroid này có tác dụng nhẹ, giúp giảm ngứa, viêm và kích ứng. Dạng bào chế có thể là kem, thuốc mỡ, gel hoặc kem dưỡng da giúp làm giảm tạm thời tình trạng phát ban và ngứa do bệnh chàm.
Hầu hết các phương pháp điều trị hydrocortisone được sử dụng tối đa một tuần, từ một đến bốn lần mỗi ngày. Do đó, người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ.
Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng thuốc bao gồm:
- Ngứa
- Mụn trứng cá
- Da khô hoặc nứt nẻ
- Thay đổi màu da
Sau khi tự chăm sóc bệnh chàm bằng hydrocortisone, nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào đã kể ở trên, người bệnh cần thông báo cho bác sĩ để được điều trị kịp thời.
2.4 Dầu gội thuốc
Để giảm gàu do bệnh chàm, người bệnh có thể mua dầu gội thuốc mà không cần đơn. Hầu hết các cửa hàng tạp hóa hoặc hiệu thuốc đều có sẵn loại sản phẩm này.
Thông thường, dầu gội thuốc hiếm khi gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, người bệnh cần thông bác cho bác sĩ nếu gặp phải các triệu chứng sau:
- Ngứa
- Rụng tóc
- Tóc và da đầu khô hoặc nhờn
- Đau đầu
- Nhọt da đầu
2.5 Dưỡng ẩm
Những sản phẩm dưỡng ẩm có khả năng tăng cường hàng rào bảo vệ da, giúp da duy trì độ ẩm và tránh các tác nhân gây kích ứng. Nhờ đó, sản phẩm dưỡng ẩm hỗ trợ giảm khô da và hạn chế tần suất bùng phát, bao gồm:
- Kem dưỡng ẩm
- Thuốc mỡ
- Gel
- Bình xịt
Trước khi sử dụng chất làm mềm da, người bệnh nên thử trên một vùng da nhỏ để chắc chắn không bị dị ứng. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào dưới đây, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức.
- Nổi mề đay
- Khó thở
- Sưng mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng
- Đỏ hoặc kích ứng ở nơi thoa thuốc làm mềm
Nhìn chung, tự chăm sóc bệnh chàm là một phần quan trọng giúp kiểm soát triệu chứng và giảm nhẹ tình trạng bệnh. Bằng cách sử dụng các phương pháp điều trị phù hợp như thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin, hydrocortisone tại chỗ… người bệnh có thể giảm ngứa, viêm và kích ứng. Tuy nhiên, việc tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng là rất cần thiết.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
