Bệnh chàm và nguy cơ hen suyễn, dị ứng ở trẻ em là vấn đề sức khỏe đáng lo ngại, đặc biệt trong những năm đầu đời. Bệnh chàm không chỉ gây khô, ngứa da mà còn làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh dị ứng khác như hen suyễn, viêm mũi dị ứng và dị ứng thực phẩm. Hiểu rõ mối liên hệ này giúp cha mẹ có biện pháp phòng ngừa và chăm sóc hiệu quả.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Miễn Dịch Dị Ứng - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Mối liên hệ giữa bệnh chàm và nguy cơ hen suyễn, dị ứng
Làn da mịn màng của bé bỗng ửng đỏ, bong tróc và đóng vảy? Đây có thể là dấu hiệu của bệnh chàm, còn gọi là viêm da dị ứng.
Viêm da dị ứng là một tình trạng viêm da mãn tính, rất phổ biến ở trẻ sơ sinh, ảnh hưởng đến khoảng 10-20% trẻ em. Các vết mẩn đỏ thường xuất hiện ở da đầu, khuỷu tay, đầu gối và má. Tình trạng này gây ngứa ngáy, khiến trẻ khó chịu và thường xuyên gãi hoặc chà xát vào vùng da bị tổn thương. Ngứa có thể nghiêm trọng đến mức làm gián đoạn giấc ngủ của trẻ, khiến trẻ trở nên cáu gắt và khó chịu hơn.
Bệnh chàm có thể được điều trị và phòng ngừa, nhưng trẻ mắc bệnh chàm có nguy cơ cao phát triển các vấn đề sức khỏe khác như hen suyễn, viêm mũi dị ứng (sốt cỏ khô) và dị ứng thực phẩm. Đây là lý do các bác sĩ thường gọi tình trạng này là "cơ địa dị ứng tăng dần" (Atopic March), liên quan đến mối liên hệ giữa bệnh chàm và nguy cơ hen suyễn, dị ứng.

2. Cơ địa dị ứng tăng dần là gì?
Cơ địa dị ứng tăng dần (Atopic March) thường khởi đầu là bệnh chàm, sau đó có thể tiến triển thành dị ứng thực phẩm, viêm mũi dị ứng (sốt cỏ khô) và hen suyễn khi trẻ lớn lên. Các tình trạng này thường phát triển theo thứ tự và liên quan đến độ tuổi.
Theo Tiến sĩ William Culver, chuyên gia dị ứng và miễn dịch học tại Phòng khám Banner Health, Loveland, Colorado: “Không phải tất cả trẻ em bị chàm đều sẽ mắc viêm mũi dị ứng hoặc hen suyễn. Tuy nhiên, nguy cơ này cao hơn nếu trẻ có cha mẹ hoặc người thân cận mắc các bệnh dị ứng, hen suyễn hoặc nếu tình trạng chàm của trẻ ở mức độ trung bình/ nặng.”
3. Nguyên nhân gây ra bệnh chàm là gì?
Mặc dù nguyên nhân bệnh chàm vẫn chưa rõ ràng, nhưng các chuyên gia cho rằng bệnh chàm làm tổn thương lớp bảo vệ ngoài cùng của da. Lớp da này giúp bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn và các tác nhân gây hại. Khi bị tổn thương, da mất khả năng bảo vệ, dễ bị khô, mất nước và gây ngứa.

4. Làm thế nào để phòng ngừa bệnh chàm và nguy cơ hen suyễn, dị ứng ở trẻ?
Tiến sĩ Culver đưa ra những lời khuyên hữu ích để ngăn ngừa và giảm nguy cơ bé bị viêm da dị ứng:
- Điều trị kịp thời: Hãy bắt đầu điều trị ngay khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên. Nếu anh chị em ruột hoặc cha mẹ mắc các bệnh dị ứng, cần theo dõi trẻ kỹ để phát hiện và xử lý sớm. Nếu triệu chứng trở nên nghiêm trọng, hãy đưa trẻ đến bác sĩ ngay.
- Xác định tác nhân gây bệnh: Theo dõi các yếu tố có thể gây ra triệu chứng như thực phẩm, vật nuôi hoặc yếu tố môi trường. Thông tin này rất quan trọng để chia sẻ với bác sĩ nhi khoa và bác sĩ dị ứng của trẻ.
- Cho trẻ bú mẹ: Theo CDC, sữa mẹ không chỉ cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho bé mà còn giúp bé phòng ngừa nhiều bệnh, trong đó có bệnh hen suyễn.
- Làm quen với thực phẩm gây dị ứng sớm: Để phòng tránh dị ứng, mẹ có thể cho bé làm quen với những thức ăn dễ gây dị ứng như trứng, sữa, đậu nành, đậu phộng từ khi bé được khoảng 4 tháng tuổi. Nếu gia đình có tiền sử dị ứng hoặc trẻ có nguy cơ cao, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu.
- Tránh xà phòng gây kích ứng: Sử dụng các loại xà phòng dịu nhẹ, không gây kích ứng, kể cả xà phòng tắm và xà phòng giặt.
- Dưỡng ẩm cho da: Quan sát xem da trẻ có bị khô không và sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp. Chọn các sản phẩm kem dưỡng da hoặc thuốc mỡ đặc hơn để ngăn ngừa tình trạng khô và ngứa. Hiệp hội Eczema Quốc gia cung cấp danh sách các sản phẩm được khuyến nghị.

Tóm lại, bệnh chàm và nguy cơ hen suyễn, dị ứng ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe của trẻ mà còn đến cả gia đình. Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả, chúng ta cần chú trọng đến việc chăm sóc da, xác định và tránh các tác nhân gây dị ứng, cũng như theo dõi sức khỏe định kỳ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.