Người bị viêm gan B có béo được không là câu hỏi thường gặp bởi tình trạng cân nặng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe gan và quá trình điều trị. Chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh, giúp người bệnh cải thiện sức khỏe mà không làm tăng nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Vai trò và chức năng quan trọng của gan
Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể, đảm nhận hơn 500 chức năng thiết yếu. Nhận các chất dinh dưỡng và hợp chất từ hệ tiêu hóa, gan hoạt động như một “nhà máy lọc máu”, chuyển hóa thực phẩm thành glucose, lipid và protein để cung cấp năng lượng cũng như dưỡng chất cho cơ thể.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của gan là loại bỏ độc tố. Tế bào gan chuyển hóa các chất độc tan trong mỡ thành dạng ít nguy hiểm hơn hoặc dễ hòa tan trong nước, hỗ trợ cơ thể bài tiết dễ dàng.
Bên cạnh đó, gan cũng đóng vai trò sản xuất mật – một chất lỏng cần thiết cho quá trình tiêu hóa. Mật được tổng hợp tại gan và lưu trữ trong túi mật, sau đó dẫn xuống ruột non qua ống mật. Tại đây, mật giúp phân giải chất béo, cholesterol và một số loại vitamin, giúp ruột non hấp thu hiệu quả hơn. Mỗi ngày, gan tạo ra khoảng 0,5 lít mật với thành phần gồm muối mật, sắc tố mật, cholesterol, bilirubin, chất điện giải và nước.
Gan là nơi tích trữ nhiều loại vitamin và khoáng chất quan trọng gồm vitamin A, D, E, K và B12. Đặc biệt, các vitamin này có thể được lưu trữ trong thời gian dài, đôi khi kéo dài nhiều năm. Ngoài ra, gan cũng có khả năng dự trữ glycogen – nguồn năng lượng dự phòng, tổng hợp protein huyết tương và thực hiện chức năng thải độc, giúp duy trì hoạt động bình thường của cơ thể.
2. Người bị viêm gan B có béo được không?
Người bị viêm gan B có béo được không phụ thuộc vào tình trạng bệnh và mức độ hoạt động của virus HBV. Viêm gan B được phân loại thành hai thể chính: thể không hoạt động và thể hoạt động.
2.1 Viêm gan B thể không hoạt động
Trong trường hợp viêm gan B thể không hoạt động, virus HBV tồn tại trong cơ thể nhưng không nhân lên và không gây tổn thương tế bào gan. Khi chức năng gan không bị ảnh hưởng nghiêm trọng, các quá trình trao đổi chất và chuyển hóa của gan vẫn diễn ra bình thường. Do đó, người mắc viêm gan B thể không hoạt động có thể tăng cân bình thường miễn là duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối, lối sống lành mạnh và không sử dụng các chất kích thích có hại cho gan.
2.2 Viêm gan B thể hoạt động
Ngược lại, người mắc viêm gan B thể hoạt động phải đối mặt với nguy cơ tổn thương gan nghiêm trọng do virus HBV tấn công và phá hủy tế bào gan. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành xơ hóa gan hoặc xơ gan mất bù, làm suy giảm chức năng gan.
Khi gan bị tổn thương, khả năng trao đổi chất, sản xuất mật và tiêu hóa thức ăn bị giảm sút. Điều này dẫn đến các triệu chứng như chán ăn, buồn nôn và sợ thực phẩm giàu dầu mỡ. Nếu tình trạng kéo dài, người bệnh có nguy cơ suy nhược cơ thể, sụt cân và khó tăng cân do cơ thể không hấp thụ đủ dưỡng chất.
3. Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh viêm gan B
Bên cạnh câu hỏi người bị viêm gan B có béo được không, chế độ ăn uống phù hợp cũng là một vấn đề được nhiều người quan tâm.
Người mắc viêm gan B cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ và thực hiện đầy đủ phác đồ điều trị. Đồng thời, việc xây dựng chế độ ăn uống hợp lý và duy trì lối sống lành mạnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình điều trị.
3.1 Thực phẩm người viêm gan B nên ăn
Về chế độ dinh dưỡng, cần cung cấp đầy đủ các nhóm chất cần thiết như tinh bột, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, người bệnh thường gặp các triệu chứng như chán ăn, đầy bụng hoặc khó tiêu nên thực đơn cần được thiết kế phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Những thực phẩm giàu đạm dễ hấp thu như thịt (heo, bò, gà), sữa, trứng, cá và đậu hũ là lựa chọn lý tưởng để bổ sung dinh dưỡng. Bên cạnh đó, rau củ quả cũng rất quan trọng để cung cấp vitamin và khoáng chất. Các loại rau xanh đậm như cải xoăn, mồng tơi, súp lơ xanh, rau ngót cùng với bầu, bí, cà rốt, củ dền và các loại trái cây như cam, táo, nho, chuối, bơ đều là lựa chọn tốt.
Ngoài ra, nên tăng cường thực phẩm giàu tinh bột và đường để bổ sung glycogen cho cơ thể, đặc biệt quan trọng đối với người có chức năng gan suy giảm. Các thực phẩm như cơm, phở, bún, bánh mì, hoặc mật ong là những nguồn cung cấp năng lượng hiệu quả. Việc sử dụng trái cây có chứa đường tự nhiên cũng giúp ích cho gan.
Người bệnh nên chia nhỏ các bữa ăn thành 3 bữa chính và 2 bữa phụ để tránh tình trạng chán ăn và buồn nôn. Lựa chọn thực phẩm dễ tiêu hóa, nấu chín kỹ và đảm bảo vệ sinh thực phẩm là điều cần thiết để cơ thể hấp thụ tốt các chất dinh dưỡng.
Để giúp người bệnh hấp thu dinh dưỡng hiệu quả hơn, người bệnh nên chia thành nhiều bữa ăn trong ngày. Việc này giúp giảm tình trạng chán ăn, buồn nôn và nôn mửa thường gặp. Một chế độ ăn lý tưởng có thể bao gồm 3 bữa chính và 2 bữa phụ, giúp cơ thể dễ dàng tiếp nhận dinh dưỡng cần thiết.
3.2 Thực phẩm người viêm gan B nên kiêng
Ngoài việc ưu tiên các thực phẩm có lợi, người mắc viêm gan B cần tránh sử dụng một số loại thực phẩm và đồ uống sau đây để giảm áp lực cho gan và hạn chế nguy cơ tổn thương thêm:
- Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đường, muối: Các món như măng, khoai mọc mầm, sắn tươi, cà chua xanh… cùng với thức ăn cay nóng như tiêu, ớt, hành, tỏi cần được loại bỏ khỏi thực đơn. Các loại thực phẩm này có thể làm gan phải hoạt động quá mức, gây ảnh hưởng xấu đến chức năng gan.
- Rượu bia và chất kích thích: Những thức uống này đặc biệt gây hại cho gan, làm tăng tốc độ tổn thương và suy giảm chức năng gan.
- Thực phẩm tươi sống: Người bệnh nên tránh các món ăn sống như gỏi cá, hải sản sống hoặc thịt chưa nấu chín kỹ để giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và tăng cường bảo vệ gan.
- Thực phẩm có tính nóng: Các món như thịt dê, thịt chó, lòng đỏ trứng gà cần được hạn chế vì chức năng chuyển hóa của gan ở người bệnh viêm gan B thường kém hơn, dễ dẫn đến rối loạn chuyển hóa.
- Cá biển chứa chất chống đông máu: Các loại cá như cá thu, cá ngừ có thể gây xuất huyết, nên người bệnh cần hạn chế tiêu thụ.
- Thực phẩm giàu chất béo từ hạt: Các loại hạt như lạc, hạt điều, dừa, hạt hướng dương chứa nhiều chất béo, có thể làm gan khó chuyển hóa chất béo, gây tích tụ mỡ và ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng gan.
- Ăn quá nhiều thực phẩm: Người bệnh cần kiểm soát lượng thức ăn nạp vào để tránh rối loạn chuyển hóa, giúp gan làm việc nhẹ nhàng hơn.
Tóm lại, người bị viêm gan B có béo được không còn phụ thuộc vào tình trạng bệnh cụ thể của từng người. Bệnh viêm gan B có thể gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, nhưng nếu biết cách duy trì một chế độ ăn uống cân đối và lối sống lành mạnh, người bệnh vẫn có thể giữ được trọng lượng cơ thể hợp lý.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
