Những hóa chất cần tránh khi bị chàm là một vấn đề quan trọng, đặc biệt với người đang sống chung với căn bệnh viêm da mãn tính này. Tiếp xúc với các hóa chất dễ gây kích ứng hoặc dị ứng có thể khiến tình trạng chàm trở nên nghiêm trọng hơn. Những chất này thường có trong sản phẩm tẩy rửa, xà phòng, nước hoa, mỹ phẩm hoặc các vật dụng gia đình như chất tẩy trắng, thuốc nhuộm và chất bảo quản.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Miễn Dịch Dị Ứng - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Những hóa chất cần tránh khi bị chàm ở ngoài trời
Chàm (eczema) là một bệnh lý viêm da mãn tính phổ biến, ảnh hưởng đến rất nhiều người trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Bệnh không chỉ đơn thuần là một vấn đề về da mà còn chịu sự tác động của các yếu tố môi trường và hóa chất. Việc nhận biết và tránh các hóa chất gây kích ứng là rất quan trọng để kiểm soát tình trạng bệnh và ngăn ngừa các đợt bùng phát triệu chứng.
Ô nhiễm không khí là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương da và làm nặng thêm tình trạng chàm. Các tác nhân bao gồm:
- Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs): Như benzen, formaldehyde.
- Kim loại nặng: chì, cadmium, thủy ngân từ khói thuốc lá, khí thải xe.
- Hạt bụi mịn (PM2.5): Bao gồm các hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs), khói từ cháy rừng hoặc đốt nhiên liệu.
Biện pháp phòng tránh:
- Hạn chế ra ngoài vào những ngày có chỉ số ô nhiễm không khí cao (kiểm tra trên các ứng dụng thời tiết).
- Tránh tập thể dục hoặc làm việc gần khu vực có nhiều khí thải xe cộ.
- Đeo khẩu trang đạt chuẩn khi ra ngoài để giảm tiếp xúc với bụi mịn và khí độc hại.
2. Hóa chất trong nhà gây kích ứng chàm
Trong môi trường gia đình, nhiều hóa chất từ vật liệu xây dựng và đồ gia dụng cũng có thể gây kích ứng, những hóa chất cần tránh khi bị chàm trong nhà bao gồm:
- Vật liệu xây dựng: Sơn, keo dán, giấy dán tường có chứa VOCs.
- Đồ nội thất: Thảm trải sàn, rèm cửa và các sản phẩm nhựa.
- VOCs (tồn tại trong nhiều sản phẩm và vật liệu sử dụng hàng ngày, đặc biệt là trong môi trường xây dựng, đồ nội thất và sản phẩm tiêu dùng): Benzen, toluene, formaldehyde, ethylene glycol.
- Các dung môi như methylene chloride, tetrachloroethylene.
Biện pháp phòng tránh:
- Sử dụng các sản phẩm sơn và keo dán đạt tiêu chuẩn "Low-VOC".
- Thông gió thường xuyên để giảm nồng độ VOCs trong không khí.
- Ưu tiên chọn đồ nội thất và vật liệu xây dựng có chứng nhận an toàn với môi trường.
3. Hóa chất tại nơi làm việc gây kích ứng chàm
Người làm việc trong môi trường tiếp xúc nhiều với hóa chất hoặc độ ẩm cao như thợ làm tóc, nhân viên nhà bếp, công nhân xây dựng có nguy cơ cao bị chàm mặt nói riêng hay bệnh chàm nói chung. Các hóa chất thường gặp gồm:
- Axit và chất tẩy rửa mạnh.
- Dung môi, thuốc nhuộm và kim loại nặng như chì, cadmium.
Biện pháp phòng tránh:
- Mang găng tay, khẩu trang và đồ bảo hộ khi làm việc.
- Yêu cầu nhà tuyển dụng cung cấp Bảng Dữ liệu An toàn Hóa chất (SDS) để biết cách xử lý các chất nguy hiểm.
- Rửa sạch tay và thoa kem dưỡng ẩm sau mỗi lần tiếp xúc hóa chất.
4. Hóa chất trong sản phẩm hằng ngày
Nhiều sản phẩm chăm sóc cá nhân và đồ gia dụng chứa các hóa chất dễ gây kích ứng, làm nặng thêm triệu chứng chàm. Các hóa chất phổ biến cần lưu ý bao gồm:
- Hương liệu: Balsam Peru, aldehyde cinnamic.
- Chất tạo bọt: Cocamidopropyl betaine.
- Cồn: Làm khô và kích ứng da.
- Chất bảo quản: Formaldehyde, parabens.
Biện pháp phòng tránh:
- Sử dụng các sản phẩm không mùi, không màu và không chứa hóa chất kích ứng.
- Giặt sạch quần áo mới trước khi sử dụng để loại bỏ dư lượng hóa chất.
- Dùng nước giặt không mùi và xả kỹ để tránh cặn hóa chất còn sót.
5. Hóa chất trong nước và đồ dùng hằng ngày
- Nước clo: Nước hồ bơi có thể gây kích ứng da nhạy cảm.
- Niken: Có trong trang sức, khóa kéo, dụng cụ bếp.
- Phthalates và BPA: Trong nhựa, gây ảnh hưởng đến hệ nội tiết và làm nặng triệu chứng chàm.
Biện pháp phòng tránh:
- Tránh bơi ở hồ nước clo khi da đang bị tổn thương. Nếu cần, hãy bôi kem dưỡng ẩm trước và tắm sạch ngay sau khi bơi.
- Chọn các sản phẩm không chứa niken hoặc được phủ lớp chống dị ứng.
- Hạn chế sử dụng đồ nhựa có chứa BPA và phthalates, ưu tiên sản phẩm an toàn với sức khỏe.
Việc nhận diện và tránh các hóa chất kích ứng là yếu tố quan trọng trong quản lý và điều trị bệnh chàm nặng. Người bệnh cần:
- Đọc kỹ nhãn sản phẩm trước khi sử dụng.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chính xác.
- Thực hiện các biện pháp bảo vệ phù hợp trong môi trường sống và làm việc.
Hiểu rõ những hóa chất cần tránh khi bị chàm nặng đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và kiểm soát căn bệnh viêm da mãn tính này. Việc nhận diện và hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng không chỉ giúp giảm thiểu các triệu chứng như ngứa, khô và nứt nẻ da mà còn ngăn ngừa nguy cơ tái phát bệnh trong tương lai.
Để đạt hiệu quả tối ưu, người bệnh cần kết hợp việc đọc kỹ nhãn sản phẩm, lựa chọn các vật dụng an toàn và tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế khi cần thiết. Bên cạnh đó, áp dụng các biện pháp bảo vệ trong môi trường sống và làm việc là điều cần thiết để cải thiện chất lượng cuộc sống. Bằng cách tuân thủ những hướng dẫn này, người mắc bệnh chàm có thể duy trì một cuộc sống thoải mái và khỏe mạnh hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
